Liên kết chăn nuôi quy mô vừa và nhỏ:
Cơ hội cho hộ dân nghèo
Thôn Phú Sơn (xã Thượng Lộc, Can Lộc) là địa phương có tiềm năng về đất đai, mặt nước thuận lợi cho việc phát triển chăn nuôi lợn theo mô hình vườn - ao - chuồng. Tuy nhiên, do kinh tế khó khăn, hầu hết các hộ dân ở đây không có điều kiện mở rộng chăn nuôi, đặc biệt là chăn nuôi lợn liên kết quy mô lớn với các DN. Cơ hội lớn đối với người dân ở đây cũng như nhiều địa phương khó khăn khác, khi UBND tỉnh triển khai đề án “Phát triển sản xuất chăn nuôi quy mô vừa, nhỏ theo hình thức liên kết giữa hộ dân và DN đến năm 2020”, do Tổng Công ty KS&TM làm đầu mối liên kết.
 |
Tổ hợp chăn nuôi xã Hương Minh (Vũ Quang) xuất gần 19 tấn lợn thịt cho Mitraco . |
Sau gần 3 tháng được Công ty CP Phát triển nông lâm Hà Tĩnh cung cấp giống lợn chất lượng cao, gia đình anh Võ Công Minh (thôn Phú Sơn) đã xuất chuồng lứa lợn đầu tiên với 25 con lợn thương phẩm; bình quân trọng lượng đạt gần 100 kg/con. Được DN thu mua với giá 49.000 đồng/kg lợn hơi, trừ chi phí, anh lãi trên 20 triệu đồng. Anh còn tận dụng diện tích nuôi cá và sản xuất một số nông sản phụ, ước tính cho thu nhập thêm vài chục triệu đồng/năm. “Với điều kiện khó khăn, được tham gia nuôi lợn liên kết quy mô vừa và nhỏ, gia đình chúng tôi giải quyết được bế tắc trong phát triển kinh tế” - anh Minh phấn khởi.
Trong lứa nuôi đầu tiên, Tổng Công ty KS&TM Hà Tĩnh đã triển khai thí điểm 52 mô hình liên kết trên toàn tỉnh, trong đó, Công ty CP Chăn nuôi Mitraco 35 mô hình và Công ty CP Phát triển nông lâm Hà Tĩnh 17 mô hình với tổng số gần 1.200 con lợn thương phẩm. Dự kiến, lứa nuôi tiếp theo, 2 công ty sẽ phát triển thêm khoảng 50 mô hình, đưa quy mô chăn nuôi liên kết vừa và nhỏ trên toàn tỉnh đạt trên 100 mô hình và tiếp tục nhân rộng trong thời gian tới. Ông Mai Khắc Mại - Giám đốc Công ty CP Nông lâm Hà Tĩnh cho biết, sau kết quả khả quan từ lứa nuôi đầu tiên, người dân hoàn toàn yên tâm vào mô hình nuôi lợn liên kết theo hình thức vừa và nhỏ. Nhiều hộ mong được đăng ký liên kết sản xuất với công ty. Mặc dù rất khó khăn, nhưng đơn vị sẽ cố gắng cao nhất để tiếp tục phát triển mô hình, giúp bà con có điều kiện nâng cao thu nhập.
Cần hoàn thiện phương thức liên kết
Đề án “Phát triển sản xuất chăn nuôi quy mô vừa, nhỏ theo hình thức liên kết giữa các hộ dân và DN đến năm 2020” đặt ra mục tiêu cụ thể: đến năm 2015, mỗi xã xây dựng 15 mô hình chăn nuôi quy mô vừa, 30-35 mô hình chăn nuôi quy mô nhỏ trên một sản phẩm chăn nuôi hàng hóa chủ lực có lợi thế, liên kết với DN từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm.
Năm 2020, mỗi xã xây dựng 30 mô hình chăn nuôi quy mô vừa, 50 mô hình quy mô nhỏ. Mặc dù kết quả bước đầu rất khả quan, nhưng với thực tế liên kết hiện tại để đạt được mục tiêu nêu trên không phải dễ. Mặc dù chỉ với quy mô vừa và nhỏ nhưng việc liên kết hoàn toàn được vận hành theo phương thức sản xuất hàng hóa. Trong khi đa số người dân (đối tượng trực tiếp trong chuỗi liên kết) lâu nay chỉ quen với kiểu sản xuất, chăn nuôi truyền thống, quy mô nhỏ lẻ, manh mún nên để sớm thay đổi nhận thức của người dân phù hợp với phương thức liên kết sản xuất hàng hóa rất khó khăn. Cụ thể, từ lứa nuôi thí điểm vừa qua, nhiều hộ dân tận dụng chuồng nuôi trước đây, thậm chí không đầu tư cải tạo; nhiều hộ nuôi trong khu dân cư nhưng chưa chú trọng xử lý triệt để chất thải, dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường…
Đây là những trở ngại khá lớn đối với các DN trong quá trình đầu tư thực hiện liên kết theo mô hình vừa và nhỏ. Về phía người chăn nuôi, một trong những mong muốn hàng đầu đó là sự chủ động nguồn giống để có điều kiện quay vòng nguồn vốn. Hiện nay, việc đáp ứng lượng giống kịp thời cho các mô hình chăn nuôi, kể cả các mô hình chăn nuôi vệ tinh cũng đang là thách thức đối với các DN trên địa bàn. Bên cạnh đó, người dân cần sự hỗ trợ về nguồn vốn tín dụng và một hệ thống chính sách phù hợp, hiệu quả của các cấp chính quyền.
Tại buổi làm việc của UBND tỉnh và các bên liên quan về triển khai đề án phát triển chăn nuôi quy mô vừa và nhỏ theo hình thức liên kết giữa các hộ dân và DN, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Đình Sơn nhấn mạnh: Đề án triển khai thực hiện nhằm trao cơ hội thụ hưởng chính sách khuyến khích đến với các mô hình chăn nuôi nông hộ, đưa ngành chăn nuôi phát triển trên diện rộng thay vì chỉ khuyến khích phát triển “điểm” như trước đây. Vì vậy, cần tăng cường sự lãnh đạo của các cấp; đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân về nội dung liên kết, đảm bảo tính tự chủ nhưng phải tuân thủ các điều kiện trong liên kết; đảm bảo các điều kiện về môi trường, phòng chống dịch bệnh, hướng đến phát triển một mô hình sản xuất liên kết hiệu quả và bền vững.
