Đòn gánh dãi dầu

(Baohatinh.vn) - Đó là cái đòn gánh âm thầm, gian khó, nhún nhảy trên vai mẹ vì sự nghiệp cơm áo của gia đình...

Tản văn

Cái đòn gánh gợi lên nhiều nỗi buồn hơn là niềm vui trong dặm trường cuộc sống. Cái đòn gánh được hối hả lật trở hết vai trái đến vai phải khi mẹ gánh lúa, gánh rau, gánh mắm muối lên tận non cao rồi về biển thẳm. Cái đòn gánh biểu trưng cho lòng can đảm, khổ đau cùng đức hy sinh - là khởi thủy cho chuẩn mực yêu thương của biết bao người mẹ…

Ảnh minh họa từ internet
Ảnh minh họa từ internet

Có cả cái đòn gánh nặng nề, gieo neo, nung nẩy trên vai bố hết công này đến việc nọ. Bố tôi làm nghề gánh thuê. Những ngày đắt khách, bố phải khó nhọc điều tiết từng nhịp thở để lồng ngực khỏi đuối hơi trên quãng đường dài gánh gồng trĩu trịt.

Có hôm, bố không được ai đoái hoài thuê gánh, đôi vai hao mòn của người đàn ông thôn dã thuần phác dẫu được nghỉ ngơi chút đỉnh nhưng lòng vẫn cứ nao nao. Những lúc như vậy, bố lại có dịp nâng niu cái đòn gánh nhẵn thín, láng bóng như trân trọng chính nỗi khó khăn cùng tình thương yêu dành cho vợ con…

Biết bao cái đòn gánh vẫn đang nhịp nhàng làm bạn trên đôi vai của những phận đời nghèo khổ. Tôi đã từng thất thần và sẽ không ngừng xốn xang khi bắt gặp bóng dáng của một người bà, người mẹ, người bố, người anh... xuất hiện với cái đòn gánh trên vai, nơi tôi đã từng đi qua và cả chốn sức hút kỳ lạ, khiến tôi lúc nào cũng ngắm nghía nó và miên man chẳng khi nào đừng...

Thẳm sâu nơi tiềm thức mỗi người nông dân, cái đòn gánh là một phần không thể tách rời trong cuộc sống. Đòn gánh với con cò, tượng trưng cho người mẹ tảo tần đã nhiều lần xuất hiện nhọc nhằn trong những câu ca dao: “Con cò lặn lội bờ sông/Gánh gạo đưa chồng tiếng khóc nỉ non”. Rồi trong quan niệm sống, người nhà quê cho rằng, không nên sử dụng những cái đòn gánh có đốt chẵn, bị vênh hay có mắt tre ngay chính giữa vai gánh vì như thế buôn bán sẽ khó và cuộc sống sẽ gặp nhiều trắc trở… Rồi hình ảnh người phụ nữ góa bụa được ví là “nửa đường đứt gánh”… Cứ thế, cái đòn gánh bé nhỏ, bình dị đã trở thành một nét đẹp văn hóa bền vững, lung linh giữa cuộc sống xô bồ…

Bảo tàng Quảng Bình

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast