Bayern cần tăng tốc nhưng còn quá sớm để loại bỏ tiki-taka

Cầm bóng không phải là tất cả. Bayern Munich đã hiểu điều đó sau trận thua Real Madrid ở bán kết lượt đi Champions League. Nhưng dường như hãy còn sớm để loại bỏ tiki taka và cơ hội của những đội bóng theo trường phái này chỉ sau một kết quả tồi tệ.

Bán kết lượt về Champions League:

Trước Real, Bayern chuyền bóng rất trơn tru, nhất là trong 18 phút đầu trận đấu. Nhưng Madrid sở hữu một vũ khí rõ ràng hơn là tốc độ. Real chơi thứ bóng đá phòng ngự phản công kinh điển. Lùi sâu về sân nhà, để Bayern tràn lên và rồi họ chuyển từ một khối phòng ngự lùi sâu thành các mũi phản công nhanh. 1-0, Benzema lập công.

Real đã thắng Bayern bằng bóng đá phản công và lối chơi tốc độ cao
Real đã thắng Bayern bằng bóng đá phản công và lối chơi tốc độ cao

Nhưng khác với số phận nhân vật trong phim Kẻ đột kích (thuộc loạt phim hành động phiêu lưu Indian Jones), một viên đạn không thể kết liễu kẻ thù. Bàn thắng của Benzema làm bùng lên cuộc tranh luận về tiki-taka, thứ bóng đá được nhắc đến vào mỗi tháng 4 hàng năm từ khi Barca vượt qua Chelsea trong mùa giải đầu tiên của Guardiola ở Camp Nou năm 2009.

Tuần trước, Guardiola thú nhận ông e ngại lối đá giàu tốc độ của Madrid và muốn cầm bóng nhiều. Dĩ nhiên, Bayern đã làm được điều đó. Cầm bóng là chìa khóa trong triết lý bóng đá của Pep. Đứa trẻ nào tình cờ đá bóng qua hàng rào cũng khiến bạn cảm thấy tội nghiệp vì không thể lấy lại trái bóng. Không phải tất cả mọi người đều đánh giá cao triết lý bóng đá của Pep.

Đã có một vài trường hợp đội cầm bóng nhiều vẫn thất bại trong thời gian này. Đó là điều lạ lùng nếu chúng ta chứng kiến Barca và tuyển Tây Ban Nha đã từng thành công hồi 2008 nhờ cầm bóng nhiều. Bayern Munich cũng đang theo đuổi cú ăn 5 vô địch Bundesliga, cúp Thế giới các CLB, cúp QG Đức, siêu cúp Đức và vô địch Champions League cũng bằng thứ bóng đá chú trọng vào khả năng cầm bóng. Nhưng không phải là vô lý khi chúng ta đặt câu hỏi: Guardiola đã làm thay đổi phong cách thi đấu của Bayern Munich như thế nào? Tầm quan trọng của việc cầm bóng và chơi bóng với tốc độ cao ra sao?

Khả năng tăng tốc đã tạo nên khác biệt ở trận bán kết Champions League lượt đi
Khả năng tăng tốc đã tạo nên khác biệt ở trận bán kết Champions League lượt đi

Việc Bayern cầm bóng tới 72% ở Bernabeu là rất tốt nhưng chỉ cao hơn một chút so với tỷ lệ cầm bóng bình quân 69,6% của họ ở Champions League mùa này. Đội Bayern này rất khác với Bayern giành cú ăn ba của Jupp Heynckes. Mùa trước Bayern cầm bóng với tỷ lệ 54,4% ở Champions League. Đến vòng loại trực tiếp, họ chỉ còn cầm bóng 48,6% trong các trận họ đè bẹp Arsenal ở Emirates, áp đảo Juventus với tỷ số 4-0 và hủy diệt Barca tới 7-0 chung cuộc. Mâu thuẫn không dừng ở đó.

Mùa trước Bayern ghi 8 bàn thắng từ tình huống cố định. Mùa này họ không ghi được bàn nào từ bóng chết. Đội Bayern của Heynckes cũng tắc bóng và phạm lỗi nhiều hơn, nhận số thẻ vàng nhiều gấp đôi so với Bayern của Guardiola. Phong cách thi đấu của họ gây ức chế cho đối thủ. Họ không hẳn là đội đá hay hơn nhưng chắc chắc là họ khác với Bayern của Pep hiện tại. Có phải điều đó cho thấy cầm bóng không quá quan trọng hay không?

Không hẳn như vậy. Cầm bóng cho thấy bạn có kỹ thuật tốt và chúng ta biết rằng các đội bóng có kỹ năng tốt hơn thì chiến thắng nhiều hơn. Ngoài ra, nếu bạn giữ bóng trong chân, đối thủ của bạn không thể ghi bàn. Tuy nhiên những thống kê về tỷ lệ cầm bóng có thể không phải là chỉ số đáng tin cậy về hiệu quả thi đấu của một đội bóng.

Chẳng hạn, từ mùa giải 2009-2010 đến nay đội cầm bóng nhiều nhất chỉ chiến thắng 63/142 trận ở vòng loại trực tiếp Champions League, đạt tỷ lệ 44%, còn lại là 26 trận hòa và 53 trận thua. Sở dĩ như vậy là vì tỷ lệ cầm bóng thay đổi theo diễn biến trận đấu. Ở Premier League mùa trước, trừ Spurs và Norwich, đội nào cũng cầm bóng khi họ bị dẫn 1 bàn nhiều hơn khi họ san bằng tỷ số. và tất cả các đội đều cầm bóng ít hơn nữa sau khi họ dẫn trước đối thủ 1 bàn.

Bayern mới làm được một việc là cầm bóng tốt nhưng họ cần phải tăng tốc
Bayern mới làm được một việc là cầm bóng tốt nhưng họ cần phải tăng tốc

Điều đó cho thấy khi tỷ số trận đấu thay đổi thì tỷ lệ cầm bóng của các đội cũng thay đổi. Liệu chúng ta có thể khẳng định chắc chắn như vậy về ảnh hưởng của tốc độ và bóng đá phản công hay không? Có lẽ là không. Tuy nhiên chúng ta vẫn có thể nói một thực tế. Ở vòng loại trực tiếp Champions League từ năm 2010 đến nay, đội bóng chơi phản công nhanh nhiều nhất trong một trận đấu (theo định nghĩa của OPTA là đội bóng có pha phản công nhanh dẫn tới bàn thắng hoặc tạo ra cơ hội rõ rệt để ghi bàn) đã thắng 63% số trận và chỉ thua 19%. Thống kê thứ hai là các đội chơi với tốc độ cao hơn bên phần sân đối phương có nhiều cơ hội thành công hơn.

Dữ liệu của Prozone cho thấy các đội chơi với tốc độ cao hơn bên phần sân đối phương chỉ thất bại 27% số trận. Dĩ nhiên, chúng ta phải thận trọng vì các đội chơi tấn công nhiều hơn có thể là những đội mạnh hơn và vì thế có nhiều cơ hội chiến thắng hơn. Nhưng đây không đơn giản là mối quan hệ nhân quả. Đội chạy tiếp sức 4x100m của Anh có thể vượt lên trước những VĐV chạy nước rút của đối thủ nhưng điều đó không có nghĩa họ chắc chắn giành được chiến thắng trong các cuộc thi điền kinh.

Dữ liệu thống kê ở trên chỉ cho chúng ta thấy những đội bóng chiến thắng có xu hướng tấn công như thế nào. Những đội tăng tốc đúng lúc và đúng hướng bên phần sân đối phương có khả năng gây rối loạn cho hàng phòng ngự đối phương lớn hơn và vì thế có nhiều cơ hội ghi bàn hơn. Ở phong độ cao nhất, Bayern cũng giống như Barca trước kia, kết hợp hài hòa giữa khả năng cầm bóng và tăng tốc. Họ đã không tăng tốc đủ mức cần thiết ở Bernabeu mà mới chỉ làm được một việc là cầm bóng nhiều hơn đối thủ.

Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là Real đã giải mã được bí mật lớn của Guardiola. Trong khi đa số chờ đợi Madrid với những cầu thủ có tốc độ cao vượt qua các chiến binh của Munich trong trận bán kết lượt về thì cần phải nhắc lại rằng Dortmund đã từng ghi được 2 bàn thắng vào lưới họ mà họ không thể nào đáp trả ở tứ kết lượt về Champions League. Có phải là điều ngạc nhiên không nếu Guardiola, tay thợ hàn tài ba nhất của thế giới bóng đá, tìm được cách giúp Bayern chui lọt qua lỗ kim lần nữa?

Nguồn: TT&VH

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast