Tại hội nghị tham vấn cấp Bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng Mỹ - Australia (AUSMIN 2014) diễn ra ở Sydney, Australia ngày 12/8, hai nước đã ra tuyên bố chung nêu rõ quan điểm phản đối các hàng động đơn phương làm thay đổi hiện trạng ở Biển Đông và biển Hoa Đông thông qua việc đe dọa hoặc sử dụng vũ lực.
 |
| Tàu Trung Quốc sử dụng vòi rồng tấn công tàu Việt Nam ở Biển Đông (Ảnh: Reuters) |
Tuyên bố chung của hai nước nhấn mạnh mối quan tâm chung của Mỹ và Australia trong việc duy trì hòa bình và ổn định, tôn trọng luật pháp quốc tế, tự do thương mại, tự do an toàn hàng hải và hàng không ở biển Hoa Đông và Biển Đông.
Mỹ và Australia kêu gọi các bên tranh chấp tránh các hành động có thể làm gia tăng căng thẳng và làm rõ các tuyên bố chủ quyền, phù hợp với luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982).
Hai nước khẳng định sẽ hỗ trợ cho quyền lợi của các bên tranh chấp để tìm kiếm giải pháp hòa bình cho các tranh chấp, kể cả thông qua các cơ chế pháp lý như trọng tài theo UNCLOS 1982; phản đối những nỗ lực đơn phương để thay đổi hiện trạng vùng đất hoặc vùng biển thông qua các biện pháp đe dọa, sử dụng vũ lực hoặc cưỡng ép.
Mỹ và Australia cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải xây dựng các khuôn khổ pháp lý để quản lý tranh chấp đã được nêu trong Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) hồi năm 2002, trong đó bao gồm các cam kết của các nước ASEAN và Trung Quốc tự kiềm chế và không có các hành động làm phức tạm thêm tình hình hoặc leo thang căng thẳng, ảnh hưởng đến hòa bình và ổn định trong khu vực.
Tuyên bố chung khuyến khích các nước có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông và biển Hoa Đông cần làm việc để đạt được sự động thuận về những dạng hoạt động cần tránh trong những khu vực đang có tranh chấp. Hai nước nhấn mạnh rằng, một thỏa thuận tự nguyện như vậy sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi để sớm đạt được Bộ quy tắc Ứng xử trên Biển Đông (COC).
Mỹ và Australia cũng khẳng định ủng hộ việc tự nguyện “đóng băng” các hoạt động có thể gây căng thẳng của các bên liên quan trong vùng biển tranh chấp.
