Mỹ - Trung Quốc: Không có thỏa thuận quan trọng nào

Tổng thống Mỹ Barack Obama kết thúc chuyến thăm Trung Quốc trong ngày 18-11, sau cuộc gặp với Thủ tướng Ôn Gia Bảo.

Tân Hoa xã đưa tin trong cuộc gặp, ông Ôn Gia Bảo tuyên bố Washington và Bắc Kinh “nên là đối tác hơn là đối thủ”. Ông Obama cũng khẳng định quan hệ Mỹ - Trung “đang mở rộng ra nhiều vấn đề toàn cầu mà trong đó sự hợp tác giữa đôi bên là cực kỳ quan trọng”. Tân Hoa xã đánh giá ông Obama “đã xây dựng điểm khởi đầu thuận lợi cho mối quan hệ xa hơn giữa Mỹ và Trung Quốc”.

Ông Obama thăm Vạn lý trường thành trong ngày cuối cùng ở Trung Quốc - Ảnh: Reuters

Ông Obama thăm Vạn lý trường thành trong ngày cuối cùng ở Trung Quốc - Ảnh: Reuters

Phía Mỹ mô tả chuyến thăm của ông Obama “cực kỳ thành công” và “là bước đầu tiên quan trọng để xây dựng quan hệ đối tác”. Jeffrey Bader, cố vấn về các vấn đề châu Á của ông Obama, cho rằng “chuyến thăm đã hoàn toàn đạt được những mục tiêu đặt ra”. Tuy nhiên, không một thỏa thuận quan trọng nào được loan báo. Reuters dẫn lời một số nhà quan sát phương Tây nhận định dù trong chuyến đi của ông Obama, Mỹ và Trung Quốc đạt được sự đồng thuận về vấn đề biến đổi khí hậu, CHDCND Triều Tiên, khủng hoảng kinh tế... nhưng hai bên chưa đạt được những thỏa thuận cụ thể.

Các tuyên bố của ông Obama và lãnh đạo Trung Quốc về vấn đề Iran, giá trị đồng nhân dân tệ, thuế chống phá giá và Tây Tạng có rất nhiều điểm khác biệt, và Bắc Kinh không hề nhượng bộ ông Obama. Jean - Pierre Cabestan, Đại học Baptist Hong Kong, nhận xét: “Giờ đây Trung Quốc đang ở thế mạnh: Trung Quốc đã có được những nhượng bộ từ phía Mỹ mà chẳng hề phải dịch chuyển một tí nào”. Do đó, sẽ không có một đột phá nào trong quan hệ hai bên.

Bất chấp sức ép từ ông Obama và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), các quan chức Trung Quốc khẳng định sẽ tiếp tục kiểm soát chặt chẽ giá đồng nhân dân tệ ít nhất tới giữa năm 2010 để duy trì tốc độ phát triển kinh tế. “Bất cứ sự thay đổi chính sách nào của Trung Quốc, trong đó có tỉ giá ngoại hối, cũng sẽ dựa trên những đánh giá từ chính lợi ích của Trung Quốc chứ không phải từ sức ép bên ngoài” - Reuters dẫn lời giáo sư Kim Xán Vinh, thuộc ĐH Nhân dân ở Bắc Kinh, nhận định.

Trong khi đó, phía Mỹ cũng sẽ không thay đổi chính sách thuế đối với các mặt hàng như thép và lốp xe của Trung Quốc. Theo ông Kim, chuyến thăm của ông Obama chỉ có tác dụng tạo ra tiền lệ cho những thỏa thuận trong tương lai giữa Bắc Kinh và Washington.

Giới quan sát cho rằng trong mối quan hệ với Trung Quốc, Mỹ hiện không còn vị thế cửa trên. Nền kinh tế Mỹ hiện vẫn đang tụt dốc, trong khi các cuộc chiến tại Iraq và Afghanistan vẫn đang là gánh nặng lớn. Hơn nữa, hiện chính quyền Trung Quốc đang là chủ nợ lớn nhất của Mỹ. Khoản nợ 800 tỉ USD của Mỹ đã tạo ra lợi thế chênh lệch cho Trung Quốc trong mối quan hệ hai bên.

Hôm qua, ông Obama đã có mặt tại Hàn Quốc, điểm dừng chân cuối cùng trong chuyến công du châu Á của chủ nhân Nhà Trắng. Chủ đề chính của chuyến thăm là vấn đề hạt nhân CHDCND Triều Tiên và thương mại giữa hai nước.

Nguồn: Tuổi Trẻ Online

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast