Trong 12 năm học phổ thông thì có đến 8 năm tôi học lớp chuyên. Trong những năm học lớp chuyên, tôi thường xuyên được nằm ở nhóm bồi dưỡng học sinh giỏi để đi thi. Vì thế mọi người xung quanh thường nhìn tôi với ánh mắt ngưỡng mộ kèm theo một vài lời khen ngợi: ngoan ngoãn, chịu khó học. Ấy vậy mà đến khi thi đại học, tôi vẫn trượt như thường. Đa phần đều nhận định và an ủi tôi là “học tài thi phận”, bản thân tôi cũng muốn nghĩ như thế để bớt đi phần nào nỗi đau khổ. Nhưng thực ra trong sâu thẳm nhận thức của mình, tôi tự cảm thấy có một cái gì đó không ổn trong cách mà tôi được dạy và học.
Lớp chuyên của tôi năm đầu thi đại học trượt gần một nửa, chẳng lẽ “học tài thi phận” nhiều đến thế. Một số bạn từ các huyện xa về, ba năm ăn ở nội trú, tốn kém bao nhiêu tiền bạc của bố mẹ, chấp nhận cuộc sống xa nhà, ở kí túc xá khó khăn thiếu thốn về cơ sở vật chất, rốt cuộc lại ra về trong sự thất bại, chán chường, kéo theo những hệ lụy khác. Đó là nỗi héo hon, buồn bực, thất vọng ê chề của người thân, tưởng rằng cho con ăn học ở trường chuyên, lớp chọn, đầu tư tiền của là có kết quả tươi sáng hơn những người học ở trường làng, trường quê, không ngờ…
Suy cho cùng, học trường chuyên lớp chọn cũng chỉ là cái mác mà thôi. Đúng là để thi vào được rất khó, chỉ có những học sinh khá, giỏi mới dám đăng kí thi và mới có khả năng thi đỗ. Nhưng việc bạn thi đỗ cũng chỉ chứng tỏ được năng lực học tập của bạn ở tại thời điểm ấy mà thôi, còn trong suốt quá trình học, bạn học ra sao thì không ai đảm bảo cả. Dù học ở đâu và vào thời gian nào cũng sẽ có người giỏi, người kém, không phải cứ vào được trường chuyên, lớp chọn là ắt phải giỏi mãi, là yên tâm, ăn chắc một tấm vé vào đời. Thực ra đó chỉ là bước khởi đầu tốt đẹp, thuận lợi hơn người một chút, còn chặng đường gian nan thử thách thì vẫn ở phía trước, kết quả cuối cùng chưa biết thế nào.
Tương tự như vậy, không phải cứ giáo viên nào ở trường chuyên, lớp chọn cũng là thầy giỏi, tận tâm với nghề. Đúc rút từ những năm tháng học tập của mình, tôi thấy nhiều thầy cô dạy rất bình thường, từ kiến thức đến phương pháp, từ cách truyền đạt đến nhiệt tình giảng dạy đều không có gì đặc biệt hơn những giáo viên ở các trường khác.
Một đặc điểm thường thấy của các lớp chuyên là đặt nặng về môn chuyên, thời khóa biểu bao giờ cũng ưu ái dành nhiều thời lượng cho môn chuyên hơn những môn khác, dẫn đến học sinh bị học lệch. Khi phân công giáo viên giảng dạy cũng chỉ chú ý đến môn chuyên còn những môn khác không nhất thiết phải là giáo viên giỏi như mọi người vẫn tưởng. Bản thân tôi đã có một kinh nghiệm đau đớn khi đang từ một học sinh giỏi môn toán và rất yêu thích môn toán thời THCS thành một học sinh trung bình môn toán và sợ học toán ở bậc THPT. Tất nhiên lý do chính là vì tôi chủ quan, chểnh mảng học hành nhưng không thể không kể đến nguyên nhân học lệch và không được học với một giáo viên dạy tốt môn toán chỉ vì đây là lớp chuyên văn.
Kì thi học sinh giỏi các cấp hàng năm cũng là một vấn đề với lớp chuyên. Những hạt nhân đi thi luôn được chọn ở đây, thời gian diễn ra kì thi là sự xáo trộn thời khóa biểu, nề nếp học tập do cả thầy và trò đều chăm chăm tập trung vào môn thi, bỏ quên những môn khác. Học sinh trước khi đi thi sung sướng, tự hào, vinh dự bao nhiêu thì sau phải vùi đầu vào chép bài, làm bài, trả nợ điểm số các môn còn thiếu bấy nhiêu, có nhiều trường hợp thầy cô thương học sinh “cấy điểm” luôn cho để giảm bớt gánh nặng học hành. Như vậy thực tế chỉ giỏi một môn nhưng lại đạt điểm giỏi vài môn, dẫn đến ảo tưởng về lực học của mình.
Lớp thường học “nhồi nhét” để đảm bảo đủ lượng kiến thức trong một thời gian ngắn , thì lớp chuyên lại càng “nhồi nhét” dù thời gian học dàn trải. Nhiều vấn đề cao siêu được động chạm đến nhưng vì chưa đủ khả năng để đào sâu nghiên cứu thành ra cũng chỉ như cưỡi ngựa xem hoa, cái gì nghe cũng như biết rồi mà lại thành không biết kĩ.
Tóm lại, theo tôi các bạn học sinh và cả phụ huynh không nên quá kì vọng vào trường chuyên, lớp chọn vì nó cũng bộc lộ nhiều mặt trái. Hãy xem như đó chỉ là một con đường trong số nhiều con đường dẫn đến mục tiêu. Vấn đề cần quán triệt là học ở đâu không quan trọng, điều quan trọng phải luôn giữ được sự kiên trì, nỗ lực vươn lên.
