Sức sống mới từ phong trào cơ giới hóa sản xuất nông nghiệp ở Can Lộc

Hàng ngàn chiếc máy cày đa chức năng, máy gặt đập liên hợp hiện diện ở Can Lộc đã mang lại sức sống mới trên những cánh đồng sau chuyển đổi ruộng đất lần hai. Đây là những bước đi đầu tiên trên con đường hiện thực hóa khát vọng của người nông dân về một ngày, máy móc sẽ hoàn toàn thay thế sức người trên đồng ruộng.

Khi sức người được giải phóng

Cuối năm 2008, sau chuyển đổi ruộng đất lần hai, Can Lộc giảm được trên 60% số thửa, bình quân mỗi hộ 2,2 thửa, thửa nhỏ nhất không dưới 500 m2. Toàn huyện làm được 2.286 tuyến đường nội đồng, đủ rộng để các loại phương tiện cơ giới đến tận chân ruộng. Khi cuộc chuyển đổi ruộng đất lần thứ 2 về đích, cũng là lúc người nông dân Can Lộc bắt đầu tính đến sản xuất hàng hóa để tăng năng suất. Những cánh đồng lớn, liền kề là cơ sở để huyện đưa cơ giới hóa vào sản xuất, từng bước giải phóng sức lao động. Hàng ngàn chiếc máy cày đa chức năng đã được người nông dân mua sắm.

Năm 2009, gói kích cầu theo Quyết định 497, hỗ trợ 100% lãi suất cho nông dân vay mua máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp được triển khai, cùng với sự hỗ trợ tích cực của các cấp hôi Nông dân đã tạo được “cú huých” quan trọng trong đẩy mạnh cơ giới hóa. Kết quả là, hơn 2.000 chiếc máy cày đa chức năng đã có mặt trên đồng đất Can Lộc. Các địa phương như: Vượng Lộc, Xuân Lộc, Khánh Lộc… có từ 200 đến 300 máy.

Với 378 chiếc máy cày, xã Vượng Lộc (Can Lộc) là địa phương dẫn đầu toàn tỉnh về cơ giới hóa khâu làm đất
Với 378 chiếc máy cày, xã Vượng Lộc (Can Lộc) là địa phương dẫn đầu toàn tỉnh về cơ giới hóa khâu làm đất

Để phát triển phong trào cơ giới hóa sản xuất nông nghiệp trong toàn huyện, từ năm 2008 Can Lộc bắt đầu tổ chức thi cày máy giỏi lần lượt ở các xã trọng điểm lúa. Các hội thi đã thu hút sự quan tâm và ủng hộ của đông đảo bà con nông dân. Hội thi không chỉ là dịp để thể hiện kỹ thuật vận hành máy của người nông dân, mà quan trọng hơn là tạo sức lan tỏa về hiệu quả của cơ giới hóa khâu làm đất ở nhiều địa phương khác để từng bước nhân rộng điển hình trong toàn huyện.

Song song với việc đẩy mạnh đưa máy cày vào làm phương tiện chủ lực trong khâu làm đất, Can Lộc bắt đầu hướng chính sách đầu tư vào mục tiêu đưa máy gặt đập liên hợp vào phục vụ thu hoạch lúa. Vụ đông xuân 2009-2010, Can Lộc quyết định đầu tư kinh phí hỗ trợ nông dân mua 2 chiếc máy gặp đập liên hợp.

Khánh Lộc là địa phương “dám” bỏ thêm khoản kinh phí 30%, cùng với phần đầu tư 30% của huyện để hỗ trợ cho 2 nông dân mua 2 chiếc máy gặt đập liên hợp GĐ1.8 (190 triệu đồng/máy). Tiếp đó, vụ hè thu 2009, từ nguồn hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông - Khuyến lâm quốc gia cộng với kinh phí của địa phương, Khánh Lộc tiếp tục trang bị thêm 2 máy gặt đập liên hợp nữa. Sau 2 vụ thu hoạch, máy gặt đập liên hợp đã phát huy được tác dụng. Máy có thể vận hành trên hầu hết diện tích đất ruộng của huyện; năng suất đạt 5-6 sào/giờ; đặc biệt giảm hao hụt khá. Chuẩn bị cho thu hoạch vụ đông xuân 2010-2011, ngay từ đầu vụ Can Lộc đã trích 300 triệu đồng tiếp tục hỗ trợ nông dân các xã đầu tư mua máy gặt đập liên hợp.

Thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động nông thôn

Nỗ lực tiếp sức cho lộ trình cơ giới hóa sản xuất nông nghiệp, mục tiêu trước mắt huyện Can Lộc tập trung là: khuyến khích sản xuất tập trung, quy mô lớn để tăng giá trị sản xuất nông nghiệp đồng thời giải phóng sức lao động trên đồng ruộng, chuyển dịch một lực lượng lao động ở nông thôn sang tham gia những ngành nghề, lĩnh vực sản xuất khác. Bài toán này đã bắt đầu cho những lời giải hợp lý ở một số địa phương.

Bí thư Đảng ủy xã Vượng Lộc Vương Nga cho biết: Phong trào cơ giới hóa sản xuất bắt đầu phát triển mạnh từ năm 2008 và đến thời điểm này xã có 378 máy cày, 150 máy tuốt lúa. Riêng đối với máy cày, không chỉ đơn thuần phục vụ làm đất, các đầu máy còn được người dân sử dụng nhiều việc khác của nhà nông như dùng để kéo xe, bơm nước…

Máy gặt đập liên hợp ở xã Khánh Lộc (Can Lộc) đã giải phóng tối đa sức người trong khâu thu hoạch lúa
Máy gặt đập liên hợp ở xã Khánh Lộc (Can Lộc) đã giải phóng tối đa sức người trong khâu thu hoạch lúa

Với sự hỗ trợ đắc lực của các loại máy móc, những năm gần đây, lực lượng lao động ở Vượng Lộc tham gia sản xuất nông nghiệp đã giảm đáng kể nhưng diện tích canh tác vẫn được khai thác hiệu quả, năng suất các loại cây trồng được nâng cao. Đến nay, xã có 400 người đi làm việc ở nước ngoài, 500 lao động làm việc ở các khu công nghiệp trong nước. Ngoài ra, các doanh nghiệp vào hoạt động trên địa bàn trong thời gian gần đây cũng đã tạo việc làm thường xuyên cho trên 120 lao động địa phương với thu nhập bình quân 1,5 - 2 triệu đồng/người/tháng.

Với khoảng 170 ha đất nằm trong quy hoạch khu TTCN Hạ Vàng, trong tương lai, các lĩnh vực kinh tế phi nông nghiệp sẽ tiếp tục thu hút lực lượng lớn lao động ở Vượng Lộc. Vì vậy, trong thời gian tới xã đang có kế hoạch tranh thủ các nguồn đầu tư cộng với trích ngân sách địa phương hỗ trợ nông dân trang bị máy gặt đập liên hợp để cơ giới hóa khâu thu hoạch.

Cũng như Vượng Lộc, phần lớn các xã đi đầu trong việc cơ giới hóa nông nghiệp ở Can Lộc cũng là những địa phương đang có những bước chuyển rõ nét trong sản xuất theo hướng hàng hóa và chuyển dịch cơ cấu lao động nông thôn sang các lĩnh vực phi nông nghiệp.

Điều đáng mừng là người nông dân đã dần nhận thức được và nỗ lực vươn lên để bắt nhịp với xu hướng tất yếu này. Xóm trưởng xóm Thượng Thăng (Khánh Lộc) - ông Trần Sỹ Cảnh cho biết: “Xóm chúng tôi có 25 ha đất sản xuất nông nghiệp với 105 hộ dân. Cả xóm hiện có 5 máy cày và 1 máy gặt đập liên hợp, cơ bản đáp ứng đủ nhu cầu làm đất và thu hoạch trong xóm. Vì vậy, trong tổng số 180 lao động ở đây, chỉ có khoảng ½ tham gia sản xuất nông nghiệp, còn lại đi tìm nhiều nghề khác để tăng thu nhập. Có những nhà chỉ có 1 lao động nữ vẫn làm cả mẫu ruộng và còn kết hợp chăn nuôi, nấu rượu…”

Cần nhân rộng mô hình

Những kết quả trong cơ giới hóa sản xuất nông nghiệp ở Can Lộc là một trong những động lực lớn để địa phương xây dựng các mô hình tích tụ ruộng đất theo hướng liên doanh liên kết, tiến tới hình thành các doanh nghiệp sản xuất nông nghiệp trong tương lai.

Mặc dù mới chỉ đạt được những kết quả bước đầu nhưng có thể nhận thấy tư duy và cách làm trong việc cơ giới hóa sản xuất, tiến tới công nghiệp hóa - hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn ở Can Lộc là mô hình có thể học tập và nhân rộng trong toàn tỉnh. Kinh nghiệm từ đây là để từng bước thay đổi nhận thức và hành động của người nông dân, các cấp chính quyền phải thực sự trăn trở và tâm huyết, dám đầu tư và đầu tư một cách hiệu quả để tiếp thêm nguồn lực cho những bước đột phá trong nông nghiệp, nông dân và nông thôn.

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast