Thêm một chiếc la bàn độc đáo làm từ ngà voi

Ông Lương Hữu Dụng (83 tuổi) ở xã Sơn Mỹ, huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) đang lưu giữ một chiếc la bàn bát quái bằng ngà voi khá độc đáo.

La bàn phong thuỷ cổ được làm từ ngà voi

Chiếc la bàn được chế tác rất tinh xảo, kỹ thuật đạt trình độ cao. Đây là chiếc la bàn dùng để xác định phương vị tìm thế đất làm nhà ở, tìm mạch nước để lập cư hay nơi táng mộ với kỳ vọng phát lộc, phát tài và thường được gọi là la bàn phong thuỷ (còn gọi là la bàn bát quái).

Mặt trước...
Mặt trước...

La bàn làm bằng ngà voi có dạng hình vuông (6cm x 6cm), dày 2 cm, tâm hình tròn, các chi tiết như kim, phuơng vị, nắp kính còn nguyên vẹn. Bao quanh tâm là gờ nổi con lươn bằng đồng đỏ. Tiếp đến là 5 vòng tròn đồng tâm, vòng trong cùng có biểu tượng của 8 cung bát quái – 8 phương vị chính (càn, cấn, khảm, chấn, khôn, đoài, ly, tốn); vòng 2 có các điểm chấm; vòng 3 có 25 ký tự biểu hiện 10 can (giáp, ất, bính, đinh, mậu, kỷ, canh, tân, nhâm, tý) và 12 chi ( tý, sửu, dần, mão, thìn, tỵ, ngọ, mùi, thân, dậu, tuất, hợi); vòng 4 có 72 ký tự; vòng 5 khắc hoạ 12 con giáp; ngoài cùng là vòng đôi giới hạn điểm cuối mặt chính; 4 góc la bàn chạm hoạ tiết trang trí và 4 cạnh đuợc bao bởi các ô chữ S lồng nhau. Cạnh của thành la bàn được ốp nổi lên và trên mặt đứng của 4 cạnh la bàn chạm 4 đề tài, được hiểu là biểu tượng của 4 mùa (xuân, hạ, thu, đông); phần chính tâm mặt sau của la bàn có khắc biểu tượng âm dương, trên góc phải chạm khắc hình 1 lá nho và 3 chữ hán theo thể tượng hình.

và mặt sau của chiếc la bàn
và mặt sau của chiếc la bàn

Ông Lương Hữu Dụng còn cho biết thêm, la bàn quý trên là vật bất ly thân của ông nội ông khi đang làm Bang Tá ở vùng đá trắng thuộc vùng Nam Trung bộ (Bình Thuận ngày nay). Niên đại của chiếc la bàn này ít nhất cũng đã 100 năm tuổi. Điều khá lý thú là chiếc la bàn vẫn sử dụng bình thường.

Hiện, chiếc la bàn đã được chuyển về Bảo tàng Hà Tĩnh để tiếp tục nghiên cứu.

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast