Phát biểu trước khi diễn ra Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 25 tại thủ đô Nay Pyi Taw, Myanmar ngày 12/11, Tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh cho biết, ASEAN và Trung Quốc nhất thiết cần phải tập trung thúc đẩy tham vấn thực chất nhằm giải quyết những tranh chấp về lãnh thổ.
 |
Tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh (Ảnh AFP) |
Vấn đề tranh chấp lãnh thổ tại Biển Đông là một trong những vấn đề hàng đầu trong chương trình nghị sự của Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần này. Ông Lê Lương Minh cho biết, hai bên cần phải đạt được nhiều tiến bộ trong các cuộc đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử (COC) nhằm ngăn chặn những vấn đề căng thẳng diễn ra trong tương lai.
Ông Lê Lương Minh nói: “Chúng tôi nhận thấy khoảng cách ngày càng lớn giữa những cam kết, hành động thực tế và tình hình hiện nay trên biển”.
Tổng thư ký ASEAN cho biết: “Đây là một vấn đề mà chúng ta nhất thiết phải giải quyết. Một mặt, chúng ta đã đạt được sự tiến bộ trong việc thực hiện các cam kết của DOC (Tuyên bố về ứng xử của các bên tại Biển Đông) và hướng tới việc hoàn tất COC. Mặt khác, những căng thẳng trên Biển Đông vẫn tiếp tục diễn ra và gây khó khăn trong quá trình đàm phán. Điều quan trọng và cấp bách đối với ASEAN hiện nay là chúng ta cần phải đoàn kết và duy trì vai trò trung tâm của tổ chức”.
Hiện nay, Trung Quốc, Đài Loan và 4 quốc gia ASEAN là Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei đang có những tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông. Tháng 5/2014, Trung Quốc đã hạ đặt giàn khoan HD-981 trong vùng biển Việt Nam, gây thêm căng thẳng ở biển Đông.
Đánh giá cao vai trò của nước chủ nhà Myanmar, Tổng thư ký Lê Lương Minh phát biểu: “Vai trò chủ tịch ASEAN của Myanmar trong năm 2014 là một thời điểm lịch sử quan trọng không chỉ đối với Myanmar mà còn đối với ASEAN. Điều này đã thể hiện và phản ảnh những kết quả đáng ghi nhận của quá trình cải cách tại Myanmar”.
Trong tuyên bố chính thức, Ban thư ký ASEAN cho biết: “Tại hội nghị, các vấn đề của khu vực và quốc tế là trọng tâm của chương trình nghị sự, đặc biệt là những vấn đề ảnh hưởng tới hòa bình và ổn định trong khu vực như vấn đề Biển Đông”.
Ngoài ra, Ban thư ký ASEAN cho biết thêm, các nhà lãnh đạo cũng sẽ có một cuộc thảo luận sâu rộng về những phương hướng trong tương lai của Cộng đồng ASEAN sau năm 2015, trong đó có vấn đề hội nhập kinh tế ASEAN vào tháng 12/2015./.
