Khu du lịch sinh thái - văn hoá Vực Quành nằm cách trung tâm Đồng Hới khoảng 10 Km về phí tây đường Hồ Chí Minh, được UBND tỉnh Quảng Bình phê duyệt có diện tích 13,52 ha từ ngày 17 tháng 11 năm 2004. Nó được khởi xướng từ một ý tưởng tốt của ông Nguyễn Xuân Liên nhắm sưu tầm, tái hiện, trưng bày những hiện vật trong cuộc chiến tranh chống Mỹ để truyền lại cho các thế hệ mai sau những ký ức về một thời chiến tranh khốc liệt của nhân dân Quảng bình - nơi ông đã từng tham gia chiến đấu mà theo ông “Cả đời mình mắc nợ với mảnh đất này”.
 |
Cánh bom từ trường của địch |
Với vốn tài sản ban đầu bán được từ đất bắc hơn 750 triệu đồng và sau này do con cái từ nước ngoài gửi về tổng cộng khoảng 4 tỷ đồng. Ông Liên bỏ công xây dựng Khu sinh thái mà theo ông thực chất là Bảo tàng chiến tranh trên quê hương của vị đại tướng Võ Nguyên Giáp lừng danh. Tại đây ông sưu tầm, tái hiện lại 14 ngôi nhà, hàng trăm hiện vật chiến tranh như khu đường Trường sơn, các trạm giao liên, kho lương thực, cầu phao, hầm chử A, nhà ở của đồng bào thời chiến tranh, trạm y tế, phòng mổ dưới địa đạo, nhà trẻ, lớp học, những chiếc nôi tre, mủ rơm chống bom đạn, những khẩu hiệu nhiệt huyết của nhân dân trên những hàng rào bom…, các phương tiện sử dụng phục vụ chiến đấu của nhân dân ta và có cả các phương tiện của địch như hệ thống các loại bom đạn, cây nhiệt đới của địch nhằm thu thập thông tin hoạt động của quân giải phóng…. Theo ông bảo tàng không chỉ để lại cho các thế hệ hiểu biết về các hiện vật mà còn phải làm cho mọi người thấy được sự gian khổ và vĩ đại của chúng ta trong cuộc kháng chiến, khơi dậy niềm tự hào và cao hơn là lưu giữ các kinh nghiệm sống và chiến đấu của nhân dân Quảng Bình một thời dưới bom đạn địch để có ngày hôm nay.
 |
Nhà trẻ tránh đạn dưới lòng đất |
Bảo tàng hoạt động dưới hình thức phục vụ miễn phí. Người xem xúc động và cảm tưởng sau sắc. Báo chí đã phản ánh nhiều, năm 2005 Bảo tàng đã được Tổng cục Du lịch khen, năm 2006 UBND tỉnh Quảng Bình khen.
 |
Khẩu hiệu trên những cánh bom |
Loại trừ một số cây trồng chưa đến ngày thu hoạch, Khu du lịch chưa có bất cứ một nguồn thu kinh doanh nào. Ngày 30 -3-2010 Cục thuế tỉnh Quảng Bình đã có thông báo số 18 về việc nộp tiền thuế sử dụng đất theo đó Khu du lịch sinh thái Vực Quành phải nộp số tiền 192.275000 đồng/năm (tính từ ngày 05/2/2010 đến 02/2/2060). Đây quả là một thử thách rất nặng nề với Bảo tàng ông Liên, mà theo ông bảo tàng có thể không tồn tại được ?. Rõ ràng nếu dừng hoạt động, chúng ta sẽ chịu thiệt thòi rất lớn trong việc phát huy hiệu quả giáo dục truyền thống cho các thế hệ mai sau; bởi việc xây dựng lại một khu bảo tàng như vậy không dễ. Nhưng giải quyết được món thuế này nếu không có một sự hổ trợ khác thì Ông Liên chắc sẽ bó tay.
Những người đã từng đến đây đều hết sức trăn trở giá như có ai hướng dẫn để ông Liên xin chính quyền giúp đỡ miễn giảm thuế thêm một thời gian. Giá như các tổ chức đoàn thể Quảng Bình quan tâm hơn, có thêm các dự án phối hợp đầu tư Khu sinh thái, Khu bảo tàng hiện vật chiến tranh để giáo dục truyền thống thì tin rằng Bảo tàng Vực Quành không những sẽ tồn tại mà còn được tiếp tục được bồi đắp nâng cấp để nó sống mãi với thời gian, ghi thêm dấu ấn sâu sắc trong lòng du khách thập phương. Tuy nhiên đều cấp bách nhất vẫn là những chủ trương từ lãnh đạo tỉnh như lời khẳng định của đồng chí Đặng Văn Hoàn UVTV, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ Quảng Bình: “ việc này chắc chắn sẽ được lãnh đạo tỉnh bàn bạc quyết định trong thời gian tới”.
