Trẩy hội tháng Ba

Một ngày nắng giữa tháng ba. Trên những bậc đá dẫn lên Đền Thượng (Khu di tích lịch sử Đền Hùng) vương đầy lá trò nâu vàng như nắng. Tôi gặp ông Nguyễn Quý Tâm ở TP Hải Phòng đang thong thả dắt cháu nội đếm từng bậc đá. Vừa đi, hai ông cháu vừa chuyện trò ríu rít. Trong câu chuyện, ông Tâm giảng giải cho cháu nghe về nghĩa đồng bào, về câu thơ “Con người có tổ, có tông, như cây có cội, như sông có nguồn”...

Đền Thượng - Khu DTLS Đền Hùng trong những ngày tháng ba
Đền Thượng - Khu DTLS Đền Hùng trong những ngày tháng ba

Tìm về nguồn cội linh thiêng

Ông Tâm và 15 người khách ở tận TP Hải Phòng hành hương về Đền Hùng vào một ngày cuối tuần. Nói với tôi, ông cho biết: Phú Thọ là đất Tổ, đất cội nguồn. Mỗi tháng ba về, câu ca “Dù ai đi ngược về xuôi, nhớ ngày giỗ Tổ mồng mười, tháng ba” lại vang lên trong tâm khảm của mỗi người, giục lòng người tìm về chiêm bái công đức tổ tiên, để thấy lòng mình thanh thản hơn trước non thiêng Nghĩa Lĩnh. Là một thầy giáo đã hưu trí, nhiều năm làm công tác giảng dạy, hơn ai hết, ông Tâm hiểu được những giá trị cốt lõi của hai từ nguồn cội và việc bồi đắp tinh thần cho thế hệ trẻ. Do đó, không chỉ đi cùng đoàn những người bạn đồng môn về thăm viếng Đền Hùng, ông còn dắt theo đứa cháu nội đang học THCS Lê Chân. Ông bảo: Bọn trẻ bây giờ rất cần được giáo dục về lòng yêu nước, tính tự tôn dân tộc và nghĩa đồng bào. Cho cháu nó hành hương về nguồn nơi đất Tổ này, cũng là dịp thực tế tốt, để tôi giảng giải cho cháu nó hiểu thêm về đất cội nguồn, bồi đắp cho nó kiến thức, hiểu biết về nguồn cội của dân tộc Việt Nam ta...

Ông Tâm cũng như hàng vạn du khách khác, tìm về non thiêng Nghĩa Lĩnh nơi đất Tổ cội nguồn trong những ngày tháng ba này, cũng là tìm về với cái gốc của dân tộc, để được “chạm” vào vùng đất đậm truyền thuyết Hùng Vương dựng nước, nơi được coi là đất khởi nguồn của dân tộc Việt.

Chắp hai tay cầu xin Vua Hùng ban phúc cho mạnh khỏe, thành công... trên Đền Thượng, mồ hôi vẫn còn lấm tấm trên trán, anh Nguyễn Quốc Quân- quê Hà Tây (Hà Nội)- ngay bờ bên kia sông Hồng, giáp ranh với Phú Thọ cho biết: Hầu như năm nào, anh và gia đình cũng đi Đền Hùng. Là người làm ăn, việc tâm linh là chuyện dễ hiểu, nhưng với anh Quân, thì hành hương về với Đền Hùng còn mang một ý nghĩa khác.

Anh cho biết: Tôi làm ăn ở Sơn Tây, nhưng gốc lại trong miền Trung. Quê xa, hiếm khi có dịp vào thăm. Do đó, ngoài việc đi lễ Vua Hùng, thì gia đình còn cho các con, cháu theo để chúng nó được tham quan Khu di tích, thăm viếng các đền, từ đó hiểu thêm về cội nguồn, về đất Tổ. Nói là sách báo dạy nhiều về ý thức tự hào dân tộc, về nguồn cội, về nghĩa đồng bào, nhưng tôi thấy đây là cách thực tế hay nhất cho các con, để từ đó chúng có liên hệ với những điều đã được học trong sách, báo hàng ngày.

Ông Tâm, anh Quân và triệu triệu người là con dân đất Việt khác, trong tháng ba này lòng đều đang hướng về Đền Hùng, về đất cội nguồn để tri ân công đức các Vua Hùng đã có công khai sơn, phá thạch, mở mang bờ cõi, sản sinh ra dòng giống Lạc Hồng. Đất cội nguồn luôn là điểm đến, là sự lựa chọn của đồng bào trong Nam, ngoài Bắc mỗi dịp tháng ba hằng năm.

Về để tri ân công đức tổ tiên, để thấy lòng thanh thản hơn trên mỗi bước chân đi trên từng bậc đá xanh, hướng lên non thiêng Nghĩa Lĩnh... Vào những ngày này, con cháu Vua Hùng từ khắp mọi miền Tổ quốc và kiều bào ta ở nước ngoài đang hướng về núi Nghĩa Lĩnh- Nơi có Đền thờ Vua Hùng. Nhiều người con đất Việt từ trong Nam, ngoài Bắc đã không quản đường xá xa xôi, hành hương về với đất cội nguồn để thắp nén tâm nhang, tri ân công đức Tổ tiên.

Xây dựng một lễ hội mẫu mực

Chủ đề của Giỗ Tổ Hùng Vương- Lễ hội Đền Hùng năm Giáp Ngọ 2014 là tôn vinh các giá trị của di sản hát Xoan, tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương đã được Unesco công nhận. Để làm bật hai nội dung trên trong dịp lễ hội, ngoài công tác tuyên truyền, thì một nội dung quan trọng, được quan tâm, chỉ đạo thường xuyên của Ban tổ chức, đó là xây dựng Lễ hội Đền Hùng trở thành một lễ hội kiểu mẫu. Theo đó, nhiều công việc quan trọng ở các khâu tổ chức, xây dựng hạ tầng, ban hành kế hoạch thực hiện đã được tích cực chuẩn bị với yêu cầu cao nhất.

Nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho du khách hành hương về với nguồn cội, Khu di tích lịch sử Đền Hùng đã cho tiến hành tu bổ, tôn tạo cảnh quan, xây dựng môi trường xanh, sạch đẹp và thoải mái cho du khách dự lễ hội.

Ông Văn Tuấn Anh (Hà Nội)- một du khách đã nhiều lần đi hội, cho biết: Mặc dù là một lễ hội lớn, số lượng người tham dự đông, nhưng ở các chùa, đền trong Khu di tích, chúng tôi thấy đi lại khá thoải mái, môi trường khu vực Đền Hùng khá trong lành, rất ít khi thấy rác thải xả ra và nếu có cũng được nhân viên thu gom kịp thời.

Trao đổi với phóng viên, ông Lưu Quang Huy, Giám đốc Khu di tích lịch sử Đền Hùng cho biết: Năm nay, Khu di tích lịch sử Đền Hùng cùng các cấp, ngành trong tỉnh đang quyết tâm xây dựng một lễ hội mẫu mực, trong đó chú trọng hướng đến vấn đề an toàn, văn minh, tạo sự thoải mái và ấn tượng tốt nhất đối với du khách.

Đồng chí Hà Kế San- Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương- Lễ hội Đền Hùng năm 2014 nhấn mạnh: Công tác lễ hội năm nay tập trung vào một số mảng quan trọng, đó là an toàn giao thông, chống ùn tắc giao thông, chống chèo kéo, chặt chém khi du khách đến Đền Hùng, hạn chế và xử lý triệt để tình trạng ăn xin, ăn mày trong Đền Hùng, xử lý các hành vi phản cảm như: Trò chơi, cờ bạc trá hình, mở loa công suất lớn. Thứ năm là giữ gìn môi trường trong dịp lễ hội...

Để bài trừ các hoạt động mê tín dị đoan, Ban giám đốc Khu di tích đã bố trí các cán bộ thực hiện nhiệm vụ tại các đền chùa thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân về dâng hương theo truyền thống của dân tộc và quy định của nhà nước, kiên quyết ngăn chặn, bài trừ bán hàng rong, mê tín, bói toán, cúng và đốt vàng mã... khu vực di tích.

Một trong các hoạt động phục vụ cho việc xây dựng lễ hội kiểu mẫu năm nay đó là: Trong thời gian diễn ra lễ hội, tất cả các quán bán hàng, quầy giới thiệu sản phẩm, địa chỉ phục vụ ăn uống phải tiến hành niêm yết giá theo quy định. Nếu cá nhân nào vi phạm, sẽ bị kiên quyết xử lý. Các số điện thoại, đường dây nóng đã được công khai để tiếp nhận phản ảnh của du khách. Các đội liên ngành đã được thành lập, góp phần cùng với Ban tổ chức xử lý kịp thời những vấn đề phát sinh, để Lễ hội Đền Hùng năm 2014 thực sự tạo niềm tin, ấn tượng và an toàn cho đồng bào, du khách hành hương về giỗ Tổ.

Theo Quốc Hội/Báo Phú Thọ

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast