Hiện nay, trên cả nước có hơn 800.000 chiếc ô tô các loại, riêng địa bàn miền Đông Nam bộ chiếm hơn một nửa. Sau khi Bộ Giao thông Vận tải siết chặt quy trình đăng kiểm ô tô, thì hiện tượng giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (gọi tắt là giấy đăng kiểm), tem đăng kiểm giả xuất hiện khá nhiều ở một số tỉnh phía Nam như Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa Vũng Tàu…
 |
| Một giấy chứng nhận đăng ký ô tô được làm giả từ phôi đến in ấn |
Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là vì một số phương tiện ô tô không đăng kiểm được nên người xấu đã làm giả các loại giấy tở trên. Lý do không đăng kiểm được là vì không có giấy chứng nhận đăng ký; số khung số máy không đúng; thông số kỹ thuật trong hồ sơ và thực tế không trùng khớp nhau; cải tạo hình dáng kích thước xe nhưng không có giấy phép; tình trạng kỹ thuật phương tiện không đảm bảo, không đủ tiền để nộp phí sử dụng đường bộ...
Trong khi đó, các trung tâm đăng kiểm ôtô trên toàn quốc hiện nay, kiểm định phương tiện theo quy trình giống nhau bao gồm 5 công đoạn và 56 hạng mục kiểm tra. Việc kiểm tra các hạng mục có thể thực hiện trên thiết bị, dụng cụ kiểm tra, quan sát bằng tay, bằng mắt… nhưng tất cả các hạng mục phải đạt tiêu chuẩn mới được cấp giấy chứng nhận và tem ATKT (an toàn kỹ thuật) và BVMT (bảo vệ môi trường).
Quy trình kiểm định ôtô chia làm 5 công đoạn gồm: kiểm tra tổng quát xe; kiểm tra phần trên của xe; kiểm tra trượt ngang bánh xe dẫn hướng, phanh xe; kiểm tra tiêu chuẩn môi trường (khí xả); kiểm tra phần dưới của xe. Mỗi công đoạn được chia ra nhiều hạng mục nhỏ để kiểm tra, tổng cộng có khoảng 56 hạng mục (các loại xe khác nhau có số hạng mục kiểm tra khác nhau). Phương tiện nào không đáp ứng được các nội dung trên sẽ bị loại.
 |
| Một sổ chứng nhận kiểm định in ấn từ phôi giả |
Do vậy, nhiều chủ xe không đưa xe đi đăng kiểm theo hạn định mà làm giấy tờ giả để phương tiện tiếp tục lưu hành trái luật. Gần đây, còn có trường hợp chủ xe làm giả giấy chứng nhận kiểm định để có các thông số kỹ thuật không đúng về tải trọng nhằm đánh lừa các cơ quan chức năng như cảnh sát giao thông, trạm cân kiểm tra tải trọng, khi lưu thông trên đường.
Giấy chứng nhận đăng kiểm giả được làm theo các hỉnh thức: Một là những đường dây làm giả giấy tờ tạo phôi giấy chứng nhận kiểm định nhái theo mẫu của cơ quan Nhà nước phát hành; in các thông số về xe và chủ xe theo yêu cầu giống như form của giấy chứng nhận đăng kiểm do cơ quan đăng kiểm cấp ra, sau đó scan dấu và chữ ký của cơ quan đăng kiểm.
Hai là dùng giấy chứng nhận đăng kiểm cũ của phương tiện khác hoặc đã hết hạn không còn giá trị, cạo các thông số về phương tiện và chủ phương tiện, sau đó in lại các thông số khác cho phương tiện định làm giả.
Ba là người ta có thể scan sẵn nhiều giấy chứng nhận đăng kiểm khác nhau trong máy vi tính, mỗi khi cần họ sẽ sửa đổi các thông số sau đó in ra như mong muốn.
Gần đây, ngành Công an đã phá án đường dây đưa xe lậu từ các nước láng giềng về Việt Nam. Qua tìm hiều cho thấy bọn buôn lậu khi đưa được xe gian về nước đã làm giả giấy chứng nhận đăng ký, giấy chứng nhận đăng kiểm để sử dụng và bán cho những ai không biết và tham rẻ.
 |
| Một giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của ô tô có năm sản xuất 1991 chu kỳ kiểm định 3 tháng được cạo sửa thành ô tô sản xuất năm 1996 và có chu kỳ kiểm định 6 tháng |
Theo ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Trung tâm đăng kiểm 50-06V-TP HCM, khi có nghi vấn, người dân có thể kiểm tra giấy chứng nhận đăng kiểm giả bằng một trong những cách sau:
1. Gọi vào đường dây nóng của Cục Đăng kiểm Việt Nam đề nghị xác minh giấy chứng nhận đăng kiểm theo số máy 0437684706;
2. Gọi điện cho bất kể cơ quan đăng kiểm phương tiện xe cơ giới nào trên toàn quốc đề nghị xác minh giấy chứng nhận sẽ được trả lời ngay nếu trong giờ hành chính.
3. Có thể soi giấy trước nguồn sáng như mặt trời, đèn sáng... Nếu phôi giấy chứng nhận của cơ quan đăng kiểm cấp ra thì sẽ nhận thấy logo chìm trong giấy.
4. Người dân cần quan sát kỹ, có thể dùng kính lúp để nhận ra những nét cạo sửa, nét mực scan, mặt giấy không bình thường do phải bóc lớp nhựa dán bảo vệ để in lại các thông số. Các giấy chứng nhận đăng kiểm giả thường được ép nhựa cẩn thận che bớt các khuyết tật làm giả để những người không để ý khó nhận biết.
Việc sử dụng giấy chứng nhận giả cho dù vô tình nhưng vẫn được cho là rất nghiêm trọng vì theo Luật Giao thông đường bộ Việt Nam phương tiện không có giấy chứng nhận kiểm định không được phép tham gia giao thông, đặc biệt khi gây tai nạn giao thông thì cả lái và chủ xe chịu trách nhiệm trước pháp luật. Vì vậy những ai có ý định mua xe ô tô, nếu được chào bán xe giá rẻ bất thường, hãy tìm hiểu kỹ hướng dẫn của cơ quan đăng kiểm trước khi đưa ra quyết định sẽ tránh được rủi ro.
