Bình ổn thị trường tiến tới bình ổn giá?
Với 8 phiên đấu thầu trong gần 3 tuần kể từ 28/3 đến 17/4/2013, NHNN đã bán thành công 223.600 lượng vàng trên tổng số 262.000 lượng chào thầu. Ngoài phiên thứ nhất được xem như liều thuốc “thử” cho thị trường, các phiên liên tiếp sau đó NHNN gần như bán hết lượng vàng chào bán. Điều đang thu hút sự quan tâm của dư luận là trong phiên đấu thầu vàng miếng lần đầu tiên (ngày 28/3), độ chênh giữa giá trong nước và thế giới chỉ khoảng hơn 3 triệu đồng/lượng thì đến phiên đấu thầu thứ 8 (sau gần 3 tuần) khoảng cách này không hề giảm mà còn giãn thêm lên, có thời điểm tới 6 triệu đồng/lượng (ngày 16/4). Giá vàng trong nước vẫn cao hơn giá thế giới
Người tiêu dùng vẫn chịu thiệt khi khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới chưa thu hẹp.Ảnh: Lê Phú |
Giới kinh doanh vàng cho rằng từ khi NHNN tiến hành đấu thầu, giá vàng trong nước chịu ảnh hưởng mạnh bởi mức giá sàn cơ quan này đưa ra thay vì biến động cùng nhịp với giá thế giới. Điều này đã thể hiện rõ tại một số thời điểm khi NHNN tổ chức đấu thầu. Có thời điểm dù giá vàng thế giới rớt mạnh nhưng thị trường trong nước gần như “nín thở” chờ kết quả đầu thầu và giá chỉ giảm nhỏ giọt.
Tuy nhiên, NHNN khẳng định mục tiêu đấu thầu bán vàng của cơ quan này là tăng cung vàng miếng nhằm bình ổn thị trường vàng, không nhằm mục tiêu bình ổn giá vàng và đặc biệt không bù lỗ cho bất cứ đối tượng nào trên thị trường. Lãnh đạo NHNN cũng cho rằng thị trường cần thời gian và có độ trễ nhất định để “hấp thụ” lượng vàng bơm ra này. “Chắc chắn khi NHNN tăng cung vàng miếng cho thị trường, thì cung cầu sẽ cân bằng hơn và mức chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế sẽ giảm dần” - ông Nguyễn Quang Huy,Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối (NHNN) khẳng định.
Trong một thông cáo phát đi mới đây, NHNN cho biết, lượng vàng trúng thầu trong các phiên đấu thầu vừa qua được các đơn vị bán ra thị trường và một phần dùng để tất toán số dư huy động của một số tổ chức tín dụng (TCTD), góp phần làm giảm áp lực mua vàng trên thị trường của các TCTD. Mặt khác, giá vàng miếng trong nước đang có xu hướng giảm do một phần nhu cầu về vàng miếng đã được đáp ứng.
Theo nhiều chuyên gia, ngày 30/6 tới đây là thời hạn cuối để các ngân hàng thương mại tất toán các khoản gửi tiết kiệm và cho vay bằng vàng. Chính vì số vàng bán ra chủ yếu vẫn cho các tổ chức tín dụng nên giá chưa xuống sâu được. TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng lý giải, hiện giá trong nước cách xa giá thế giới do mức cung chưa đáp ứng được mức cầu. Về lâu dài, việc ngân hàng bơm một nguồn vàng vào nền kinh tế sẽ giúp ổn định giá vàng. Cung ngày càng tăng để đáp ứng được mức cầu thì cuối cùng bình ổn thị trường và đưa đến bình ổn giá. Ông Hiếu cũng cho rằng, để cung cầu trong nước có thể sát lại với nhau thì cần lượng vàng lớn hơn nhiều so với khối lượng mà NHNN đưa ra thời gian qua. Nếu nhà nước bơm ra lượng vàng đúng với cung cầu thì bình ổn giá sẽ được thực hiện.
Cùng quan điểm này, đại diện một doanh nghiệp kinh doanh vàng cũng nhận định: Việc thu hẹp khoảng cách giá giữa giá vàng trong nước và thế giới không thể giải quyết ngay lập tức được mà cần có một thời gian nhất định để chờ lượng cung trên thị trường dồi dào. Khi cung được bổ sung nhiều hơn thì vô hình chung sẽ kéo giá giảm. Theo quy luật cung cầu, cung nhiều thì cầu được đáp ứng, thị trường sẽ điều chỉnh giá giảm cho phù hợp, lúc ấy không cần NHNN phải tham gia điều chỉnh giá.
Cần “độ trễ”
TS Nguyễn Trí Hiếu khẳng định các bước đi hiện nay của NHNN là thận trọng và hợp lý, bởi NHNN phải thực hiện 2 mục tiêu là bình ổn thị trường và bảo toàn dự trữ quốc gia. Hiện NHNN đang ở bước đầu lập trật tự thị trường vàng qua việc cho phép một số ngân hàng thương mại và tổ chức kinh doanh tham gia vào thị trường vàng. Với vai trò là người mua bán cuối cùng trong thị trường vàng, trong khi đó vẫn phải bảo toàn dự trữ quốc gia nên NHNN không thể bán ồ ạt được. Nhưng để kéo sát giá vàng trong nước về gần với thế giới thì cần thời gian 1 tháng, hay 3 tháng thậm chí phải 6 tháng.
Tình hình giá vàng miếng thế giới đang diễn biến phức tạp và khó lường. Kể từ ngày 12/4, giá vàng thế giới đã giảm 200 USD/ounce do tác động của các thông tin không thuận lợi trên thị trường quốc tế; riêng ngày 15/4/2013, giá vàng thế giới đã giảm 125 USD/ounce, đây là mức lớn nhất trong lịch sử kể từ năm 1983. Thị trường vàng trong nước ngày 16/4 đã ghi nhận một ngày giao dịch “chao đảo” khi giá vàng lao dốc không phanh rồi lại bất ngờ tăng vọt, khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới cũng được ghi nhận ở mức cao nhất từ trước đến nay (khoảng 6 triệu đồng/lượng). Trong ngày này, tại thị trường Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, không khí giao dịch rất sôi động. Người dân đổ xô đi mua vàng miếng, vì giá giảm sâu. NHNN đã khuyến cáo người dân thận trọng, bình tĩnh khi quyết định mua, bán vàng miếng để tránh những thiệt hại không đáng có. Trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục tổ chức các phiên đấu thầu bán vàng miếng nhằm tăng cung vàng miếng để bình ổn thị trường kim loại quý.
Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, với độ vênh có thời điểm lên tới hơn 6 triệu đồng/lượng, NHNN có thể sẽ có động thái can thiệp vào thị trường, và khi đó, giá sẽ xuống thấp hơn, khoảng cách giữa giá vàng trong nước và thế giới cũng sẽ được thu hẹp. Nhiều chuyên gia dự báo: khoảng sau tháng 6/2013, khi nhu cầu mua vàng để tất toán của các ngân hàng không còn, thì giá vàng trong nước và thế giới sẽ gần nhau hơn. Thậm chí, khi đó, nếu NHNN tiếp tục đấu thầu vàng, mà giá vẫn cao so với thế giới thì doanh nghiệp, tổ chức tín dụng cũng sẽ hạn chế tham gia mua.
