Thành phố Hà Tĩnh:
Hệ thống CXĐT có vai trò hết sức to lớn trong việc điều hoà khí hậu, bảo vệ môi trường, làm tăng vẻ đẹp kiến trúc cảnh quan đô thị. Bên cạnh đó, CXĐT còn có những sắc thái, đặc trưng riêng góp phần làm phong phú cuộc sống văn hoá tinh thần của người dân đô thị.
 |
Cây xanh đô thị không chỉ có tác dụng lọc khí độc hại, cân bằng hệ sinh thái, tạo cảnh quan môi trường, mà còn góp phần tạo nét đặc trưng thành phố, bảo vệ môi trường và mỹ quan đô thị |
Theo quy định của Bộ Xây dựng, tiêu chuẩn thiết kế quy hoạch cây xanh sử dụng công cộng trong các đô thị như sau: đô thị loại đặc biệt: 12 - 15 m2/người, đô thị loại 1 và loại 2: 10 - 12 m2/người, đô thị loại 3 và 4: 9 - 11 m2/người... Cây xanh công cộng tại đô thị được phân thành 3 loại: cây xanh công viên, cây xanh vườn hoa và cây xanh đường phố. Hiện nay, T.p Hà Tĩnh có 3.155 cây xanh công cộng với 48 chủng loại cây được đóng số quản lý, tỷ lệ cây xanh đô thị đạt khoảng 1,4m2/người.
Những năm qua, điều kiện ngân sách còn khó khăn nhưng tỉnh, T.p Hà Tĩnh đã chú trọng, quan tâm đến việc chỉnh trang đô thị bao gồm cả quy hoạch và phát triển diện tích CXĐT. Nhưng do nhiều yếu tố khách quan như: quỹ đất hạn chế nên diện tích dành cho cây xanh chưa đạt theo tỷ lệ; quy hoạch đô thị lại thường xuyên thay đổi nên quy hoạch cây xanh cũng bị thay đổi theo; việc lựa chọn cây xanh để trồng còn theo cảm quan nên cây xanh trong đô thị chưa đạt được độ che phủ cũng như chưa tạo được ấn tượng riêng cho cảnh quan môi trường.
 |
Những ngôi nhà đang được mọc lên, nhưng khu đô thị mới Sông Đà số lượng cây xanh mới được trồng ở đây chỉ đếm trên đầu ngón tay |
Trong khi đó, những mảng xanh tập trung như công viên trung tâm thì đang được xây dưng, khu vui chơi, giải trí, vườn hoa hầu như rất ít. Ở T.p Hà Tĩnh hiện chỉ có vài điểm tập trung nhiều cây xanh để người dân đến thư giãn như quảng trường tỉnh, vườn hoa Lý Tự Trọng, khu tượng đài Trần Phú,…. Diện tích các vườn hoa này cũng rất hạn hẹp và chưa thực sự trở thành “lá phổi” xanh đúng với chức năng của nó. Ở khu đô thị, đường phố cũ khó có thể tăng diện tích trồng cây xanh, thì ở các khu đô thị mới dường như mảng cây xanh lại bị bỏ ngỏ. Mặc dù đã đưa vào sử dụng đã lâu. Những ngôi nhà với kiến trúc hiện đại, đang được mọc lên nhanh chóng, nhưng khu đô thị mới Sông Đà số lượng cây xanh mới được trồng ở đây chỉ đếm trên đầu ngón tay. Để có bóng mát và tạo cảnh quan các hộ gia đình khi đên đây sinh sống đã phải tự trồng cây xanh trước nhà của mình. Trên các trục đường trong khu đô thị những thảm cây xanh để tạo cảnh quan và cân bằng hệ sinh thái không đáp ứng đúng theo tiêu chuẩn.
Theo Phó Trưởng phòng Quản lý Đô thị, T.p Hà Tĩnh cho biết: “Khi phê duyệt quy hoạch khu đô thị mới, thì các cơ quan chức năng bám vào tiêu chuẩn đã được quy định của Bộ Xây dựng. Như mật độ cây xanh trong khu đô thị, các công trình phúc lợi,… phải đạt theo tiêu chuẩn quy định. Theo quy định thì tất cả các trục đường trong khu đô thị phải có quy hoạch trồng cây xanh. Nhưng hiện tại ở khu đô thị mới Sông Đà không có được trồng cây xanh là không đúng theo quy định.”
Một trong những nguyên nhân dẫn đến hạn chế trong việc phát triển cây xanh là còn thiếu một số giải pháp đồng bộ, kinh phí cho công tác trồng, chăm sóc và bảo vệ cây xanh chủ yếu dựa vào ngân sách Nhà nước, thiếu cơ chế, chính sách để khuyến khích mọi thành phần kinh tế và nhân dân tham gia. Bên cạnh đó, công tác quản lý về cây xanh còn lỏng lẻo, tình trạng chặt phá cây, tỉa cành…một cách tuỳ tiện làm giảm mật độ che phủ và khả năng sinh tồn của cây. Một số tuyến đường phố, việc trồng cây xanh còn mang tính tự phát do người dân tự trồng, thiếu quy hoạch về lựa chọn, bố trí loại cây trồng phù hợp. Anh Lê Đăng Hùng ở phường Trần Phú chia sẻ: “Khi trồng cây, người dân không được biết quy hoạch tuyến phố như thế nào, được trồng những loại cây gì… nên nhiều người nghĩ trồng cây gì cũng được, miễn là cây xanh. Mạnh ai người đó trồng, người này học người kia. Nhiều người chỉ nghĩ, trồng cây xanh đơn thuần là bảo vệ môi trường, che nắng hoặc cho đẹp, mà không biết rằng trồng cây xanh trong đô thị cũng cần phải có những quy định riêng.”
Việc chọn chủng loại cây xanh để trồng cũng rất cần đươc quan tâm. Ở T.p Hà Tĩnh hiện nay, còn một số tuyến đường, phố do người dân không nắm được những quy định về trồng cây trong đô thị. Nên có một nhà trồng cây loại gì thì nhiều nhà khác học theo trồng loại cây đó. Nhiều cây xanh được đưa vào trồng trên đường phố không đem lại thiện cảm, thậm chí còn ảnh hưởng đến sức khoẻ con người. Điển hình như cây hoa sữa được trồng quá nhiều trên tuyến đường Hải Thượng Lãn Ông, mùi hương nồng nặc vào cuối mùa hè đã ảnh hưởng đến sức khoẻ của người dân sống ở khu vực đó.
 |
Khu đô thị mới Sông Đà không được trồng cây xanh là không đúng theo quy định |
Việc nghiên cứu đầu tư cây xanh và cảnh quan đô thị ở T.p Hà Tĩnh những năm gần đây tuy có những kết quả khả quan, nhưng nhìn chung quy mô đầu tư còn khiêm tốn. Để thực hiện kế hoạch phát triển cây xanh đô thị, các cấp chính quyền, sở, ban ngành cần triển khai nhiều biện pháp như đầu tư tập trung và xã hội hoá trồng cây xanh; huy động nguồn lực nhân dân và các thành phần kinh tế cùng tham gia đầu tư. Để thực hiện được việc này, cần phải có những cơ chế chính sách ưu đãi, khuyến khích thu hút vốn đầu tư, công khai quy hoạch và danh sách các danh mục kêu gọi đầu tư, xúc tiến đầu tư có hiệu quả; lồng ghép dự án cây xanh đô thị với dự án sinh lời khác để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia đầu tư.
Một biện pháp cũng hết sức quan trọng là khuyến khích các hộ gia đình tự trồng cây xanh, chăm sóc, bảo vệ và trồng cây xanh trước mặt nhà, trên các tuyến phố theo quy hoạch và theo quy định về chủng loại cây đã được phê duyệt.
Cây xanh không chỉ có tác dụng lọc khí độc hại, cân bằng hệ sinh thái, tạo cảnh quan môi trường, mà còn góp phần tạo nét đặc trưng thành phố, bảo vệ môi trường và mỹ quan đô thị. Cùng với sự phát triển KT-XH, CNH-HĐH quá trình đô thị hoá của tỉnh và T.p Hà Tĩnh diễn ra nhanh chóng, bộ mặt đô thị được cải thiện rõ rệt. Tuy nhiên, hạ tầng kỹ thuật đô thị còn nhiều bất cập, đặc biệt là vẫn đề cây xanh đô thị. Ngoài ra, cây xanh còn làm tăng vẻ đẹp kiến trúc cảnh quan đô thị, tạo những sắc thái đặc trưng riêng làm phong phú cuộc sống văn hoá tinh thần của dân cư đô thị.
