Chiếc ấn đồng cao 18cm, nặng 1,3 kg, được chia làm hai phần.
 |
Phần đầu ấn (núm ấn) chạm nổi một con rồng lớn, đầu rồng cao 3cm, miệng há lưỡi dài 5 cm, mắt rồng lộ to, mũi kiểu sư tử, đuôi rồng có 5 nhánh, tất cả toát lên thần thái rất oai nghiêm hùng dũng; mặt trước ấn chạm nổi hai con rồng nhỏ hơn ở tư thế "lưỡng long triều nhật", vảy rồng tỉa đều, nét dài chắc khỏe, bố cục đều đặn, thân rồng uốn lượn mềm mại uyển chuyển ra phía sau, kết hợp hai đuôi rồng nhỏ với đuôi rồng lớn tạo nên sự đăng đối hài hòa cân xứng.
Phần thân ấn hình vuông, kích thước mỗi cạnh dài 6cm, các mặt đều được khắc chữ Hán theo lối chữ Triện, mặt trước khắc chữ “Long”, mặt sau khắc chữ “ Hổ”; mặt bên trái có 4 dòng khắc nổi 16 chữ, hiện mới đọc được một số chữ như “ Ngọc ấn”, “Thăng quan phát tài”, “Kim ngọc mạn đường” (vàng ngọc đầy nhà); mặt bên phải khắc hai con dơi ngậm đồng tiền và hai dòng chữ Hán đối nhau, dòng thứ nhất “ Biển bức hiến kim tiền” (Con dơi dâng tiền vàng), dòng thứ hai chỉ đọc được hai chữ đầu “Phát tài”; đáy ấn khắc chữ “Phúc Lộc chi ấn” (ấn của Phúc Lộc).
Theo một số nhà nghiên cứu, chiếc ấn có phong cách tạo tác, chất liệu và kỹ thuật chạm trổ theo thể thức của ấn triện thời Nguyễn. Đây là một kiệt tác nghệ thuật hàm chứa giá trị lịch sử, văn hóa độc đáo được những nghệ nhân tài hoa thiết kế, tạo tác với đường nét và kỷ pháp điêu luyện độc nhất vô nhị từ trước đến nay được tìm thấy ở Hà Tĩnh. Đặc biệt, chiếc ấn được người dân phát hiện trong một bình gốm cổ được gắn nắp kín ở độ sâu hai mét tại vùng đất Tùng Ảnh (Đức Thọ) - quê hương của nhiều bậc cao khoa hiển hoạn và đại quan triều đình như: Phan Đình Phùng, Hoàng Cao Khải.
Hiện các nhà nghiên cứu đang tiếp tục tìm hiểu thêm về niên đại và phiên âm, dịch nghĩa các chữ Hán về chiếc ấn cổ này.
