 |
Nhà thờ họ Lương Hữu nhận bằng Di tích LS-VH cấp tỉnh |
Thứ nhất, nhiều nhà thờ mới được xây dựng, hoàn thiện và đưa vào sử dụng, được xếp hạng di tích LSVH. Tuy nhiên, Luật Di sản và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản có quy định về tiêu chí được xếp hạng di tích LSVH nhưng chỉ nêu “công trình xây dựng, địa điểm gắn với thân thế và sự nghiệp anh hùng dân tộc, danh nhân của đất nước” mà không nêu cụ thể hơn tiêu chí về công trình đủ điều kiện xếp hạng di tích, chẳng hạn như: tuổi của công trình; dấu tích của danh nhân tại công trình, địa điểm; các đóng góp của nhân dân nhằm suy tôn danh nhân được lưu lại tại cơ sở vật chất của công trình, địa điểm...
Nếu Luật Di sản cụ thể hóa vấn đề đó thì sẽ hạn chế được thực trạng nhiều nhà thờ họ hoàn thành chưa lâu đã được xếp hạng di tích, trái với khái niệm di tích “cái của ngày xưa để lại” (Từ điển Tiếng Việt do Hoàng Phê chủ biên, xuất bản năm 1996).
Mặt khác, nhà thờ họ gắn với lịch sử dòng họ, mà tập trung là tên tuổi cụ tổ họ. Dĩ nhiên, các cụ tổ họ và dòng họ cũng là những chứng nhân của lịch sử, gắn với các giai đoạn lịch sử của quê hương, đất nước. Thế nhưng, việc xếp hạng di tích LSVH cho nhà thờ họ liệu có hoàn toàn đúng đắn khi mà nơi để thờ tự cụ tổ chưa hẳn đã gắn với dấu tích, tên tuổi của cụ tổ lúc sinh thời và nơi này cũng đa phần do con cháu đồng tông lập. Bởi thế, dầu các cụ tổ có công với dân, với nước thì đại bộ phận họ chỉ được con cháu nội tộc thờ tự chứ không phải được nhân dân thờ tự.
Từ những băn khoăn trên, thiết nghĩ, cần bổ sung vào Luật Di sản những tiêu chí đối với di tích được xếp hạng di tích LSVH, cụ thể là trường hợp nhà thờ họ.
