Bỏ biên chế suốt đời: Ai mừng, ai lo?

Quốc hội đã chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức. Điểm đáng chú ý là sẽ không còn viên chức suốt đời như lâu nay chúng ta thường áp dụng.

Quy định này được đưa ra với hy vọng sẽ chấn chỉnh tình trạng chây ỳ, lười đổi mới và nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức bằng việc trả lương theo vị trí việc làm, xóa bỏ tư tưởng vào được cơ quan nhà nước là “ấm chân” đến già.

Từ lâu nay, chúng ta vẫn thường nói đến một bộ máy hành chính cồng kềnh, kém hiệu quả khiến cho khả năng chi trả của ngân sách nhà nước ngày một khó khăn. Vì đâu nên nỗi?

Trong một thời gian dài chúng ta tiến hành công cuộc tinh giản biên chế nhưng kết quả “càng tinh giản bộ máy càng phình to” bởi rất nhiều người vẫn chỉ lo cho các lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm mà không quan tâm đến đại cục. Họ ra sức tuyển dụng, đưa vào hệ thống những nhân lực yếu kém, không có năng lực trình độ chuyên môn.

Khi vào được bộ máy Nhà nước, không ít kẻ trong số này lại cậy quyền cậy thế, trong quá trình thực thi nhiệm vụ luôn gây khó khăn, cản trở cho người dân, doanh nghiệp, khiến hình ảnh người cán bộ, viên chức ngày một xấu xí. Đó là còn chưa kể, nhiều viên chức được tuyển dụng từ hàng chục năm nay nhưng rất trì trệ, lười làm việc, chỉ biết đòi hỏi quyền lợi, nhiều khi còn chống đối, cản trở sự phát triển. Họ chính là những hòn đá tảng cần phải đưa ra khỏi hệ thống để dòng chảy công việc được khơi thông.

Bỏ biên chế suốt đời là một qui định được đánh giá là cần thiết phải làm lúc này. Bởi nguồn lực kinh tế không cho phép chúng ta kéo theo một đoàn tàu dài quá sức. Dễ thấy nhất là mỗi lần tăng lương là một lần đau đầu các nhà quản lý mà vẫn như “muối bỏ bể”. Thế nhưng ai là người dám lấy dao gọt chân mình khi mà rất nhiều viên chức là con ông cháu cha nhưng không làm được việc?

Nhiều người mong muốn qui định bỏ biên chế suốt đời còn được áp dụng với cả công chức, đặc biệt là với các công chức lãnh đạo. Để những người có tài thực sự làm quản lý thì các vị trí lãnh đạo trong các đơn vị hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập phải thi tuyển công khai chứ không bổ nhiệm như hiện nay. Công chức nếu không làm được việc thì phải nghỉ chứ không thể chỉ có lên mà không có xuống, lên rồi không làm được việc lại bố trí vòng quanh.

Từ nay tới 1/7/2020 còn một quãng thời gian không phải là ngắn để một số người, một số đơn vị lợi dụng tăng tốc tuyển dụng “né” qui định để được hưởng chế độ viên chức suốt đời. Để tránh tình trạng này, các cá nhân, đơn vị được giao nhiệm vụ phải tăng cường kiểm tra, giám sát, thực hiện công khai, minh bạch công tác tuyển dụng.

Bỏ biên chế suốt đời, trả lương theo vị trí, chất lượng công việc... được kỳ vọng là sẽ khuyến khích được người làm việc hiệu quả, giữ chân được người tài. Cách làm mới này khiến những người có năng lực thực sự vui mừng, là cơ hội để đưa những kẻ yếu kém, cơ hội ra khỏi bộ máy. Và như vậy mới hy vọng hệ thống hành chính công được cải cách hiệu quả, môi trường kinh tế - xã hội thực sự kiến tạo để doanh nghiệp, người dân phát triển.