Lãnh đạo các nước Pháp, Đức và Ukraine trong cuộc thảo luận. (Nguồn: Getty)
Phát biểu tại cuộc họp báo sau cuộc thảo luận với hai nhà lãnh đạo Pháp và Ukraine, Thủ tướng Merkel khẳng định ý nghĩa quan trọng của các thỏa Minsk đạt được vào tháng 9/2014 và 2/2015, coi đây là nền tảng cơ bản nhằm đi tới một giải pháp hoà bình cho cuộc xung đột Ukraine.
Nhà lãnh đạo Đức cũng khẳng định cần đẩy mạnh, củng cố vai trò của thể thức nhóm Bộ tứ Normandy (gồm Đức, Ukraine, Pháp và Nga) trong việc kiến tạo hoà bình cho Ukraine. Thủ tướng Merkel cũng không bác bỏ khả năng sẽ nối lại cuộc gặp thượng đỉnh của nhóm Normandy, với sự tham dự của Tổng thống Nga Vladimir Putin, trong thời gian tới.
Theo bà Merkel, việc thực thi thỏa Minsk cho tới nay vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề, trong đó lệnh ngừng bắn chưa được phía lực lượng đòi độc lập và Chính phủ Ukraine tuân thủ. Bên cạnh đó, Thủ tướng Merkel cũng nhấn mạnh vai trò của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) trong việc giám sát thực thi thỏa Minsk, song bày tỏ quan ngại khi khả năng thi hành nhiệm vụ của tổ chức này luôn đã bị cản trở. Bà kêu gọi cùng hợp tác chặt chẽ với Nga nhằm đẩy mạnh hơn nữa vai trò của OSCE.
Thủ tướng Merkel cũng nhấn mạnh việc tiến hành cải cách hiến pháp và bầu cử ở Ukraine sẽ góp phần đi tới một giải pháp chính trị nhằm chấm dứt các cuộc đụng độ đẫm máu ở nước này. Trong tuần qua, các chuyên gia của nhóm Normandy cũng đã tiến hành một cuộc thảo luận về vấn đề cải cách hiến pháp, song các bên chưa đi tới một quan điểm thống nhất. Theo bà Merkel, tiến hành bầu cử Quốc hội ở Ukraine sẽ là một trong những “vấn đề then chốt” và phải được thực hiện theo các quy định của OSCE.
Về phần mình, Tổng thống Pháp Hollande lên tiếng phê phán việc các bên xung đột không tôn trọng các điều khoản trong thỏa Minsk, nhấn mạnh rằng cần phải coi thỏa hoà bình này là nền tảng cho tiến trình hoà bình ở Ukraine. Trong khi đó, Tổng thống Poroshenko cũng khẳng định thỏa Minsk là lựa chọn duy nhất nhằm tìm kiếm lối thoát cho cuộc khủng hoảng, trong đó cần phải ngừng bắn ngay lập tức, rút toàn bộ vũ khí hạng nặng và tạo điều kiện hoạt động cho các chuyên gia OSCE.
Ngoài các vấn đề trên, tại cuộc gặp ở Berlin, lãnh đạo Đức, Pháp và Ukraine cũng thảo luận về việc thúc đẩy hỗ trợ nhân đạo ở Ukraine, việc trả tự do cho các tù nhân và mối quan hệ thương mại giữa Ukraine với Nga. Cuộc gặp này được xem mang ý nghĩa biểu tượng, bởi trong thời gian chưa đầy một giờ, lãnh đạo 3 nước sẽ khó có thể giải quyết những nguyên nhân cản trở việc thực thi thỏa Minsk. Hơn nữa, cuộc gặp lại không có sự tham dự của Nga, một trong 4 quốc gia trong “Nhóm Normandy."
Trước cuộc gặp của 3 nhà lãnh đạo, Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier tuyên bố rằng cần phải cải thiện mối quan hệ với Nga, bởi “chỉ có thể có được trật tự hoà bình ở châu Âu nếu có sự tham gia của Moskva”.
