Phát huy giá trị văn hóa Di tích quốc gia đặc biệt Ngã ba Đồng Lộc

(Baohatinh.vn) - Ngã ba Đồng Lộc là một trong 3 di tích ở Hà Tĩnh được Chính phủ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt vào tháng 12/2013 và sẽ tổ chức lễ đón nhận vào ngày 24/7 tới. P.V Báo Hà Tĩnh đã có cuộc phỏng vấn ông Trần Đình Ước - Trưởng BQL Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc xung quanh sự kiện này.

- Xin ông cho biết, Ngã ba Đồng Lộc có những điểm gì đặc biệt để được Chính phủ xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt?

Ngã ba Đồng Lộc được xếp hạng Khu di tích lịch sử cấp quốc gia vào năm 1989; được Đảng, Nhà nước, T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Hà Tĩnh đầu tư xây dựng thành Khu tưởng niệm các liệt sỹ TNXP toàn quốc. Ngày 9/12/2013, Ngã ba Đồng Lộc được Nhà nước xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt trong hệ thống các di tích trên tuyến đường Trường Sơn (đường Hồ Chí Minh).

Cụm tượng đài và tháp chuông Đồng Lộc. Ảnh: Ngọc Phú

Cụm tượng đài và tháp chuông Đồng Lộc. Ảnh: Ngọc Phú

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Ngã ba Đồng Lộc có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng trên tuyến đường 15A nối với đường Trường Sơn. Từ năm 1964-1972, khi tuyến QL 1A qua địa bàn Hà Tĩnh bị địch đánh phá và chia cắt hoàn toàn, quân và dân ta chuyển hướng giao thông từ Bắc vào Nam theo QL 15A qua Ngã ba Đồng Lộc. Mọi sự chi viện cho chiến trường miền Nam phải đi qua tuyến đường này. Ngã ba Đồng Lộc trở thành “yết hầu” của tuyến giao thông vận tải Bắc – Nam. Vì vậy, địch tập trung đánh phá hòng cắt đứt mạch máu giao thông nối liền hậu phương lớn miền Bắc với tiền tuyến lớn miền Nam. Với diện tích khoảng 0,6 km2, chỉ tính riêng từ tháng 3 đến tháng 10/1968, không quân Mỹ đã trút xuống đây gần 49.000 quả bom các loại, chưa kể bom bi, rốc-két và đạn 25 mm.

Các lực lượng làm việc và chiến đấu tại chiến trường Ngã ba Đồng Lộc có lúc lên đến 16.000 người, làm nhiệm vụ giải tỏa giao thông, san lấp hố bom, phá hủy bom nổ chậm, đảm bảo thông đường an toàn cho người và hàng hóa chi viện vào chiến trường miền Nam. Nhân dân Hà Tĩnh đã nhường nhà, nhường vườn làm bãi giấu xe, giấu hàng, sẵn sàng dỡ nhà để lót đường chống lầy cho xe qua.

Để giữ cho mạch máu giao thông từ Bắc vào Nam được thông suốt, các lực lượng tham gia chiến đấu tại chiến trường Ngã ba Đồng Lộc thường xuyên bám trụ, sống và làm việc dưới mưa bom, bão đạn, thường xuyên đối mặt với cái chết. Biết bao xương máu của các chiến sỹ và nhân dân đổ xuống để làm nên Đồng Lộc quang vinh bất tử. Họ là những người con của Hà Tĩnh, của mọi vùng, miền đất nước. Trong đó phải kể đến sự hy sinh anh dũng của Tiểu đội 10 cô gái TNXP do chị Võ Thị Tần làm Tiểu đội trưởng.

Chiến thắng Ngã ba Đồng Lộc là đỉnh cao của chiến tranh nhân dân, là biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng.

- Những năm qua, bằng các nguồn vốn cũng như sự hỗ trợ từ các tổ chức, cá nhân, BQL đã có kế hoạch đầu tư như thế nào để tôn tạo, phát huy giá trị của khu di tích này?

Nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của khu di tích, những năm qua, BQL đã phát huy tối đa nội lực, tranh thủ sự quan tâm, tạo điều kiện của các cấp, ngành, các tổ chức, nhà hảo tâm để tôn tạo, xây dựng khu di tích ngày càng khang trang, tôn nghiêm. Với diện tích quy hoạch 107,15 ha, một số hạng mục công trình đã được đầu tư tôn tạo bằng nguồn vốn ngân sách như: nhà bia tưởng niệm liệt sỹ TNXP toàn quốc, khu mộ 10 nữ liệt sỹ TNXP, nhà truyền thống TNXP, tượng đài chiến thắng, tái tạo chiến trường bom, hệ thống đường giao thông nội bộ, khu hành chính và đón tiếp khách. Ngoài ra, bằng nguồn vốn xã hội hóa, một số công trình đã được xây dựng thêm như: tháp chuông, cột cờ trên đỉnh núi Mòi, cụm tượng 10 nữ liệt sỹ TNXP, sa bàn điện tử, hồ phun nước nghệ thuật… và một số hạng mục công trình nhỏ khác.

- Thời gian tới, BQL Khu di tích cần phải làm gì để tiếp tục bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa di tích quốc gia đặc biệt?

Để bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa di tích quốc gia đặc biệt, thời gian tới, BQL tiếp tục xây dựng đội ngũ hướng dẫn viên và nhân viên phục vụ ngày càng chuyên nghiệp hơn; làm tốt công tác vệ sinh cảnh quan môi trường và an ninh trật tự; phát triển hệ thống dịch vụ, quầy hàng lưu niệm; chỉnh trang tổng thể khu di tích; huy động nguồn vốn nâng cấp nhà truyền thống, sắp xếp, trưng bày có hệ thống các hiện vật, nâng cấp sa bàn điện tử; đầu tư xây dựng hệ thống đường tránh, đường vành đai, hồ sinh thái, cảnh quan; tiếp tục vận động xã hội hóa nguồn vốn xây dựng các công trình văn hóa tâm linh như đền thờ Ngã ba Đồng Lộc, phục dựng các công trình vết tích chiến tranh và nhiều công trình khác; kết nối các tour, tuyến du lịch với Ngã ba Đồng Lộc, tăng cường công tác xúc tiến, quảng bá hình ảnh, tiềm năng du lịch của khu di tích trên các phương tiện thông tin đại chúng trong và ngoài nước.

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast