Người về, nước mát, đồng xanh

(Baohatinh.vn) - Hiếm có một công trình thủy lợi nào lại có duyên như hồ Kẻ Gỗ, nơi đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn dừng chân trên một hòn đảo nhỏ, cách bờ chưa đầy 1 km, giờ đây trở thành đền thờ linh thiêng để muôn thế hệ đến ngưỡng vọng và tri ân. Nhớ lại một thời Đảng phát động toàn dân tiến công vào cuộc cách mạng “xóa đói giảm nghèo”, hồ Kẻ Gỗ là biểu tượng rực rỡ về tinh thần làm chủ tập thể, ý chí tự lực, tự cường.

Kỷ niệm 110 năm ngày sinh Tổng Bí thư Lê Duẩn 7/4 (1907-2017):

Đảo Cụ Duẩn

“Anh muốn vô thăm đảo Cụ Duẩn à, lần ni thì không phải đi thuyền nữa mô. Anh chịu khó đợi tôi tý, tôi quay về nhà lấy chìa khóa để mở cửa nhà thờ cho anh thắp hương”. Ông Trần Ngọc Danh đang ngồi trong quán nước, vừa nói, vừa đứng dậy để làm hướng dẫn viên giúp tôi. Trời Kẻ Gỗ, buổi chiều đầu tháng tư mưa dầm, gió buốt, nhưng khu vực xung quanh đảo Cụ Duẩn rộn ràng tiếng xe, tiếng máy của đội ngũ công nhân Công ty CP Xây dựng và Dịch vụ thương mại 666 đang dồn sức cho “Công trình chào mừng kỷ niệm 110 năm ngày sinh đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn (7/4/1907 - 7/4/2017)”.

nguoi ve nuoc mat dong xanh

Tổng Bí thư Lê Duẩn với bà con nông dân. Ảnh tư liệu

Trong ánh chớp hồ quang của tia lửa hàn, trong làn bụi khói xám được “thở ra” từ các cỗ máy húc, máy đào, máy ủi đang hoạt động, tôi đã tận mắt nhìn thấy cây cầu uốn lượn màu đỏ sẫm, với nguyên liệu bằng bê tông, cốt thép. Cây cầu dài 132m, chiều rộng 3,4m, gồm 6 nhịp, mỗi nhịp 22m. Một cán bộ ban quản lý dự án cho biết: “Vốn đầu tư cho công trình này xấp xỉ 25 tỷ đồng. Số vốn huy động không bằng nguồn ngân sách, mà bằng hình thức xã hội hóa, từ các doanh nghiệp và nhà hảo tâm”. Khi tôi bước chân qua cầu nhỏ, lại gặp 2 tốp thợ đứng theo đội hình “cánh én”, vẫn mải mê bên cỗ máy trộn xi măng, họ lần lượt rải lên mặt đất đỏ quạch những tấm thảm bê tông dày dặn.

Trong cơn mưa cuối xuân, đầu hạ, đảo Cụ Duẩn vẫn ngạt ngào mùi hương quyến rũ của các loài hoa. Hầu hết các cây lưu niệm như thiên tuế, đào, mận, mơ... của các cá nhân, tập thể chỉ mới trồng dăm năm nhưng đã lên xanh tốt lạ kỳ. Tôi nghe ông Danh, người bảo vệ đền thờ kể: Cách đây gần 40 năm, trên đảo này đã có một ngôi nhà gỗ do huyện Cẩm Xuyên dựng (để đón đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn về thăm ngày 2/5/1979). Sau đó, ngôi nhà này thành nhà tưởng niệm. Theo thường lệ, cứ đến ngày ấy, đoàn cán bộ tỉnh, huyện Cẩm Xuyên và nhân dân 2 xã phụ cận Cẩm Mỹ, Cẩm Duệ dâng hương, lễ vật, kính cẩn nghiêng mình tri ân cố Tổng Bí thư Lê Duẩn.

Bây giờ, trước mắt tôi là một ngôi đền thiêng, với kiến trúc đậm tính dân tộc Việt. Ngôi đền được khởi công vào đầu năm 2011, khánh thành ngày 18/1/2014. Anh bạn đồng nghiệp mách với tôi rằng: Ngày cắt băng khánh thành đền thờ này, bà Lê Thị Hương - con gái cố Tổng Bí thư Lê Duẩn và những người thân trong gia đình đồng chí đã xúc động không cầm được nước mắt, bởi giá trị tâm linh của địa chỉ này không chỉ dành riêng cho gia đình bà mà còn cả dân tộc. Từ đây, bất cứ vị khách nào đặt chân tới cũng hiểu được thêm sức mạnh phi thường của nhân dân Nghệ Tĩnh trong cuộc cách mạng “xóa đói giảm nghèo” bằng ý chí tự lực, tự cường với công trình đại thủy nông Kẻ Gỗ. Ngọn lửa ấy đã được Đảng và đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn thắp sáng.

nguoi ve nuoc mat dong xanh

Đường và cầu vào đền thờ Lê Duẩn vừa được đưa vào sử dụng, tạo thuận lợi cho người dân đến thắp hương viếng Tổng Bí thư. Ảnh: Trần Hướng

Bàn thờ chính diện đặt bức tượng màu vàng của đồng chí Lê Duẩn đang ngồi với tư thế khoan thai, điềm tĩnh… Đôi mắt sáng đang nhìn mênh mông nước hồ Kẻ Gỗ với niềm vui khôn xiết. Hai bên cánh hữu, cánh tả là bàn thờ các anh hùng liệt sĩ và các bà mẹ Việt Nam anh hùng. Tôi ngắm kỹ bức tượng, lại càng phục người nghệ sĩ tài năng. Bức tượng của đồng chí Lê Duẩn nhìn khỏe khoắn, trẻ trung, như bức ảnh tư liệu mà phóng viên Thông tấn xã Việt Nam “chớp” được vào buổi sáng đẹp trời cách đây gần 4 thập kỷ.

Khoảnh khắc này, đồng chí Lê Duẩn đang ngồi thuyền máy cùng đoàn cán bộ cao cấp kiểm tra hồ Kẻ Gỗ. Bất chợt, bên tai tôi lại nghe văng vẳng lời của đồng chí Trương Kiện - Bí thư Tỉnh ủy Nghệ Tĩnh thuật lại với báo chí chuyến đi hôm đó. Khi rời hồ Kẻ Gỗ, đồng chí Lê Duẩn nắm chặt tay ông Trương Kiện bảo: “Cứ nhìn vào hồ Kẻ Gỗ nước mênh mông như biển vậy, tôi mừng lắm. Dân sản xuất sẽ yên tâm rồi. Mình mong Nghệ Tĩnh và cả nước có thêm nhiều công trình như thế, dân mới giàu lên được”.

Nước hồ Kẻ Gỗ hồi sinh đất Cẩm Duệ

Từ đảo Cụ Duẩn, tôi men theo con đường kênh gần 5 km, đến xã Cẩm Duệ (Cẩm Xuyên). Mảnh đất này với tên cũ làng Phương Cai, quê nội của đồng chí Lê Duẩn… Cẩm Duệ ngày chưa có nước hồ Kẻ Gỗ, dân làng ăn khoai, sắn trừ bữa, bởi đồng khô, cỏ cháy quanh năm.

Ông Trần Xuân Long - Chủ tịch UBND xã Cẩm Duệ nhắc lại với tôi chuyện cũ: Vào dịp tháng 5/1979, bác Lê Duẩn về thăm bà con quê nội và họ hàng. Hồi đó, Cẩm Duệ đang chung một HTX nông nghiệp cao cấp. Nghe tin bác Duẩn về, cả làng già trẻ, gái trai ra đứng chật bờ đường để được nhìn thấy bác. Nói chuyện với mọi người, bác Duẩn nhắc nhiều đến tình làng, nghĩa xóm, gìn giữ những nét đẹp truyền thống Xứ Nghệ. Bác Duẩn dặn dò cán bộ, đảng viên nêu cao tinh thần “làm chủ tập thể”, biết “xả thân vì lợi ích của dân”.

Trước lúc lên xe, bác còn vẫy tay và nói: “Bà con cố gắng sản xuất nhiều gạo, nhiều nếp để năm sau tôi về được ăn cơm nếp Cẩm Duệ”. Mới đó đã gần 4 thập kỷ, bây giờ, bác Lê Duẩn đi vào “thế giới người hiền”, nhưng tình cảm sâu nặng của bác với bà con Cẩm Duệ vẫn không bao giờ phai nhạt.

nguoi ve nuoc mat dong xanh

Đền thờ cố Tổng Bí thư Lê Duẩn

Chủ tịch UBND xã Cẩm Duệ Trần Xuân Long đưa tôi đi thăm trường mầm non mang tên Lê Duẩn. Dọc đường, ông Long tâm sự: “Con chim có tổ, con người có tông. Mấy người con của bác Duẩn có tình, có nghĩa với đất ni lắm. Chính ngôi trường này, con cháu bác Duẩn hỗ trợ 2 tỷ đồng, nguồn ngân sách địa phương và nhân dân đóng góp 2,5 tỷ đồng nữa. Với tổng nguồn vốn 4,5 tỷ đồng, chúng tôi đã xây dựng được 6 phòng học đủ điều kiện cho 352 cháu từ 3-5 tuổi học tập, vui chơi”.

Sau 30 năm đổi mới, Cẩm Duệ đã trở thành một bức tranh đa sắc. Xã hiện có 2.096 gia đình, với 8.156 nhân khẩu, cư trú trên 12 thôn. Nhờ lợi thế quỹ đất và chủ động nguồn nước, nhà nào cũng hăng hái sản xuất, tạo ra những sản phẩm chất lượng cao. Từ đồng ruộng lên núi cao, đâu đâu cũng lợp kín màu xanh. Từ mảnh vườn nhỏ trồng bầu bí, đu đủ, cam chanh đến những trang trại rộng khoảng 2-10 ha, những ông chủ mới trồng keo, trồng tràm.

“Đất ni nhà mô cũng biết chăn nuôi cả, cả xã có tới 1.300 con trâu bò, hơn 5 vạn con vịt. Bây giờ, dân trồng ngô, sắn chủ yếu phục vụ chăn nuôi” - Bí thư Đảng ủy xã Hà Huy Kim bày tỏ. Dân bây giờ trồng lúa, năng suất lên tới 58-60 tạ/ha. Cứ mỗi mùa thu hoạch, với tổng sản lượng lương thực từ 4.800 – 5.000 tấn mỗi năm, thì xứ sở này đã trở thành “vựa thóc lớn” của Hà Tĩnh. Trong cuộc cách mạng NTM, Cẩm Duệ đã đạt 10 tiêu chí, xây dựng được 5 mô hình HTX kiểu mới. Biết đổi mới cách nhìn, cách nghĩ, biết năng động, linh hoạt trong cơ chế thị trường, ở Cẩm Duệ đã xuất hiện 31 mô hình quy mô vừa và nhỏ. Hai ông chủ Nguyễn Văn Khuyến và Võ Tá Phương thành “kiện tướng chăn nuôi”, doanh thu mỗi năm từ chăn nuôi và trồng trọt hơn 500 triệu đồng.

Nhân rộng màu xanh tới vạn làng

Trong một bức thư gửi cán bộ Công ty TNHH MTV Thủy lợi Nam Hà Tĩnh nhân kỷ niệm 40 năm công trình lịch sử Kẻ Gỗ, đồng chí Lê Đình Sơn - Bí thư Tỉnh ủy viết: “Hệ thống công trình thủy nông Kẻ Gỗ đã không ngừng phát huy tác dụng, đưa nguồn nước ngọt của hồ Kẻ Gỗ tưới cho hàng vạn ha lúa, nuôi trồng thủy sản, giảm lũ vùng hạ du, góp phần đảm bảo môi trường, đáp ứng nhu cầu của bà con nông dân, các tổ chức kinh tế của các huyện Cẩm Xuyên, Thạch Hà và TP Hà Tĩnh nâng cao đời sống, góp phần quan trọng vào thành công chương trình quốc gia xây dựng NTM”. Tôi nghĩ, bức thư này như một sự minh chứng cho kỳ tích đại thủy nông Kẻ Gỗ trong 4 thập kỷ qua.

nguoi ve nuoc mat dong xanh

Hồ Kẻ Gỗ. Ảnh: Sỹ Ngọ

“Có tinh thần Kẻ Gỗ”, “có ý chí Kẻ Gỗ” và “có ngọn cờ hiệu” của đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn phất cao trong cuộc cách mạng “xóa đói giảm nghèo” để Hà Tĩnh sáng rỡ như hôm nay. Sáng rỡ hôm nay, những cánh đồng xanh thắm của Cẩm Xuyên, Thạch Hà, TP Hà Tĩnh khi dòng nước mát từ những con kênh Kẻ Gỗ dẫn về. Sáng rỡ hôm nay, những “điệp khúc mùa vàng” bội thu hàng ngàn, hàng vạn tấn. Đi lên từ con kênh xanh, từ bàn tay cần cù và tư duy mới, người dân đã làm nên bức tranh NTM, đẹp hơn ngày xưa, đẹp hơn ngày qua.

Vượt qua nắng hạn và bão giông của thiên tai miền Trung khắc nghiệt, hồ Kẻ Gỗ càng dồi dào sức nước, càng vời vợi màu xanh. Vượt qua những chông gai, bão táp, con người Hà Tĩnh càng vững tin hơn ở chính mình. Từ đỉnh cao Kẻ Gỗ, người dân Hà Tĩnh lại càng biết ơn sâu sắc sự chỉ đạo tuyệt vời của Đảng. Hà Tĩnh đã có những niềm vui lớn, khi những thành tựu xây dựng NTM “đang làm cho Hà Tĩnh nổi bật lên”. Thêm một xã về đích NTM là thêm một dấu ấn mới để cuộc hành trình sớm về đích. Với chủ trương đúng, cách làm hay, Hà Tĩnh sẽ có hàng ngàn khu dân cư kiểu mẫu, hàng ngàn vườn mẫu, hàng ngàn HTX kiểu mới hoạt động theo phương thức mới.

Đường càng đi càng sạch mát, rộng dài… Đồng càng ngắm, càng bát ngát màu xanh. Từ dòng kênh Kẻ Gỗ men theo con nước về với những cánh đồng làng, đi tới đâu, tôi cũng nghe những câu chuyện huyền thoại ngày đồng chí Lê Duẩn về thăm Nghệ Tĩnh xưa và câu chuyện người dân Hà Tĩnh hôm nay, râm ran cách làm ăn mới.

Tháng 4/2017

Chủ đề Sự kiện

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast