Theo bản án sơ thẩm ngày 9/6 của TAND Hà Nội, từ ngày 15/5/2007 đến ngày 3/8/2012, với cương vị Chủ tịch HĐQT, chủ tịch hội đồng thành viên 6 công ty (Công ty CP đầu tư thương mại B&B, Công ty CP tập đoàn tài chính Á Châu, Công ty CP đầu tư ACB Hà Nội, Công ty CP đầu tư tài chính Á Châu, Công ty TNHH Đầu tư tài chính Á Châu Hà Nội và Công ty CP phát triển sản xuất và xuất nhập khẩu Thiên Nam), bị cáo Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên) đã tổ chức hoạt động kinh doanh cổ phần, cổ phiếu và kinh doanh vàng tài khoản với tổng số tiền gần 21.500 tỷ đồng. Hành vi này được cho là phạm tội Kinh doanh trái phép, theo Điều 159 Bộ Luật hình sự, do kinh doanh không đúng với nội dung đăng ký.
 |
Bầu Kiên và các bị cáo trong phiên xử sơ thẩm. |
Án sơ thẩm cho rằng thông qua Công ty B&B, bị cáo Kiên đã trốn thuế hơn 25 tỷ đồng khi ký hợp đồng uỷ thác đầu tư tài chính giữa công ty B&B với bà Nguyễn Thuý Hương (em gái bị cáo Kiên) nhằm chuyển toàn bộ lợi nhuận thu được từ kinh doanh vàng sang cho cá nhân bà Hương.
Ở tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cấp sơ thẩm quy kết ông Kiên bán 20 triệu cổ phần của Công ty thép Hoà Phát (đã thế chấp ngân hàng) cho Công ty TNHH Một thành viên thép Hoà Phát để nhận về 264 tỷ đồng.
Với tội Cố ý làm trái, bị cáo Kiên bị xác định trong thời gian làm giữ chức vụ quan trọng tại ACB đã cùng bị cáo Lý Xuân Hải (Tổng giám đốc ACB), 3 cựu phó chủ tịch HĐQT ACB là Lê Vũ Kỳ, Trịnh Kim Quang, Phạm Trung Cang, cựu phó tổng giám đốc Huỳnh Quang Tuấn thống nhất uỷ thác cho các cá nhân gửi tiền tại các tổ chức tín dụng. Trong số này có 718 tỷ đồng gửi vào Vietinbank và đã bị Huỳnh Thị Huyền Như (nguyên quyền Trưởng phòng giao dịch Điện Biên Phủ, Vietinbank TP HCM) chiếm đoạt. Ngoài ra, với hành vi thống nhất, ban hành chủ trương mua cổ phiếu trên thị trường chứng khoán, các sếp của ACB còn bị cáo buộc đã tổ chức đầu tư cổ phiếu ngân hàng ACB trái quy định của nhà nước, gây thiệt hại gần 688 tỷ đồng.
Cấp sơ thẩm cho rằng, hậu quả của các hành vi nêu trên là đặc biệt nghiêm trọng nên tuyên phạt bị cáo Kiên tổng cộng 30 năm tù. Những người còn lại từ 2 đến 5 năm tù.
Bị cáo Kiên sau đó kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm, cho rằng không phạm 4 tội (Kinh doanh trái phép, Trốn thuế, Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng) như quy kết. 5 bị cáo Hải, Kỳ, Cang, Quang, Tuấn chống án kêu oan hoặc đề nghị xem xét lại việc bị kết tội Cố ý làm trái.
