Quá trình đầu tư xây dựng Trường mần non xã Cẩm Quan cũng đã có sai phạm
Năm 2009, xã Cẩm Lĩnh được đầu tư 2 dự án xây dựng kết cấu hạ tầng trường học gồm nhà nội trú giáo viên và hệ thống 6 phòng học 2 tầng thuộc Trường tiểu học Cẩm Lĩnh. Tổng mức đầu tư cho cả 2 dự án này là 2.425 triệu đồng (lấy số tròn). Đến nay, những dự án trên đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. Nhưng buồn thay, trong quá trình đầu tư xây dựng, cả 2 dự án này đều có những sai phạm khá nghiêm trọng, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước đồng thời, chất lượng công trình không đúng như thiết kế ban đầu. Cụ thể, cả dự án xây dựng nhà nội trú giáo viên lẫn hệ thống phòng học đều có chung sai phạm là quyết toán sai khối lượng lên trên 90 triệu đồng. Căn nguyên của những sai phạm trên là trong quá trình thi công, nhà thầu đã cố tình thi công thiếu khối lượng so với thiết kế ban đầu hòng rút ruột dự án.
Đơn cử như dự án xây dựng phòng học, ngôi trường được thiết kế 2 tầng với 6 phòng với tổng mức đầu tư là hơn 1,775 tỷ đồng. Trong quá trình xây dựng, một số hạng mục như thép lan can, xà gồ, hệ thống ô kính cửa sổ... nhà thầu là Công ty Cp xây dựng Hồng Lai đã thi công không đúng với thiết kế được duyệt... Sự việc đã bị phơi bày khi các cơ quan chức năng tiến hàng thanh kiểm tra và công trình đã quyết toán sai khối lượng hơn 50 triệu đồng. Tương tự, hệ thống nhà nội trú giáo viên (cũng do Công ty Cp xây dựng Hồng Lai thi công) cũng có chung sai phạm với dự án xây dựng trường học. Kết quả, các cơ quan chức năng huyện Cẩm Xuyên cũng đã kiến nghị giảm trừ thanh toán tới 41,830 triệu đồng...
Công trình trường mần non xã Cẩm Quan có tổng mức đầu tư hơn 2,2 tỷ đồng, do UBND xã Cẩm Quan làm chủ đầu tư. Trong đó, phần xây lắp 1,9 tỷ đồng, chi phí khác khác 152 triệu đồng và 205 triệu đồng kinh phí dự phòng. Đơn vị thi công là Công ty TNHH và xây dựng thương mại Linh Cát). Công trình được khởi công vào trung tuần tháng 8- 2009, đến thang 1-2010 thì hoàn công và đưa vào sử dụng. Quá trình thi công nhà thầu đã phù phép rút ruột công trình hơn 36 triệu đồng. Tương tự, dự án xây dựng trường Trung học cơ sở Cẩm Thịnh, có tổng dự toán được duyệt trên 1,8 tỷ đồng. Trong đó, phần xây lắp 1,5 tỷ đồng, chi phí khác 183 triệu đồng và kinh phí dự phòng là 171 triệu đồng, do Công ty TNHH Tân Phú Hải (Thạch Hưng Thành Phố Hà Tĩnh) đảm nhiệm thi công. Quá trình thi công, công trình này cũng đã xảy ra nhiều sai phạm với số tiền thất thoát 39.130.000 đồng.
Chuyện chủ đầu tư buông lỏng công tác quản lý để cho các đơn vị thi công rút ruột công trình không dừng lại ở các dự án của Tiểu học Cẩm Lĩnh, Trường mần non Cẩm Quan, hay Trường THCS Cẩm Thịnh mà nó còn xẩy ra ở nhiều dự án khác khắp trên địa bàn huyện Cẩm Xuyên. Chỉ tính riêng trong tổng số 13 dự án xây dựng kiên cố hóa trường học trên địa bàn Cẩm Xuyên giai đoạn 2008- 2012 vừa được các cơ quan liên quan thanh, kiểm tra thì hết thảy các dự án này đều có những sai phạm nghiêm trọng với tổng số tiền hơn 413 triệu đồng.
Không chỉ có sai phạm trong quá trình đầu tư xây dựng, công tác đấu thầu, ký kết hợp đồng kinh tế giữa chủ đầu thư và nhà thầu những dự án này cũng có nhiều dấu hiệu bất minh. Theo sự điều tra của chúng tôi, nhiều công trình trong các dự án xây dựng cơ sở vật chất trường học ở Cẩm Xuyên thời gian qua đã chỉ định thầu không đúng qui định. Chẳng hạn, những gói thầu nhỏ hơn 500 triệu đồng thì được tổ chức chọn thầu, nhưng phải có ít nhất 3 nhà thầu chào giá, song trên thực tế nhiều gói thầu đã không làm việc này mà chỉ định thầu theo giá thẩm định định của Sở xây dựng. Hồ sơ mời thầu có ghi chỉ tiêu kỹ thuật, qui cách, chủng loại vật tư, vật liệu nhưng khi thương thảo để ký hợp đồng lại không ghi rõ các nội dung này nên dễ bị các nhà thầu lợi dụng. Ngoài ra, một số thành viên trực tiếp tham gia đấu thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu ở một số dự án không có chứng chỉ về nghiệp vụ đấu thầu nên hiệu quả đấu thầu cũng còn lắm chuyện phải bàn.
Chẳng hạn như ở dự án xây dựng Trường THCS Cẩm Duệ, Trường mần non xã Cẩm Nhượng... Đi cùng với những bất cập trong đấu thầu, một số công trình đấu thầu rộng rãi song tỷ lệ giảm thầu lại quá thấp. Đơn cử như công trình Trường tiểu học Cẩm Lĩnh chỉ giảm thầu 1,19%, Tiểu học Cẩm Thạch 1,78%, Tiểu học Cẩm Minh 2,53%... Chưa hết, theo quy định của UBND tỉnh Hà Tĩnh, những công trình nếu không đấu thầu mà chỉ định thầu thì phải trừ tiết kiệm 3%. Dẫu cấp trên đã quy định như vậy, những không hiểu sao dự án xây dựng nhà công vụ giáo viên Trường tiểu học xã Cẩm Minh là công trình chỉ định thầu, nhưng chủ đầu tư chỉ bắt nhà thầu trừ tiết kiệm 1,6%....
Từ những sự việc trên cho thấy bên cạnh vai trò quản lý của các chủ đầu tư, thì trách nhiệm chính để xảy ra tình trạng nói trên vẫn là UBND huyện Cẩm Xuyên đơn vị trực tiếp quản lý, điều hành ngân sách và, thẩm định thanh quyết toán vốn xây dựng cơ bản. Đề nghị các cơ quan có trách nhiệm tiếp tục chỉ đạo làm rõ trách nhiệm cụ thể của các tập thể và các nhân liên quan, nhằm kịp thời chấn chỉnh những sai sót khi còn có thể.
