Ngày 26/8, các thanh sát viên vũ khí hóa học của Liên Hợp Quốc (LHQ) tại Syria để tiến hành điều tra vụ tấn công được cho là có sử dụng vũ khí hóa học làm ít nhất hơn 1.000 người thiệt mạng tại đây hồi tuần trước đã bị một số tay súng tấn công, làm dấy lên quan ngại về tình hình an ninh ngày càng xấu đi tại nước này.
 |
| Nhóm thanh sát viên LHQ tới Syria điều tra chứng cứ về vũ khí hóa học (Ảnh: Reuters) |
Người phát ngôn của LHQ Martin Nesirky cho biết các tay súng bắn tỉa giấu mặt đã nổ súng nhằm vào nhóm thanh sát viên LHQ, buộc họ phải tạm ngừng các nỗ lực điều tra về những cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học trong một cuộc tấn công đẫm máu tại al-Ghouta, khu vực nằm ở phía Đông thủ đô Damascus. Theo ông này, xe đi đầu của nhóm thanh sát viên đã bị các tay súng bắn tỉa ngắm bắn nhiều phát và hư hỏng, song không có thông tin về thương vong.
Trước đó, một phóng viên ảnh của hãng tin Pháp AFP đợi bên ngoài khách sạn của các thanh sát viên LHQ ở thủ đô Damascus cho biết đã nghe thấy hai tiếng nổ lớn ở gần đó.
Trong một diễn biến liên quan, trước đó, ngày 25/8, phát biểu tại cuộc họp báo sau khi Damascus "bật đèn xanh" cho phái đoàn thanh sát của LHQ đến Syria để điều tra, Ngoại trưởng Anh William Hague cho rằng có thể những bằng chứng về vụ tấn công vũ khí hóa học đã bị tiêu hủy. Theo ông Hague, trên thực tế phần lớn bằng chứng hoặc có thể đã bị hủy hoặc có thể đã mất giá trị trong những ngày qua hay đã bị giả mạo.
Ngoại trưởng Anh bày tỏ lo ngại rằng còn quá ít thời gian để các thanh sát viên LHQ thu thập đủ bằng chứng cụ thể và phải nhìn nhận một cách thực tế về những gì mà nhóm chuyên gia LHQ có thể thu được. Mặc dù vậy, phát biểu với kênh truyền hình BBC, ông Hague cho rằng rất có thể cộng đồng quốc tế sẽ có những biện pháp trừng phạt mà không cần đến sự ủng hộ hoàn toàn của Hội đồng Bảo an LHQ. Ông cho biết Anh, Mỹ, Pháp và nhiều nước khác đều tuyên bố rõ ràng rằng không thể chấp nhận việc bất kỳ một thể chế nào sử dụng vũ khí khí hóa học trong thế kỷ 21 này mà không bị trừng phạt.
Ngày 26/8, trả lời Đài phát thanh Pháp khi được hỏi về khả năng đưa ra một phản ứng bằng "vũ lực", Ngoại trưởng Laurent Fabius thông báo trong những ngày tới, phương Tây sẽ quyết định về phản ứng quốc tế đối với cuộc khủng hoảng ở Syria, sau khi xuất hiện những cáo buộc chính quyền Damacus sử dụng vũ khí hóa học trong một cuộc tấn công đẫm máu tuần trước.
Cùng ngày, nhật báo "Milliyet" dẫn lời Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Ahmet Davutoglu cho biết Ankara sẽ tham gia mọi liên minh quốc tế nhằm đối phó với Chính phủ Syria, kể cả khi HĐBA không thể đạt được sự nhất trí rộng rãi về một hành động như vậy.
Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga ngày 26/8 dẫn phát biểu của Ngoại trưởng nước này Sergei Lavrov trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Mỹ John Kerry, cho biết Moscow đã cảnh báo Washington về "những hậu quả cực kỳ nguy hiểm" nếu phát động hành động quân sự tại Syria.
Ông Lavrov nhấn mạnh Nga "hết sức quan ngại" trước tuyên bố của giới chức Mỹ ám chỉ việc sẵn sàng can thiệp vào Syria. Trước khả năng xảy ra một hành động can thiệp quân sự mới, ông Lavrov tỏ ra hết sức quan tâm tới những hậu quả cực kỳ nguy hiểm đối với toàn bộ khu vực Trung Đông và Bắc Phi.
Cùng ngày, trong cuộc phỏng vấn đăng trên trang web của tờ "Izvestia" (Nga) số ra cùng ngày, Tổng thống Syria Bashar al-Assad khẳng định những cáo buộc của phương Tây cho rằng lực lượng Chính phủ Damascus sử dụng vũ khí hóa học là "một sự phỉ báng". Ngoài ra, ông Assad còn cảnh báo "Mỹ sẽ phải đối mặt với thất bại nếu tấn công Syria, giống như tất cả các cuộc chiến tranh trước đây mà Washington phát động.
Trong khi đó, một quan chức an ninh cấp cao Syria tuyên bố chính quyền Damacus sẵn sàng đối mặt với "mọi kịch bản", trong bối cảnh phương Tây đang cân nhắc về một hành động quân sự sau những cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học tại quốc gia Trung Đông này. Quan chức này nhấn mạnh: "Việc phương Tây đe dọa tấn công Syria là một phần trong kế hoạch gây sức ép tâm lý và chính trị nhằm vào Damacus. Tuy nhiên, trong bất cứ tình huống nào, chúng tôi cũng sẵn sàng đối phó với mọi kịch bản".
Trong một diễn biến khác liên quan, giới sĩ quan quân đội cấp cao của phương Tây và các quốc gia Hồi giáo ngày 26/8 đã nhóm họp tại thủ đô Amman của Jordan để thảo luận về những ảnh hưởng mang tính khu vực của cuộc chiến ở Syria.
Hãng thông tấn quốc gia Petra dẫn lời một người phát ngôn quân đội Jordan cho biết cuộc họp diễn ra trong hai ngày 26-27/8 theo thời mời của Tham mưu trưởng quân đội Jordan Meshaal Mohamed al-Zaban và Tướng Lloyd Austin - Tư lệnh Bộ Chỉ huy trung tâm Mỹ. Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, Tướng Martin Dempsey sẽ tham dự cuộc họp này cùng tham mưu trưởng quân đội các nước Arabia, Qatar, Thổ Nhĩ Kỳ, Anh, Pháp, Đức, Italy và Canađa.
Dự kiến, cuộc họp "sẽ thảo luận tình hình và những kịch bản, đặc biệt là sau những diễn biến nguy hiểm gần đây ở Syria. Các quan chức quân đội phải tiến hành các cuộc thảo luận toàn diện và đánh giá những ảnh hưởng từ cuộc nội chiến ở Syria đối với khu vực"./.
