Những điều bất thường của con tàu khiến nó được mệnh danh là con tàu ma nổi tiếng nhất trong lịch sử.
 |
| Ảnh chụp tàu Mary Celeste tại Bảo tàng lưu trữ Cumbeland, Amherst, Nova Scotia Canada. |
Với chiều dài 34m, rộng 5m và lượng giãn nước 282 tấn, tàu Mary Celeste ban đầu có tên là Amazon và được đóng tại Spencer's Island, Nova Scotia, vào năm 1861.
Những dấu hiệu không may mắn bắt đầu trong chuyến hải trình đầu tiên của nó năm 1862. Con tàu bị hư hại nặng trong một cuộc đụng tàu, khi đang sửa chữa tại cảng, nó đã phát cháy nhưng không nghiêm trọng. Năm 1863, trong chuyến vượt Đại Tây Dương đầu tiên, tại eo biển Manche, con tàu đã đánh chìm một con tàu khác trong một cuộc va chạm. Tiếp tục năm 1867, nó mắc cạn ở đảo Cape Breton, ngoài khơi bờ biển Canada. Sau những tai nạn liên tiếp, con tàu đã được đóng lại. Năm 1869, con tàu được bán sang tay cho một người chủ Mỹ và đổi tên thành Mary Celeste.
 |
| Con tàu Amazon trong bức tranh vẽ năm 1861 bởi một tác giả vô danh. |
Ngày 5 tháng 11 năm 1872, dưới sự chỉ huy của Thuyền trưởng Benjamin Briggs, chiếc tàu với hàng hóa là cồn công nghiệp của Meissner Ackermann & Coin đã tiến hành một chuyến hải trình bình thường xuyên Đại Tây Dương đi từ Staten Island, New York tới Genoa, Italia cho tới khi được phát hiện trong tình trạng không người lái. Toàn bộ 10 người bao gồm 7 thủy thủ đoàn, thuyền trưởng, hai hành khách là vợ và con của thuyền trưởng đều mất tích. Số phận của họ có thể không bao giờ được biết đến.
 |
| Chân dung vị thuyền trưởng Benjamin Briggs người được cho là đã mất tích cùng vợ và con gái trên con tàu Mary Celeste. |
Khi được phát hiện, trên tàu mọi thứ đều nguyên vẹn và được sắp xếp gọn gàng, bao gồm cả lương thực và nước uống đủ cho 6 tháng. Mọi hàng hóa gần như không có hư hại gì bao gồm cả vật dụng cá nhân có giá trị của các thủy thủ và hành khách trên tàu.
Xét về hoạt động trên tàu, các dấu hiệu bất thường bao gồm việc các đồng hồ và la bàn bị vỡ. Kính lục phân và đồng hồ hàng hải bị lấy đi, chiếc thuyền cứu sinh duy nhất còn lại dường như đã được hạ thủy. Mực nước trong thân tàu vẫn cao hơn 1m và chỉ có 1 trong 3 máy bơm là hoạt động. Có 2 vết cắt sâu ở mũi tàu, có 1 vết rìu chém sâu dọc thành tàu. Trên boong tàu có những vệt máu khô sẫm, và trên thanh kiếm của thuyền trưởng ở trong phòng cũng có vết máu. Tất cả giấy tờ của tàu ngoại trừ nhật ký hàng hải của thuyền trưởng đã mất. Đoạn cuối của nhật kí hải trình được viết 9 ngày trước khi con tàu được tìm thấy và không có manh mối nào liên quan tới việc đã xảy ra.
Một số giả thuyết được đưa ra như cướp biển, phản loạn trên tàu, thủy thủ đoàn say xỉn... Nhưng, đáng tin cậy nhất là khả năng cồn rò rỉ từ 9 trong số 1701 thùng được chở trên tàu đã tạo ra một đám khói hơi và phát nổ, khiến thủy thủ đoàn phải mau chóng rời tàu. Cồn cháy ở nhiệt độ rất thấp và một vụ nổ cồn thường không để lại dấu vết tro bụi. Cùng với các khả năng, người ta cũng cho rằng đám khói cồn khiến thủy thủ đoàn xuống xuồng cứu hộ để tránh một vụ nổ. Họ buộc chiếc xuồng vào đuôi tàu và đoạn dây bị đứt do thời tiết xấu.
Dù có sự can thiệp của Hải quân Mỹ, mọi giả thiết đưa ra đều không thuyết phục và mãi là ẩn số gây ra nhiều tranh cãi.
 |
| Bia tưởng niệm con tàu xấu số Mary Celeste trên đảo Spencer, Nova Scotia, Canada. |
Muời ngày sau khi các thủy thủ tàu Dei Gratia tìm thấy con tàu ma, họ đã điều khiển nó đi thêm 800 dặm tới Gibraltar để kiểm tra và được Tòa án của Bộ hải quân quyết định số phận. Tuy nhiên vị chưởng lý Frederick Solly Flood nghi ngờ các thủy tàu có hành vi gian dối nên sau 3 tháng tòa tuyên bố họ chỉ được nhận 1/6 trong tổng số 46 nghìn USD tiền bảo hiểm của tàu Mary Celeste.
Câu chuyện kì lạ về con tàu xấu số vẫn tiếp tục sau sự kiện này. Nó tiếp tục được đổi chủ tới 17 lần trong vòng 13 năm. Cuối cùng, chiếc tàu kết thúc cuộc đời của mình khi người chủ của nó cố tình đâm vào một rặng san hô ngầm để lừa đảo bảo hiểm. Xác tàu đựoc tìm thấy năm 2001 bởi nhà văn- Clive Cussler.
Phan Hạnh - Theo S. Sonianmag
