Phòng, chống tác hại thuốc lá: Được chăng hay chớ?!

(Baohatinh.vn) - Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe, gây ra chi phí khổng lồ cho chăm sóc y tế. Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá ra đời quy định về các biện pháp giảm nhu cầu sử dụng thuốc lá, biện pháp kiểm soát nguồn cung cấp thuốc lá và điều kiện đảm bảo để phòng, chống tác hại thuốc lá. Tuy nhiên, đến thời điểm này, việc thực thi luật vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Khói thuốc lá - kẻ giết người thầm lặng

Với hơn 7.000 độc chất hóa học (trong đó có hơn 70 chất gây ung thư), khói thuốc lá đã gây độc cho cơ thể người hút và cả người hút thuốc thụ động, đặc biệt là ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ em, người già và phụ nữ.

phong chong tac hai thuoc la duoc chang hay cho

Các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá như đột quỵ, mạch vành, COPD, ung thư phổi... là những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở nam giới.

Theo các chuyên gia y tế, các chất độc trong khói thuốc có thể gây ra bệnh trên hầu hết các cơ quan của cơ thể như: hệ hô hấp, tim mạch, nội tiết, sinh sản, cơ xương khớp, thần kinh. 90% số ca bệnh ung thư phổi, 30% trong tổng số ca bệnh ung thư, 75% số ca bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, 25% số ca bệnh tim do thiếu máu cục bộ... là do khói thuốc lá gây ra.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, trong thế kỷ XX, trên thế giới đã có 100 triệu người chết do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá. Mỗi năm, thuốc lá gây ra gần 6 triệu ca tử vong, con số này sẽ tăng lên thành 8 triệu vào năm 2020, trong đó, 70% số ca tử vong sẽ xảy ra ở các nước đang phát triển. Nếu các biện pháp phòng, chống tác hại thuốc lá hiệu quả không được thực thi thì trong thế kỷ này, thuốc lá sẽ giết chết 1 tỷ người.

Tại Việt Nam, trong khi xu hướng mắc các bệnh lây nhiễm giảm thì các bệnh không lây nhiễm gia tăng nhanh chóng. Các bệnh có nguyên nhân chính từ sử dụng thuốc lá như: đột quỵ, mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), ung thư phổi... là những nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong ở nam giới. Theo thống kê của Bộ Y tế, gần 11% số ca tử vong ở nam giới là do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá. Mỗi năm, Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá và dự báo con số này sẽ tăng lên đến 70.000 ca/năm vào năm 2030.

Cần thực thi nghiêm Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá

Sau khi phê chuẩn việc tham gia Công ước khung về kiểm soát thuốc lá, Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá đã được Quốc hội Việt Nam thông qua tại kỳ họp thứ 3 ngày 18/6/2012 và có hiệu lực thi hành kể từ 1/5/2013. Từ đó, công cuộc phòng, chống tác hại thuốc lá đã có bước chuyển tích cực.

phong chong tac hai thuoc la duoc chang hay cho

Tuy nhiên, so với yêu cầu, kết quả vẫn còn rất hạn chế và còn gặp nhiều khó khăn. Khắp mọi nơi, chúng ta dễ dàng thấy nhiều người thản nhiên hút thuốc, thậm chí tại nơi cấm hút, nơi đông người mà không có một phản ứng hay xử lý nào. Điều này cho thấy, người hút thuốc dù biết có hại cho mình và cộng đồng nhưng vẫn chưa có ý thức tuân thủ pháp luật. Và người dân nói chung vẫn chưa thực hiện nghiêm túc quyền và nghĩa vụ công dân trong phòng, chống tác hại thuốc lá.

Bác sỹ Trần Xuân Dâng - Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết: Thực thi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá, Sở Y tế đã tham mưu BCĐ phòng, chống tác hại thuốc lá tỉnh xây dựng chương trình phòng chống với các mục tiêu cụ thể hàng năm. Thời gian qua, BCĐ tỉnh rất quan tâm chỉ đạo thực hiện hiệu quả chương trình và tạo được sự chuyển biến đáng kể.

Tuy nhiên, đến thời điểm này, việc triển khai chương trình vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Cụ thể, vẫn còn nhiều cơ quan, đơn vị chưa thực sự quan tâm đến việc thực thi Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá; một số cán bộ lãnh đạo, quản lý chưa nắm rõ thông tin về luật nên chưa thực hiện đúng trách nhiệm của người đứng đầu; vẫn còn một số cán bộ lãnh đạo hút thuốc lá tại cơ quan, công sở, vi phạm địa điểm cấm hút thuốc theo quy định. Đối với các cơ sở dịch vụ giải trí, nhà hàng, khách sạn trên địa bàn toàn tỉnh hầu như chưa thực hiện đúng quy định của luật...

Tại lễ mít tinh và diễu hành hưởng ứng ngày Thế giới không khói thuốc năm 2016, Trưởng BCĐ phòng, chống tác hại thuốc lá tỉnh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Quốc Vinh đã yêu cầu các ngành, địa phương thực thi nghiêm Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá. Đặc biệt, cần tăng cường công tác truyền thông, thay đổi hành vi, trong đó, chú trọng giáo dục và ngăn ngừa thanh, thiếu niên hút thuốc. Các cơ quan, đơn vị cần quan tâm xây dựng môi trường làm việc không khói thuốc, tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm vi phạm các quy định của pháp luật về phòng, chống tác hại thuốc lá.

Đối với các địa phương, UBND các cấp chỉ đạo đưa quy định về việc hạn chế hoặc không hút thuốc lá trong đám cưới, đám tang, lễ hội trên địa bàn dân cư vào hương ước; quan tâm xây dựng và nhân rộng mô hình làng văn hóa - sức khỏe, xây dựng cộng đồng dân cư không có người hút thuốc.

Quyền và nghĩa vụ của công dân trong phòng, chống tác hại của thuốc lá:

Được sống, làm việc trong môi trường không khói thuốc lá; yêu cầu người hút thuốc lá không hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm hút thuốc lá; vận động, tuyên truyền người khác không sử dụng thuốc lá, cai nghiện thuốc lá; yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xử lý người có hành vi hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm hút thuốc lá; phản ánh hoặc tố cáo cơ quan, người có thẩm quyền không xử lý hành vi hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm hút thuốc lá.

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast