Đạo diễn Nguyễn Mạnh Hà: “Thu Thủy không ngại khó, ngại khổ”

Hoa hậu Thu Thủy qua đời sáng 5/6 ở tuổi 45, khiến công chúng bàng hoàng, thương tiếc. Đăng quang Hoa hậu Việt Nam 1994, Thu Thủy ít hoạt động showbiz. Cô học marketing ở Mỹ, kinh doanh hơn 20 năm, lăn lộn với đủ ngành nghề.

Thu Thủy cũng thể hiện tài năng ở nhiều lĩnh vực xã hội như viết văn, làm báo, biên kịch. Cô từng viết kịch bản, đóng chính phim tài liệu Người khác, chiếu mở màn và lọt Top 3 bộ phim hay nhất Liên hoan phim Quốc tế Việt Nam lần I năm 2010.

Nguyễn Mạnh Hà - đạo diễn phim “Người khác”

Thu Thủy sốc khi đọc cuốn sách “Nhiệt đới buồn”

* Xin chào đạo diễn Nguyễn Mạnh Hà! Cơ duyên hợp tác với Hoa hậu Thu Thủy thực hiện bộ phim “Người khác” đến với anh như thế nào?

- Năm 2010, lần đầu Liên hoan phim Quốc tế Việt Nam được tổ chức, tôi được BHD mời làm phim tài liệu mà nhân vật chính là Thu Thủy. Tôi nhận lời khi đang quay phim truyện trong TP.HCM, thời gian hơi gấp gáp. Tôi bàn trước nội dung với Thu Thủy và các thành viên trong ê-kíp làm phim BHD.

Thu Thủy kể mình có ý tưởng thực hiện bộ phim sau khi đọc cuốn sách Nhiệt đới buồn của Claude Lévi-Strauss - nhà dân tộc học, triết gia người Pháp, xoay quanh câu chuyện chính thế nào là văn minh? Những người phương Tây từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 20 luôn muốn đem trình độ khoa học kỹ thuật của mình đi khai phá thế giới, họ khoác lên mình tấm áo đi khai phá văn minh.

Cụ thể hơn, trong cuốn sách, sau khi đi qua các nước nhiệt đới, cuối cùng nhân vật chua chát nhận ra nền văn minh ở đâu cũng giống nhau, bình đẳng, không có nơi nào cao cấp hơn nơi nào. Văn minh là cái khái niệm nằm ngoài khái niệm về vật chất, khoa học kỹ thuật…

Những người có điều kiện sống ở thành phố hiện đại như Thủy cũng từng có ý nghĩ tương tự như vậy, luôn mong muốn đi “khai phá văn minh”, giúp đỡ người khác.

Thủy kể, hồi bé hay được bố cho đi vùng này vùng kia. Trưởng thành cô cũng hay đi tới các vùng còn khó khăn với vai trò là hoa hậu thiện nguyện đi cứu trợ, giúp đỡ. Thủy bảo bị sốc khi đọc cuốn sách Nhiệt đới buồn nhưng khi đó, Thủy chưa biết phải thể hiện như thế nào.

Sau khi bàn luận, chúng tôi đi Hà Giang qua huyện Quang Bình, Xín Mần, Yên Minh, Quản Bạ… nơi mà Thu Thủy cho là có những người khác mình nhất.

* Trong quá trình anh thực hiện bộ phim cùng Hoa hậu Thu Thủy và ê-kíp, có kỷ niệm nào đáng nhớ?

­- Hồi đó, Thu Thủy muốn đi theo những bài báo nổi tiếng viết về những nhân vật nổi tiếng, những câu chuyện nổi tiếng về tình yêu thương: Chẳng hạn một anh chàng cải tạo thửa ruộng trên núi thành hình trái tim để luôn tưởng nhớ đến mẹ; hay là câu chuyện một người mẹ chồng đi bộ cả ngàn ngày để tìm cô con dâu… Khi trải nghiệm thực tế, Thủy có lúc thất vọng là câu chuyện thật sự không đẹp hay thơ mộng như báo chí mô tả. Cô con dâu không phải bị bắt mà tự họ bỏ đi và cô bị chính mẹ đẻ bán đi để đổi lấy một con trâu…

Phim Người khác kể hành trình của một hoa hậu có nhiều lợi thế, sắc vóc, tiền tài, ở thành phố với nền văn minh đô hội, đến vùng hoang sơ. Cuối cùng cô thấy rằng, người khác là người khác chứ không phải mình; góc nhìn về văn minh, về đời sống, quan niệm về hạnh phúc… là của họ. Mình chứng kiến, chia sẻ và giúp đỡ chứ không bao giờ có thể đóng vai trò lớn trong việc giúp họ phát triển thay đổi nhận thức, đặc biệt là văn minh.

Hoa hậu Nguyễn Thu Thủy tại Hà Giang năm 2010, trong một chuyến đi để thực hiện bộ phim tài liệu “Người khác”. Ảnh: Facebook Nguyen Thu Thuy

* Quay phim ở Hà Giang xa xôi, không biết anh cùng ê-kíp có gặp khó khăn nào không?

- Thanh niên Hà Nội thế hệ 7x thì như nhau, chúng tôi đều tương đối dấn thân. Có những góc nhìn khác có thể cho rằng chúng tôi quen điều kiện sang chảnh, kỳ thực, chúng tôi quen với các vùng miền văn hóa, điều kiện vật chất đơn giản, thiếu tiện nghi. Chúng tôi có thể là thế hệ đầu tiên mà tự đi ra nước ngoài, tới nơi có chủ đích tìm kiếm những thứ mình muốn.

Chúng tôi thì đơn giản, làm phim quen rồi. Thủy cũng rất dễ thích nghi, có khi ê-kíp ngủ ở đồn biên phòng, hoặc cắm trại ở ngay đèo Mã Pì Lèng… Bản thân Thủy không ngại khó, ngại khổ gì cả.

Hơn nữa, quan điểm chúng tôi hợp tác làm phim thuần túy trải nghiệm, từ ý tưởng mang tính triết học, vượt qua khái niệm showbiz, phim thương mại, hoặc những show Thủy thường làm. Đó cũng chính là lý do BHD chọn sản xuất phim Người khác và chiếu khai mạc Liên hoan phim Quốc tế Việt Nam.

Thu Thủy đã sống cuộc đời hạnh phúc như mong muốn

* Sau hành trình thực hiện bộ phim, anh có ấn tượng nào khác về Hoa hậu Thu Thủy?

- Thu Thủy cùng tuổi với tôi, là hàng xóm, biết nhau sơ sơ trước khi thực hiện dự án phim. Tôi biết Thu Thủy đọc nhiều sách và chọn toàn sách triết học, ngôn ngữ học rất “khó nhằn”. Đàn ông mà hợm hĩnh, nhiều tiền, có khi sợ cô ấy vì khối lượng thông tin, kiến thức cô đã đọc.

Nhưng với chúng tôi thì khác, Thủy có thái độ rất văn minh trong việc trao đổi, tiếp nhận thông tin của người khác. Đầu tiên, Thủy muốn bẻ phim sang một hướng khác, nhưng tôi phân tích cho Thủy hiểu rằng đọc sách khác với làm phim.

Thủy đọc và nhận ra ý triết học đó rất khó, rất hay, nhưng kết cấu phim như thế nào, thể hiện ra sao, thì tôi có kinh nghiệm đạo diễn, chuyên nghiệp hơn. Sau khi trao đổi, Thủy bị thuyết phục và nghe theo chúng tôi, dù trước đó cô ấy khá “cứng đầu”. Thu Thủy cũng rất hài lòng về phim Người khác.

Hoa hậu Nguyễn Thu Thủy

* Sau lần đó, anh có hợp tác cùng Thu Thủy thực hiện dự án phim hay chương trình nào khác không?

- Thời gian sau, tôi chuyển vào TP.HCM làm phim truyện, không có dịp làm việc chung với Thủy. Nhưng bạn bè tôi hợp tác nhiều, chủ yếu là những công việc liên quan tới đọc sách, lối sống, triết học, ngôn ngữ học… của cô ấy.

Nghe tin Thu Thủy qua đời, tôi thấy sốc và buồn.

Mỗi người có một phúc phần, tôi nghĩ lúc này tôi có thể nói lời chào tạm biệt Thủy như một người bạn và tôi tin rằng Thủy đã sống cuộc đời hạnh phúc đúng như mong muốn.

Cảm ơn anh đã chia sẻ!

“Tôi vẫn ấn tượng lời Thủy tâm sự: Em là hoa hậu, mỗi ngày phải đóng rất nhiều vai trò, phải trang điểm cũng giống như đeo những lớp mặt nạ. Tuy nhiên, khi bỏ hết những lớp phấn son, trở về gương mặt thật là em, thì em thích đọc sách”

Đạo diễn Nguyễn Mạnh Hà