Futsal và những điều chưa biết

Futsal là một biến thể của bóng đá sân lớn chơi chủ yếu trong nhà, với 5 người mỗi đội và có nguồn gốc từ Uruguay năm 1930.

Chiến thắng của đội tuyển futsal Việt Nam trước Nhật Bản khiến cả thế giới phải ngỡ ngàng
Chiến thắng của đội tuyển futsal Việt Nam trước Nhật Bản khiến cả thế giới phải ngỡ ngàng

Các trận đấu diễn ra trên mặt sân cứng, với quả bóng nhỏ và nảy hơn nhiều, đòi hỏi nhiều kỹ thuật, sự khéo léo và kỹ năng xử lý bóng trong khoảng hẹp.

Tên gọi và lịch sử

Futsal xuất phát từ cụm từ tiếng TBN fútbol sala or fútbol de salón, tức “bóng đá trong phòng”. Trong kỳ giải VĐTG thứ hai tổ chức ở Madrid năm 1985, tên tiếng TBN fútbol sala được sử dụng, và kể từ đó môn này được biết đến rộng rãi với tên gọi futsal.

Futsal bắt đầu năm 1930 khi Juan Carlos Ceriani Gravier, một giáo viên ở Montevideo, Uruguay, tổ chức các trận bóng đá ở quy mô nhỏ trong nhà cho học trò của ông. Những trận đầu tiên diễn ra trên sân bóng rổ và cuốn sách luật futsal đầu tiên được xuất bản tháng 9/1933. Mục tiêu của ông là tạo ra một trò chơi giống bóng đá có thể chơi được cả trong nhà sau khi cơn sốt bóng đá lan khắp Uruguay với chức vô địch World Cup 1930 và các HCV Olympic 1924 và 1928.

Ceriani là người viết sách luật và đã kết hợp nhiều môn thể thao vào đó: không được dùng tay (bóng đá); mỗi đội có 5 người và trận đấu kéo dài 40 phút (bóng rổ); luật cho vị trí thủ môn (bóng nước); kích cỡ sân và lưới (bóng ném).

Futsal nhanh chóng lan rộng ở Mỹ Latin và lôi kéo rất đông người chơi cũng như khán giả, do nó có thể được chơi bởi bất kỳ ai, ở bất kỳ đâu, và trong bất cứ điều kiện thời tiết nào, ngay cả trong mùa Đông.

Ban đầu, luật lệ không thống nhất, nhưng tới năm 1965, Liên đoàn Futsal Nam Mỹ (CSFS) được thành lập và chuẩn hóa các quy định, với những thành viên ban đầu Uruguay, Paraguay, Peru, Argentina và Brazil. Năm 1971, Liên đoàn Futsal Quốc tế (FIFUSA) được thành lập ở Sao Paulo, Brazil và giải VĐTG được tổ chức với 32 nước tham dự. Năm 1975, FIFUSA nhập vào FIFA.

Giải VĐTG FIFUSA đầu tiên được tổ chức ở Sao Paulo, Brazil, năm 1982: đội chủ nhà đánh bại Paraguay trong trận chung kết trước 12.000 khán giả, với Uruguay xếp thứ ba. Năm 1985, giải VĐTG lần thứ hai diễn ra ở Madrid, TBN, Brazil lại vô địch.

Sau đó đã xảy ra xung đột giữa FIFA và FIFUSA về quyền quản trị bóng đá trong nhàm dẫn tới việc liên đoàn Futsal Brazil tách ra khỏi FIFUSA vào tháng 5/1990 và thành lập Liên đoàn Futsal Liên Mỹ (PANAFUTSAL), với sự tham gia của 15 nước châu Mỹ. Một liên đoàn thế giới độc lập khác so với liên đoàn được FIFA bảo trợ Asociacion Mundial de Futsal (AMF) được thành lập (giải VĐTG mà Việt Nam vừa giành quyền tham dự là của FIFA).

Luật lệ

FIFA cho đăng luật Futsal chính thức trên trang chủ của họ. Luật này quy định mọi khía cạnh của môn futsal.

Kích thước sân chẳng hạn, tối thiểu là 25x16m, và tối đa là 42x25m. Bóng kích cỡ 4, chu vi 62-64cm, nặng 400-440gr, được thả từ độ cao 2 mét, lần nảy đầu tiên của bóng phải trong khoảng từ 50-65cm. Mỗi trận đấu gồm 2 hiệp, mỗi hiệp 20 phút không tính thời gian bóng chết. Giữa hai hiệp có một khoảng nghỉ 15 phút. Mỗi đội được hội ý một lần mỗi hiệp, hội ý kéo dài 1 phút. Mỗi đội có 5 cầu thủ trên sân, bao gồm 1 thủ môn và tối đa 12 cầu thủ được sử dụng mỗi trận.

Một điểm khác bóng đá sân lớn là các lỗi được tích tụ trong môn futsal và một đội bị trọng tài cảnh báo khi phạm 5 lỗi liền trong một hiệp. Lỗi thứ 6 sẽ dẫn tới phạt đền. Thẻ vàng và thẻ đỏ cũng giống trong bóng đá sân lớn, chỉ khác là cầu thủ nhận thẻ đỏ chỉ phải rời sân 2 phút hoặc cho tới khi một trong 2 đội ghi bàn.

Theo TT&VH

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast