Những bất cập xung quanh dự án sửa chữa, nâng cấp hồ Thiên Tượng

Chỉ có lèo tèo dăm ba công nhân vì nước hồ dâng cao không thể thi công mái thượng lưu

Trước một dự án lớn với nhiều hạng mục công trình lại liên quan đến đời sống dân sinh của hơn 6000 hộ dân nhưng điều khó hiểu là trước khi triển khai xây dựng, UBND thị xã Hồng Lĩnh đã không một lời thông báo cho các ngành liên quan. Ông Hồ Sỹ Quát, Trưởng ban Quản lý Rừng phòng hộ thị xã Hồng Lĩnh (địa bàn có dự án) chỉ biết được thông tin khi đơn vị thi công mở rộng phần diện tích để làm đường có ảnh hưởng đến khoảng 2 ha đất rừng Ban đã giao khoán cho người dân.

Không chỉ vậy, việc thực hiện dự án có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của Nhà máy nước, nhưng Giám đốc Nhà máy nước thị xã Hồng Lĩnh Nguyễn Hữu Liên cũng chỉ biết được tình hình cụ thể vào đúng ngày dự lễ khởi công với tư cách là …khách mời.

Công trình sửa chữa, nâng cấp hồ chứa nước Thiên Tượng bao gồm các hạng mục: nâng cấp đập đất dài 170m; xây dựng hệ thống điện chiếu sáng và hệ thống điện nhà quản lý; xây mới tràn xả lũ. kênh dẫn sau cống; gia cố đập dâng; sửa chữa cống lấy nước; làm mới nhà Tháp. Các đơn vị thi công là: Công ty CPXD 31-5 và Cty CPXD Cầu đường. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai do không có mặt bằng nên các nhà thầu đề nghị chủ đầu tư cho gia hạn thời gian hoàn thành. Theo đó, đến cuối tháng 8 năm nay công trình sẽ phải bàn giao.

Nhưng những gì đang diễn ra như hiện nay, dẫu lạc quan đến mấy cũng chẳng ai dám nghĩ đến hạn trên, công trình sẽ hoàn thành. Đến thời điểm này (đầu tháng 7/2010), ngoại trừ cống sửa chữa nước chưa triển khai, hầu hết các hạng mục khác đã cơ bản hoàn thành. Phần còn lại và cũng là một hạng mục quan trọng nhất của công trình là: Gia cố mái thượng lưu. Phần việc này mới chỉ triển khai được chưa đến 50% khối lượng công việc.

Điều đáng nói là hiện tại các nhà thầu không thể tiếp tục thi công cho dù đã tập kết đầy đủ máy móc phương tiện và vật liệu, bởi mực nước trong lòng hồ vẫn còn quá cao. “Dù đã thi công theo hình thức cuốn chiếu, nhưng nước hồ xuống rất chậm nên chúng tôi không thể đẩy nhanh được tiến độ. Thi công kiểu này cầm chắc thua lỗ. Để có thể gia cố được mái thượng lưu theo thiết kế, chúng tôi không còn cách nào khác là phải chờ nước hồ Thiên Tượng cạn kiệt. Nghĩa là phải chờ hạ xuống thêm 12m nước nữa. Điều đó chắc không xẩy ra…, ông Nguyễn Văn Quyền - Cán bộ kỹ thuật phụ trách thi công Cty CPXD 31-5, nói trong vô vọng.

Không chỉ ông Quyền nghi ngờ, nhiều người dân thị xã Hồng Lĩnh cũng cho rằng, nước hồ Thiên Tượng chỉ có thể rút xuống mỗi ngày vài cm trong những ngày cao điểm về nắng nóng. Theo các nhà chuyên môn về thủy lợi, năm nay là năm cao điểm về nắng nóng nên khiến lượng nước trong các hồ đập giảm mạnh. Thậm chí có hồ chỉ còn lại 30% trữ lượng nước. Hồ Thiên Tượng là một trường hợp ngoại lệ, bởi xung quanh còn có một diện tích rừng khá lớn che chở, nên tối đa mực nước chỉ có thể giảm thêm khoảng 2-3 m nữa. Nếu vậy, không một chút hy vọng dành cho các nhà thầu?. Có một giải pháp có thể khắc phục được tình trạng này, đó là xả nước lòng hồ Thiên Tượng. Nhưng đó chỉ là ý nghĩ viển vông, bởi nếu vậy hơn 6000 hộ dân thị xã phải chịu … “khát” trong khoảng thời gian thi công!?.

Phương tiện thi công "đắp chiếu" nằm chờ.

Vậy đâu là nguyên nhân gây ra những bất cập này?. Trước hết, trách nhiệm chính thuộc về đơn vị tư vấn thiết kế. Phần việc này được giao cho Công ty TV &XD Miền Trung. Tuy nhiên, “Quá trình khảo sát năm 2009 cho thấy mực nước hồ Thiên Tượng đã đạt ở mực nước “chết”. Thế nhưng sau đó, mực nước thường xuyên thay đổi do mưa liên tục nên không thể xuống đến mức kiệt. Vì vậy lẽ ra chủ đầu tư phải tính toán để chia ra từng giai đoạn thi công dự án.” - Giám đốc Cty TV &XD Miền Trung - Nguyễn Việt Đức, cho biết. Không nhận trách nhiệm về phần việc của mình, kể cả thiết kế thêm nhà Tháp (100 triệu đồng) không hợp lý khiến chủ đầu tư cắt giảm, đơn vị Tư vấn thiết kế đã “đẩy” quả bóng trách nhiệm về phía UBND thị xã Hồng Lĩnh.

Thật khó có thể tìm ra được giải pháp khắc phục khi vừa đẩm bảo ổn định nguồn nước sinh hoạt, lại vừa thi công đến gần đáy công trình. Có lẽ, ngay từ đầu cả đơn vị tư vấn và cả chủ đầu tư đã xem nhẹ yếu tố quan trọng này.