Tại cuộc họp báo quốc tế chiều qua 5/6 do Bộ Ngoại giao Việt Nam tổ chức thông báo tình hình diễn biến trên Biển Đông Ông Ngô Ngọc Thu, Phó tư lệnh - Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam cho biết, kể từ khi hạ đặt giàn khoan trái phép trong Vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, các tàu Trung Quốc đã làm hư hỏng 19 tàu kiểm ngư, 5 tàu cảnh sát biển của Việt Nam.
 |
Ông Ngô Ngọc Thu, Phó tư lệnh - Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam |
Ông Thu cho biết, thời điểm đầu tiên Trung Quốc hạ đặt giàn khoan là ở vị trí cách đảo Tri Tôn 17 hải lý về phía Tây Nam, cách đảo Lý Sơn của Việt Nam 19 hải lý, nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam 80 hải lý. Ngày 27/5, Trung Quốc tiến hành di chuyển giàn khoan này đến vị trí mới. Vị trí mới cách đảo Tri Tôn khoảng 25 hải lý về phía Đông Nam, vẫn nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam 57 hải lý.
Về lực lượng bảo vệ giàn khoan Hải Dương – 981, từ khi bắt đầu hạ đặt trái phép giàn khoan trong vùng biển Việt Nam, Trung Quốc đã huy động một lực lượng lớn các tàu bảo vệ, thường xuyên có từ 40 và lúc cao điểm lên đến 140 chiếc. Lực lượng tham gia bảo vệ giàn khoan bao gồm các tàu hải cảnh, tàu hải giám, hải tuần, tàu dịch vụ, tàu vận tải… đặc biệt, Trung Quốc dùng cả tàu cá vỏ sắt có lượng giãn nước từ 200 đến 400 tấn. Số lượng tàu cá này tăng từ hơn 10 chiếc đến 60 chiếc.
Nghiêm trọng hơn, Trung Quốc đã đưa đến khu vực hạ đặt giàn khoan 6 loại tàu chiến, đó là các tàu hộ vệ tên lửa, tàu khu trục tên lửa, tàu tuần tiễu tấn công nhanh, tàu tuần tiễu săn ngầm, tàu quét mìn và tàu đổ bộ. Ngày cao điểm 27/5 Trung Quốc dùng 9 tàu chiến để hộ tống giàn khoan di chuyển đến khu vực hạ đặt mới.
Ông Thu nói thêm: “Ngoài ra, Trung Quốc còn huy động máy bay các loại thường xuyên hoạt động quanh khu vực giàn khoan Hải Dương – 981. Trong đó có các loại máy bay tuần thám biển, máy bay trinh sát cảnh báo xa, máy bay trực thăng và kể cả các máy bay chiến đấu”.
Về phương thức hoạt động của các tàu bảo vệ của Trung Quốc tại khu vực giàn khoan, Trung Quốc tổ chức ba vòng bảo vệ cho giàn khoan. Vòng một từ 1 đến 3 hải lý, gồm tàu vận tải, tàu dịch vụ. Vòng 2 trong khoảng từ 5 đến 7 hải lý gồm tàu chấp hải cảnh, hải giám, hải tuần. Vòng 3 gồm các tàu chiến, tàu cá công suất lớn.
Trung Quốc chia các tàu bảo vệ thành các nhóm, thường xuyên bám sát các tàu cảnh sát biển và kiểm ngư Việt Nam. Khi các tàu Việt Nam tiếp cận giàn khoan Hải Dương – 981 để yêu cầu đưa giàn khoan ra khỏi vùng biển Việt Nam lập tức các tàu Trung Quốc bao vây hai bên mạn tàu, phía trước, phía sau, cho các tàu có khả năng cơ động cao chủ động đâm thẳng vào tàu Việt Nam.
Các tàu Trung Quốc cũng sử dụng các vòi rồng công suất lớn phun trực tiếp các tàu Việt Nam. Với áp suất nước rất cao, hành động này gây vỡ cửa kính, hỏng thiết bị trên đài chỉ huy, trên khoang và mặt boong tàu Việt Nam. Kính vỡ cũng đã gây thương tích cho nhiều kiểm ngư viên Việt Nam. Bên cạnh đó, Trung Quốc còn sử dụng các máy phát âm tần, đèn pha công suất lớn chĩa về phía các tàu Việt Nam gây ảnh hưởng sức khỏe và tâm lý các chiến sĩ cảnh sát biển và kiểm ngư.
Theo ông Thu, đặc biệt nghiệm trọng là vụ việc xảy ra vào ngày 26/5, khi tàu cá của Đà Nẵng đang hoạt động tại vùng biển cách giàn khoan 981 khoảng 17 hải lý thì bị tàu Trung Quốc đâm chìm. Trong quá trình các tàu cá khác cứu vớt những ngư dân trên tàu cá bị tàu Trung Quốc đâm chìm, các tàu của Trung Quốc đã tiến hành ngăn cản.
Ông Thu cho hay: “Từ khi hạ đặt giàn khoan, các tàu Trung Quốc đã làm hư hỏng cho tổng số 24 tàu thực thi pháp luật của Việt Nam, trong đó có 19 tàu kiểm ngư và 5 tàu cảnh sát biển. Gần đây nhất, vào lúc 16h30’ ngày 1/6, tàu Trung Quốc đã đâm thẳng vào tàu 2016 của cảnh sát biển Việt Nam gây thủng 4 lỗ ở mặt boong bên mạn phải. Nếu sâu chút nữa, nước sẽ tràn vào gây chìm tàu. Từ hôm 4/6 đến nay, các tàu Trung Quốc tiếp tục đâm va và phun nước và tàu Việt Nam”.
Về phía Việt Nam, sau khi Trung Quốc đưa giàn khoan Hải Dương - 981 xâm phạm trái phép vùng biển Việt Nam, lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam đã kịp thời có mặt. Việt Nam đưa ra hiện trường một số lượng hạn chế các tàu để thực thi pháp luật, làm nhiệm vụ tuyên truyền yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan 981 bằng 3 thứ tiếng Việt, Anh và Trung cùng băng rôn biểu ngữ.
Ông Thu nói: “Mặc dù, bị lực lượng tàu bảo vệ của Trung Quốc đâm va, phun nước và sử dụng các phương tiện khác gây tác động ảnh hưởng, nhưng lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam đã rất kiên trì, kiềm chế, nhưng kiên quyết, thể hiện sự có mặt, bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên biển. Và chúng tôi vẫn tiếp tục khẳng định sự có mặt để thực hiện nhiệm vụ của lực lượng chấp pháp Việt Nam đối với vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam”.
