Dự án nằm trên giấy
Tháng 3 – 2005, ông Nguyễn Viết Tuấn - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đức Thành Thắng có trụ sở đặt tại thị trấn Nghèn, Can Lộc đã làm đơn xin thuê 5000m2 đất ở khu đô thị Bắc thành phố Hà Tĩnh để xây dựng khách sạn và văn phòng. Theo hồ sơ dự án, tiến độ sẽ nhanh chóng được triển khai và đưa vào sử dụng vào tháng 12-2006. Thực hiện chủ trương thu hút đầu tư, các thủ tục pháp lý ngay lập tức được Sở TNMT và các ngành liên quan gấp rút thực hiện với phương châm tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp. Chỉ trong vòng hơn 2 tháng, ngày 4-5-2005, UBND tỉnh đã có quyết định số 802QĐ/UB-NL3 cho phép Công ty Đức Thành Thắng thuê diện tích nói trên trong thời hạn 50 năm. Khi đặt bút ký vào các quyết định cho thuê đất, cấp phép đầu tư và thực hiện các thủ tục hành chính khác, những người có trách nhiệm, các cơ quan chức năng và người dân thành phố đặt nhiều kỳ vọng, trông chờ vào một dự án xứng tầm, như là bước khởi đầu hứa hẹn cho chủ trương thu hút đầu tư đến với trung tâm kinh tế chính trị của cả tỉnh.
 |
| "Đất vàng” bị bỏ hoang |
Thế nhưng, sự mong chờ cứ mòn mõi theo năm tháng khi công ty Đức Thành Thắng chẳng hề có bất kỳ một động thái nào cho thấy dự án sẽ được triên khai như đã hứa. 5000m2 “đất vàng” - mơ ước của rất nhiều nhà đầu tư khi quỹ đất ngày càng khan hiếm bị công ty CP Đức Thành Thắng bỏ hoang, trở thành nỗi xót xa của những người có trách nhiệm. Sau nhiều lần kiểm tra, nhắc nhỡ và lập biên bản, đến ngày 19-4-2010, Công ty CP Đức Thành Thắng mới có văn bản đề nghị cấp giấy chứng nhận đầu tư và sau đó là cam kết triển khai thực hiện dự án. Theo công văn số 12/CV-CT ngày 15-6-2010, Công ty CP Đức Thành Thắng khẳng định: bắt đầu tứ quý III/2010 khởi công xây dựng khu nhà 7 tầng khách sạn nhà hàng và tiếp theo là khu nhà 7 tầng văn phòng cho thuê. Nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp được hưởng một số chính sách ưu đãi trong đầu tư, ngày 31-8, UBND tỉnh đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho công ty này. Có thể thấy, việc cấp giấy chứng nhận đầu tư và yêu cầu cam kết thực hiện dự án thể hiện chủ trương, quan điểm của UBND tỉnh tiếp tục tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, đồng thời cũng ràng buộc cụ thể về mặt thời gian, quy mô theo các cam kết được đưa vào nội dung giấy chứng nhân đầu tư.
Tuy nhiên, đáp lại “tấm lòng vàng” của tỉnh, công ty CP Đức Thành Thắng vẫn “án binh bất động”. Dự án “Khách sạn, văn phòng làm việc cho thuê” của đơn vị này vẫn nằm đâu đó trên giấy. Không những thế, các hoạt động sự nghiệp của công ty cũng có nhiều khuất tất, có dấu hiệu của một doanh nghiệp “hữu danh vô thực”. Sau gần 6 năm, việc mà công ty CP Đức Thành Thắng thực hiện được trên 5000m2 đất này là xây móng hàng rào xung quanh, xây tường rào 3 phía và san lấp được một ít mặt bằng với giá trị khôi lượng thi công chỉ gót ngét 660 triệu đồng so với tổng mức đầu tư đăng ký ban đầu là 17 tỉ đồng, bằng 3,8%!. Tất cả chỉ với mục đích để giữ đất, không khách sạn, không văn phòng và dư luận có lý do để đặt câu hỏi, phải chăng công ty đã lợi dụng chủ trương thu hút đầu tư của tỉnh để đầu cơ đất?!
Những khiếu nại thiếu căn cứ
Nhằm tăng cường công tác quản lý, khai thác có hiệu quả tài nguyên đất, UBND tỉnh đã ban hành quyết định sô 774/QĐ-UBND ngày 21-3-2011 thu hồi giấy chứng nhận đầu tư và quyết định số 785/QD-UBND ngày 22-3-2011 thu hồi 5000m2 đất của công ty CP Đức Thành Thắng. Chỉ đến lúc này, công ty Đức Thành Thắng mới cảm thấy “nóng”, “không chịu được nhiệt” nên doanh nghiệp đã có đơn khiếu nại (ngày 20-4-2011) với 2 nội dung: việc ra quyết định thu hồi giấy chứng nhận đầu tư khi chưa đủ 12 tháng kể từ khi được cấp là trái quy định pháp luật và thời hạn để thu hồi đất không triển khai dự án phải được tính từ thời điểm UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận đầu tư.
 |
| Họp bàn biện pháp xử lý đối với diện tích đất bị bỏ hoang của công ty CP Đức Thành Thắng |
Các khiếu nại của công ty CP Đức Thành Thắng đều không có cơ sở pháp lý, thực chất đây chỉ là chiêu bài chây ì, kéo dài thời gian thực hiện nghĩa vụ. Bởi trước hết, việc UBND tỉnh ra quyết định thu hồi giấy chứng nhận đầu tư là chấm dứt hoạt động dự án đầu tư không thực hiện đúng nội dung đã cam kết theo quy định tại khoản 2, điều 65 Luật Đầu tư và khoản 4, điều 68 Nghị định 108/2006/NĐ-CP của Chính phủ. Việc công ty cho rằng, UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận đầu tư là gián tiếp công nhận thời điểm thuê đất nên áp dụng Luật Đất đai thu hồi đất của Công ty không đúng thời hạn là lập luận hết sức khiên cưỡng. Phải thấy rằng, đối với dự án của doanh nghiệp này, Luật Đất đai không quy định phải căn cứ vào giấy chứng nhận đầu tư để cho thuê đất mà thực chất, UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận đầu tư cho công ty là nhằm tạo điều kiện cho đơn vị được hưởng một số chính sách ưu đãi chứ không phải là cơ sở pháp lý để công ty triển khai dự án. Khoản 2 điều 45 Luật Đầu tư quy định: “Đối với các dự án đầu tư trong nước có quy mô vốn đầu tư từ 15 tỉ đồng đến dưới 300 tỉ đồng…thì nhà đầu tư (tự) làm thủ tục đăng ký đầu tư. (Chỉ) Trong trường hợp nhà đầu tư có yêu cầu thì cơ quan nhà nước quản lý đầu tư cấp tỉnh (mới phải thực hiện) cấp giấy chứng nhận đầu tư”.
Vì vậy, việc có hay không giấy chứng nhận đầu tư hoàn toàn không ảnh hưởng gì đến tiến độ triển khai dự án và không thể coi đó là “gián tiếp xác nhận thời điểm cho thuê đất”. Mặt khác, cơ sở pháp lý nữa có thể khẳng định thời điểm thuê đất là công ty CP Đức Thành Thắng đã làm thủ tục và được Cục thuế Hà Tĩnh miễn giảm tiền thuê đất từ tháng 6-2005. Nếu công ty cho rằng thời điểm thuê đất được tính từ ngày 31-8-2010 (thời điểm UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhân đầu tư) thì tại sao trước đó lại xin miễn giảm tiền thuê đất. Không lẽ doanh nghiệp này “mơ hồ” đến mức đi xin miễn giảm nghĩa vụ nộp thuế không thuộc trách nhiệm của mình?! Vì vậy, việc UBND tỉnh ra quyết định thu hồi 5000m2 đất của công ty CP Đức Thành Thẳng tại khu đô thị phía Bắc thành phố là hoàn toàn đúng theo quy định tại khoản 12, điều 18, Luật Đất đai năm 2003: “đất được giao, cho thuê để thực hiện dự án mà không sử dụng trong 12 tháng liền hoặc tiến độ sử dụng đất chậm hơn 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư”.
Cắt cành bị sâu cho cây khoẻ mạnh hơn
Có thể thấy rằng, việc UBND tỉnh ban hành quyết định thu hồi đất của công ty CP Đức Thành Thắng là hoàn toàn đúng quy định của pháp luật. Những lý do mà công ty đưa ra để khiếu nại là không có cơ sở. Tuy nhiên, phải khách quan nhìn nhận rằng, sự việc kéo dài, công ty CP Đức Thành Thắng chưa “khẩu phục” 1 phần lỗi cũng do các ngành chức năng, đặc biệt là Sở TNMT, Sở KHĐT trong suốt quá trình đã không thực hiện hết vai trò, nhiệm vụ của mình. Trao đổi về vấn đề này, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Kim Cự thẳng thắn: “Cắt 1 cành sâu cho cây khoẻ hơn. Việc thu hồi đất của Công ty CP Đức Thành Thắng nhằm thiết lập kỷ cương pháp luật, nâng cao vai trò quản lý Nhà nước và tăng cường công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng.
UBND tỉnh đang chỉ đạo các ngành chức năng tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra việc sử dụng đất của các doanh nghiệp sau khi được cho thuê, phát hiện đơn vị nào có vi phạm sẽ kiên quyết thu hồi. Việc làm này không đi ngược lại chủ trương thu hút đầu tư của tỉnh mà trái lại, nó sẽ tạo nên 1 môi trường đầu tư công bằng hơn, tạo niềm tin cho các nhà đầu tư chân chính vào 1 hành lang pháp lý thoáng đãng nhưng nghiêm túc. Đồng thời, qua đây cũng rút ra nhiều bài học quý giá về công tác hậu kiểm, thanh tra, theo dõi của các cơ quan tham mưu. Các ngành chức năng cần tăng cường hơn nữa vai trò, trách nhiệm, có sự phối hợp chặt chẽ hơn và đặc biệt là cải cách thủ tục hành chính phải mang tính thực chất, không vì chủ trươg thông thoáng trong thu hút đầu tư mà bỏ qua các thủ tục cần thiết, tạo kẽ hở để 1 số cá nhân, doanh nghiệp lợi dụng”.
