 |
| Lê Thiệu Huy đứng giữa cùng đồng đội chụp trước khi lên đường đi Lào (ảnh tư liệu) |
Lê Thiệu Huy sinh ngày 6-3-1921 tại làng Lạc Thiện (nay là xã Trung Lễ, Đức Thọ, Hà Tĩnh), trong một gia đình và dòng họ trí thức yêu nước. Ngày 9-3-1945, Nhật đảo chính Pháp. Dự cảm đất nước sắp bước vào một thời kì lớn lao, đấu tranh gay go quyết liệt, tháng 5-1945, cử nhân khoa học Lê Thiệu Huy vào Huế học trường võ bị Thanh niên tiền tuyến do bộ trưởng Thanh niên Phan Anh mở với mục đích rèn luyện và trang bị thêm kiến thức quân sự chờ thời cơ đứng lên vũ trang khởi nghĩa, giành độc lập thực sự cho Tổ quốc, dân tộc. Lê Thiệu Huy được biết đến như một người không những giỏi cả văn lẫn võ.
Cách mạng tháng Tám bùng nổ, Lê Thiệu Huy cùng toàn thể thanh niên trường võ bị Thanh niên tiền tuyến đứng hẳn vào hàng ngũ cách mạng. Ngày 30-8-1945, chấp hành quân lệnh của ủy ban quân sự Thừa Thiên Huế, anh dẫn đầu một toán sinh viên tình nguyện ra Hiền sĩ (cách Huế 18 km) bao vây và bắt gọn phái bộ thiếu tá Castena do chính phủ Đơ-gon Pháp phái sang nhảy dù xuống để liên lạc với những phần tử thân Pháp để tái lập nền thống trị của Pháp ở Đông Dương. Lê Thiệu Huy còn được biết đến với một đề án táo bạo trình lên Hồ chủ tịch và Quyền Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Võ Nguyên Giáp đề án mang tên “Đường 9”.
Ngày 6-3-1945, Lê Thiệu Huy sang Thakhet để hội kiến với chính phủ lâm thời kháng chiến Phathet Lào. Lê Thiệu Huy được cử làm Bí thư riêng, phụ tá cho Hoàng thân Xuphanuvong lúc đó là Bộ trưởng Bộ Ngoại giao kiêm Tổng Tư lệnh Phathet Lào. Ngày 21-3-1946, tờ mờ sáng, thực dân Pháp huy động 2 tiểu đoàn bộ binh, có một trung đội xe tăng và máy bay yểm trợ tấn công dữ dội tái chiếm thị xã Thakhet, Lê Thiệu Huy cùng đồng đội sát cánh cùng Hoàng thân Xuphanuvong kiên cường đánh lui nhiều cuộc tiến công của địch. Cuộc chiến đấu diễn ra quyết liệt từ sáng đến chiều. Lê Thiệu Huy tháp tùng Hoàng thân Xuphanuvong xuống thuyền vượt sông Mê Kông sang Thái Lan dưới sự oanh kích điên cuồng ác liệt của địch. Trong một tình huống nguy kịch, Lê Thiệu Huy nhoài người lấy thân mình bảo vệ Hoàng thân Xuphanuvong và anh đã trúng đạn hy sinh trên thuyền. Sớm ra đi khi mới 25 tuổi, tài năng bắt đầu nở rộ, sức cống hiến hết sức dồi dào, Lê Thiệu Huy đã để lại cho mọi người niềm tiếc thương vô hạn.
Với những cống hiến to lớn của mình cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và sự nghiệp quốc tế cao cả, Anh hùng Lê Thiệu Huy đã được Nhà nước ta và nước Cộng hòa DCND Lào trao tặng, truy tặng nhiều phần thưởng cao quý. Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân.
Thừa lệnh Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Nhật đã trao danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân cho thân nhân liệt sỹ Lê Thiệu Huy.
