Chống thất thu ngân sách từ thanh, kiểm tra thuế

(Baohatinh.vn) - Tình trạng trốn thuế, chây ỳ nợ thuế với những thủ đoạn gian lận tinh vi là một trong những thách thức lớn đối với công tác thu ngân sách. Do đó, công tác thanh, kiểm tra việc thực hiện pháp luật thuế tại các doanh nghiệp (DN) luôn được xem là nhiệm vụ trọng tâm và xuyên suốt của ngành Thuế trong “cuộc chiến” chống thất thu ngân sách thời gian qua.

“Lật tẩy” vi phạm

Theo báo cáo của Cục Thuế tỉnh, năm 2015, thực hiện thanh, kiểm tra về pháp luật thuế tại 966 DN, đã truy thu và xử phạt trên 100 tỷ đồng. Tính đến ngày 12/5/2016, qua thanh, kiểm tra tại 184 DN, đã truy thu và xử phạt 25,5 tỷ đồng, giảm lỗ 4,463 tỷ đồng, giảm khấu trừ 718 triệu đồng. Những số liệu trên minh chứng cho việc bên cạnh những DN có ý thức chấp hành pháp luật thuế, vẫn còn không ít DN vì lợi ích riêng, tìm mọi cách gian lận thuế bằng các “chiêu bài”, gây thất thoát lớn cho ngân sách nhà nước.

chong that thu ngan sach tu thanh kiem tra thue

Công tác thanh, kiểm tra được thực hiện thường xuyên nhằm góp phần hạn chế thất thoát ngân sách cũng như nâng cao nhận thức cho doanh nghiệp về nghĩa vụ thuế.

Những hành vi vi phạm tuy không giống nhau về cách thức nhưng lại có điểm chung là đều làm giảm số thuế phải nộp. Nếu các DN hoạt động trong lĩnh vực thương mại vi phạm pháp luật thuế bằng các hành vi như bán hàng không xuất hóa đơn để số liệu tồn kho khống; xuất hóa đơn thấp hơn giá bán thực tế; mua không nhập kho kê khai thuế đầu vào, bán không xuất hóa đơn kê khai thuế giá trị gia tăng (GTGT) đầu ra... thì các DN trong lĩnh vực xây dựng thường có những sai phạm như: kê khai chậm doanh thu so với thời gian được nghiệm thu quyết toán hoặc kê khai doanh thu theo số tiền thực thu mà không khai theo giá trị quyết toán công trình; hạch toán và tính vào chi phí một số loại vật tư chính, nhân công với số lượng cao hơn định mức dự toán thiết kế kỹ thuật; sử dụng hóa đơn bất hợp pháp hoặc mua hóa đơn để hợp thức hóa chi phí;…

Trong khi đó, các DN hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, chế biến lại bị phát hiện bởi các hành vi vi phạm như kê khai thiếu doanh thu, thuế GTGT đầu ra; hàng xuất khẩu nhưng không có chứng từ thanh toán qua ngân hàng theo quy định; kê khai sai thuế suất đầu ra, kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào nhưng không có chứng từ thanh toán qua ngân hàng; phân bổ thuế GTGT đầu vào không đúng quy định; xây dựng định mức tiêu hao nguyên liệu quá cao so với các DN cùng ngành, nghề; không kê khai hoặc kê khai không đầy đủ thuế nhà thầu...

Phấn đấu đạt và vượt kế hoạch

Trưởng phòng Thanh tra thuế - Cục Thuế tỉnh Nguyễn Thành Vinh cho biết: “Được sự quan tâm chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, UBND tỉnh, đặc biệt là sự chỉ đạo sâu sát của lãnh đạo cục cùng với nỗ lực của các cán bộ chuyên môn, công tác thanh tra, kiểm tra từng bước đạt những kết quả đáng ghi nhận. Riêng năm 2015, số DN được tiến hành thanh, kiểm tra đạt 150% so với kế hoạch là nỗ lực lớn của đơn vị. Tuy nhiên, để làm tốt nhiệm vụ được giao, góp phần nâng cao nhận thức cho các DN về thực hiện nghĩa vụ thuế, tạo môi trường kinh doanh công bằng giữa các DN cũng như hạn chế thất thu ngân sách, vẫn phải cố gắng nhiều hơn nữa trong công tác thanh, kiểm tra”.

Theo phân tích, hoạt động SXKD của DN ngày càng phát triển với nhiều loại hình mới, phức tạp trong khi lực lượng cán bộ thực hiện nhiệm vụ thanh, kiểm tra pháp luật thuế tương đối mỏng; các chính sách thường xuyên thay đổi nên cũng ít nhiều tạo áp lực cũng như hạn chế trong việc cập nhật những chính sách mới đến các DN. Để xây dựng kế hoạch thanh tra, đơn vị chuyên môn đã tiến hành phân tích, lựa chọn những DN có rủi ro cao, sau đó, gửi ra Tổng cục Thuế. Sau khi được tổng cục phê duyệt mới tiến hành thanh tra theo quy định.

Do vậy, việc chồng chéo trong công tác thanh tra giữa các đoàn của ngành Thanh tra, Kiểm toán… vừa hiệu quả không cao lại tạo nhiều áp lực cho DN… là “rào cản” gây khó khăn đối với nhiệm vụ thanh, kiểm tra thuế.

Nguồn thu ngân sách nhà nước trên địa bàn hiện nay vẫn tiềm ẩn nhiều khó khăn đòi hỏi ngành Thuế phải nâng cao năng lực và nguồn lực cho hoạt động kiểm tra, thanh tra. “Để thực hiện đạt và vượt kế hoạch (thanh tra 68 DN và kiểm tra 520 DN trong năm 2016), các phòng chuyên môn, các đơn vị của Cục Thuế sẽ tiếp tục thanh, kiểm tra những DN đã được Tổng cục Thuế - Bộ Tài chính phê duyệt trong kế hoạch cũng như phân tích, đánh giá các DN có rủi ro cao về thuế như các DN có dấu hiệu chuyển giá trong giao dịch liên kết, DN có doanh thu lớn nhưng nộp thuế thấp, DN chây ì nợ thuế… để bổ sung kế hoạch thanh, kiểm tra theo quy định.

Đồng thời, ngành tiếp tục tăng cường công tác phối hợp với cơ quan chức năng để thu thập dữ liệu phục vụ công tác thanh, kiểm tra cũng như xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm; thường xuyên tổng hợp, rút kinh nghiệm gắn với tăng cường công tác đào tạo, tập huấn để nâng cao kỹ năng cho cán bộ chuyên môn, nhất là kỹ năng phát hiện những hành vi phạm tội mới trong lĩnh vực thuế để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao” - ông Nguyễn Thành Vinh cho biết thêm.

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast