Nuôi dưỡng ký ức giữ gìn hồn Việt

(Baohatinh.vn) - Năm mới đã đến. Những mùa xuân ký ức lại ùa về, xao xuyến, bâng khuâng hồn người nơi đất khách.

Có mùa xuân nào ấm áp như mùa xuân quê hương? Cùng miên man nỗi nhớ, những bến đỗ mùa xuân bừng dậy trong tôi với sức sống mãnh liệt, tươi nguyên, dạt dào sóng vỗ nơi dòng sông ký ức. Tựa một nét vẽ nguyên sơ, hồn nhiên như những cơn mưa rào tinh nghịch là mùa xuân tuổi thơ tôi trên quê hương Xứ Nghệ, mảnh đất miền Trung khô rạc cả đất trời trong gió lào bỏng rát, oằn mình cùng gió bão.

Màn múa lân vui nhộn ở chùa Diệu Quang.

Màn múa lân vui nhộn ở chùa Diệu Quang.

Xuân về, tết đến, đầy vườn hoa nở, ngan ngát hương bưởi, hương chanh… Cam chín đỏ trên cành xuân của mẹ. Chọn những trái to, bóng, đẹp cúng tổ tiên, ông nội, còn lại mẹ cứ để dành, tươi thắm ngày xuân. Như những dấu son xinh, chùm cam chín nơi vườn xưa của mẹ vẫn lung linh trong giấc mơ ngày cũ...

Vui nhất là mùng một tết. Trong lòng tôi vẫn y nguyên cảm giác trông chờ, hồi hộp đến ngày này để được mặc áo mới về thăm ông, bà ngoại. Mấy chị em tung tăng trên đường làng, dù trời hửng hay mưa phùn se lạnh. Gương mặt phúc hậu, chòm râu dài bạc trắng của ông, tiếng cười giòn tan của bà vẫn ấm lòng tôi đến tận bây giờ. Mùa xuân thơ ấu nơi bến sông quê cùng bạn bè đánh đáo, xem đánh đu, hội đua thuyền… Những nét vẽ ngày xưa ấy vẫn lồng lộng giữa đất trời xuân sang.

Cho đến một ngày ba tình nguyện vào Nam công tác. Những mùa xuân nhớ nhung bay theo từng cánh én đến với miền nắng ấm. Tôi đọc được nỗi buồn long lanh trong mắt mẹ. Những lá thư mùa xuân tôi viết cho ba vời vợi nhớ thương… Tất cả như mới ngày hôm qua, vẫn da diết, vẫn dạt dào… Thế mới thấy mùa xuân quê hương là mùa của gia đình, mùa đoàn tụ, mùa thêm một tuổi đời, làm giàu thêm sức sống.

Và mùa xuân đoàn viên của gia đình tôi là ở Sài Gòn yêu dấu - thành phố phương Nam nắng ấm, rực rỡ mai vàng. Nơi quê hương thứ hai này, chúng tôi đã có một cuộc sống êm đềm, hạnh phúc. Con đường chiều cuối năm về với ba mẹ thanh bình, ấm áp, đẹp như một giấc mơ. Những chiếc xe chở hoa, quýt kiểng hối hả kịp đón xuân về. Từng trái quýt vàng xinh rơi xuống mặt đường như trải lộc xuân cho cả con phố dài thơ mộng. Mâm cỗ chiều ba mươi tưởng nhớ ông bà cũng là nơi rộn rã niềm vui, hạnh phúc của chị em chúng tôi bên ba mẹ. Sài Gòn mùa xuân - mùa của lễ hội hoa. Muôn loài, muôn màu sắc hội tụ về đường hoa Nguyễn Huệ với sự kỳ công, chắt lọc bao tinh túy từ tâm hồn, tài năng của những nghệ nhân.

Trong muôn vàn sắc hoa, mai vàng lung linh như không thể phai nhòa, ngọt ngào thêm một miền nắng ấm. Tôi bắt gặp hồn quê phương Nam với hình ảnh của những đồng lúa, bờ tre, kéo vó trên sông… Rộn rã dòng người về với hội hoa như tìm về mùa xuân trong trẻo, tinh khôi, đậm đà hương sắc, để quên đi bao vất vả nhọc nhằn mùa cũ cùng niềm hy vọng ngày mai tươi mới, hạnh phúc ngập tràn…

Rồi gia đình tôi sang Mỹ định cư. Bến đỗ mùa xuân xa xôi, nghìn trùng thương nhớ… Cali mùa xuân, may thay, thật giống quê nhà! Người Việt nơi đây vẫn mang theo hồn quê trên đất khách. Chợ Việt đầy đủ những món ăn cổ truyền ngày tết của ba miền đất nước như: chả lụa, bánh chưng, bánh tét, mứt gừng, mứt dừa, mắm tôm chua, dưa cải... Những ngày cuối năm âm lịch, dù bận rộn đến đâu, mọi người cũng tranh thủ đi chợ tết. Hòa trong giai điệu của những bản nhạc quê hương, nụ cười, ánh mắt Việt sưởi ấm lòng nhau. Những lời thăm hỏi gợi nhớ bao miền quê trong ký ức mỗi người.

Tác giả bên vườn đào tại chùa Kim Quang ở Sacramento (California - Mỹ).

Tác giả bên vườn đào tại chùa Kim Quang ở Sacramento (California - Mỹ).

Nhiều gia đình vẫn giữ phong tục quê hương như cúng tổ tiên, ông bà, đất đai, nhà cửa, đốt vàng mã, viếng cảnh chùa, lễ hội mùa xuân... Bàn thờ ngày tết ấm cúng hương trầm, hoa trái, cỗ quê kính dâng tổ tiên đầy đặn. Những đại gia đình sống gần nhau, mâm cơm chiều cuối năm vẫn rộn rã tiếng cười. Có những người do công việc làm ăn, sinh sống xa nhau nhưng vào dịp này vẫn nhớ ngày họp mặt. Con cháu mừng tuổi bố mẹ, ông bà. Niềm vui dào dạt…

Vùng đất Cali được trời đất ban cho thời tiết khá ôn hòa. Tôi bắt gặp nơi đây một trưa nắng phương Nam rực rỡ sắc vàng của những chùm mai dây mềm mại; một sớm miền Trung, đất Bắc se lạnh cùng ngọt ngào sắc đào phai. Nếu chợ Việt là đặc trưng của ẩm thực Việt thì cảnh vật, lễ chùa là nơi kết tinh văn hóa Việt. Chùa An Lạc (San Jose), chùa Diệu Quang, Kim Quang (Sacramento) là những ngôi chùa đậm sắc Việt mà tôi từng đến. Mái chùa cong, chạm trổ cổ kính; tượng phật đủ dáng hình; chánh điện vừa sang trọng, vừa gần gũi với những mâm trái cây, hoa huệ trắng, lay ơn đỏ, cúc vàng…; trúc rợp bóng; đào, mai tươi nở. Đẹp nhất là những rặng đào. Trong sắc thắm hoa đào, ngỡ như mình đang đứng giữa quê hương. Ngôi chùa vốn trầm mặc, thanh tịnh bỗng bừng lên sắc xuân hồng ấm, thắm tươi. Lòng người dịu lại cùng một sức sống mới từ đất trời đầy khí xuân của hương trầm thoảng bay trong gió, của màu hoa đào gợi nhớ quê xa. Những tà áo dài Việt tha thướt hồn quê, dịu dàng cùng nắng, gió Cali lồng lộng giữa xanh trời… Dập dìu như trẩy hội, dòng người viếng chùa không ngớt. Sau lễ Phật, dâng hương, mọi người cùng vui chơi. Những ngôi chùa gắn liền đạo với đời, cùng nhiều sinh hoạt ngày xuân. Múa lân vui nhộn. Tiếng pháo giòn vang, khói tỏa một góc chùa. Người già như trẻ lại. Các em bé tíu tít, hồn nhiên.

Một trong những dấu ấn của mùa xuân là hội chợ xuân của người Việt ở thành phố Sacramento, nơi tôi đang sống. Người người, nhà nhà tới dự như tìm lại quê hương, về với cội nguồn, bỏ lại phía sau những cơ cực đời thường của cuộc mưu sinh. Nhiều gian hàng bày bán đồ Việt, món ăn Việt. Sân khấu được trang hoàng vui mắt. Ấn tượng nhất là phần thi áo dài của trẻ em do giáo viên Trường Việt ngữ Lạc Hồng tổ chức. Xúng xính trong những bộ áo dài, khăn đóng, các bé giới thiệu về mình bằng tiếng Việt. Dù âm Việt chưa thật rõ nhưng cũng thể hiện sự cố gắng và ý thức giữ gìn tiếng mẹ đẻ rất cao của người Việt nơi đây. Dòng máu Việt và hình bóng quê hương vẫn tươi hồng, vẹn nguyên trong trái tim người xa xứ, để rồi mỗi dịp xuân về, những gì đã gắn bó bao đời với người dân đất Việt lại được tô đậm thêm, gợi nhớ thêm tình yêu quê nhà vĩnh cửu.

Lại một mùa xuân xa quê. Xuân Cali dẫu mang theo hồn Việt, tôi vẫn bồi hồi nhớ đến xuân xưa - những bến đỗ mùa xuân xao xuyến trong đời...

Có mùa xuân nào ấm áp như xuân quê hương?

Sacramento (California - Mỹ), xuân 2015

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast