Hai người đàn ông đứng trước vành móng ngựa, nỗi buồn in hằn trên khuôn mặt thật thà, chất phác. Dẫu từng đợt gió rét vẫn “vô tâm” ùa vào, nhưng dường như 2 bị cáo chẳng buồn co ro trong chiếc áo mỏng tang. Trước giờ xét xử, người dự khán đã kéo đến chật kín cả hội trường. Người thân, bạn bè, hàng xóm, ai ai cũng chỉ “mong tòa xử nhẹ, để các bị cáo còn có đường quay về”.
 |
Ảnh minh họa từ internet |
Bị cáo Nguyễn Văn Toàn (SN 1973, trú thôn 8B, Cẩm Trung, Cẩm Xuyên) vốn là người không biết chữ. Chính vì vậy, bất cứ công việc gì, dù vất vả, cực nhọc đến đâu, “chỉ cần có thể duy trì bữa cơm hàng ngày cho gia đình và có tiền đóng học phí cho các con, chưa bao giờ bị cáo từ chối”.
Mặc dù vậy, cái khó, cái nghèo dường như không buông tha gia đình Toàn. Bị cáo đành rời quê hương, tha hương cầu thực nơi đất khách. Thấy Toàn thật thà, tốt bụng lại chịu thương, chịu khó, ông chủ xưởng gốm tại tỉnh Quảng Đông mở lời nhờ cậy bị cáo đưa người vượt biên sang nước bạn để có thêm đồng ra, đồng vào. Trước lời đề nghị đầy hấp dẫn của đối phương, Toàn nhanh chóng gật đầu.
Trong thời gian về nước để đi “ván cờ quan trọng của cuộc đời”, bị cáo biết nhiều người muốn xuất khẩu lao động thoát nghèo nhưng lại không có kinh phí để đi theo đường chính ngạch. Nắm bắt được tâm lý đó, trong nhận thức của bị cáo chỉ tồn tại suy nghĩ làm thế nào để có thể giúp họ. Ngày 25/2/2013, Toàn đưa vợ là Tô Thị Hằng cùng 5 người khác sang Trung Quốc. Trước khi đi, mỗi người nộp trước số tiền 500.000 đồng cho Toàn để lo chi phí đi lại. Xe đến cửa khẩu Chi Ma (huyện Lộc Bình, Lạng Sơn), theo bàn bạc từ trước, Toàn liên hệ 2 phụ nữ lạ mặt để đưa vợ mình cùng 5 người qua biên giới. Sau khi qua Trung Quốc làm việc, bị cáo tiếp tục thu 3,5 triệu đồng/người để bù vào số tiền đã trả cho 2 người phụ nữ nói trên.
Chuyến đi đầu thành công trót lọt, ngày 15/2/2014, bằng hình thức cũ, Toàn tiếp tục tổ chức cho vợ và 12 người khác xuất cảnh trái phép với chi phí 4,5 triệu đồng/người. Thấy Toàn “được việc”, chủ xưởng gốm tại tỉnh Quảng Đông quyết định trả thêm 300 NDT chi phí môi giới.
Chưa đầy 1 tháng sau (đầu tháng 3/2014), do đang ở Trung Quốc, Nguyễn Văn Toàn đã gọi điện về cho Tô Xuân Sáng (SN 1973, trú xã Thạch Bằng, Lộc Hà) để bàn việc đưa người xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc với chi phí 4,5 triệu đồng/người. Cũng như Toàn, hoàn cảnh gia đình Sáng khá éo le. Công việc bấp bênh, nay đây mai đó của Sáng chẳng thể đảm bảo cho cuộc sống của mẹ già và vợ cùng 4 con nhỏ. “Được lời như cởi tấm lòng”, Sáng nhanh chóng tìm thêm 9 người nữa và hẹn xuất phát vào ngày 12/3/2014. Lần vượt biên trái phép này, Sáng thu trước mỗi người 1 triệu đồng. Sau khi lo lót các chi phí, còn lại 1,96 triệu đồng, Sáng sử dụng hết vào mục đích cá nhân.
Chỉ trong thời gian 1 năm, Nguyễn Văn Toàn đã 3 lần tổ chức vượt biên trái phép cho 28 lượt người, Tô Xuân Sáng 1 lần với 9 lượt người. Những người được Toàn và Sáng đưa sang Trung Quốc đều tự về nước hoặc bị công an nước bạn bắt giữ và trục xuất.
Nhận được tin Toàn và Sáng gây tội tày đình, người thân, hàng xóm và bè bạn bàng hoàng không thốt ra thành lời. Ngay cả bản thân 2 con người tội lỗi, vẫn chỉ luôn mặc định “mình vẫn đang giúp người” và bất ngờ khi bị truy tố với tội danh “tổ chức đưa người khác trốn đi nước ngoài”. “Xuất phát từ sự dại dột, thiếu hiểu biết của mình, các bị cáo đã vô tình xâm phạm đến trật tự quản lý hành chính trong lĩnh vực xuất, nhập cảnh, quyền tự do cư trú của công dân. Điều này thể hiện sự coi thường luật pháp, chính vì vậy, Hội đồng xét xử cần xem xét một bản án nghiêm khắc để giáo dục các bị cáo trở thành người có ích cho xã hội và mang tính răn đe, phòng ngừa chung”, tiếng vị chủ tọa vang lên đầy uy nghiêm.
Xét các tình tiết giảm nhẹ khi cả 2 bị cáo đều là những người không biết chữ, gia đình thuộc hộ nghèo, đang thờ phụng liệt sỹ và được chính quyền địa phương công nhận là công dân tốt, Hội đồng xét xử tuyên phạt Nguyễn Văn Toàn 30 tháng tù giam và Tô Xuân Sáng 15 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Phán quyết của tòa vừa dứt, bị cáo Sáng bất giác ngẩng mặt, mím chặt môi; Toàn đổ gục người, nước mắt không ngừng tuôn…
