Về làng…“ung thư”.

Con đường nhỏ ngoằn nghoèo, gấp khúc, vượt núi, băng rừng về xóm 2 Bồng Giang, xã Đức Giang, huyện Vũ Quang (Hà Tĩnh) gập ghềnh đá núi. Gặp bất cứ ai hỏi thăm đường, chúng tôi đều nhận được những câu nói đầy trắc ẩn: Các chú vào làng đó mà chi, hoặc đến thăm ngôi làng chết à!..

Khi nghe những câu nói đó trong lòng tôi cứ xốn xang, không hiểu tại sao mình cố vào cái nơi mà mọi người xa lánh, không đủ can đảm vào thăm.

3 anh em cùng chung số phận.

Nằm lọt thỏm dưới chân núi Đại Long và núi Động Nga với bạt ngàn màu xanh của rừng cây nguyên liệu, cây ăn quả nhưng điều mà tôi cảm nhận đầu tiên là xóm 2 Bồng Giang dường như vắng bóng người hơn trước, không gian ảm đạm bao trùm. Ông Lê Trọng Tường- Bí thư Chi bộ xóm 2 Bồng Giang, người từng có thâm niên sinh sống và có uy tín nhất làng dẫn tôi tiếp cận với những người dân đang ngày đêm thổn thức cùng căn bệnh ung thư. Người đầu tiên chúng tôi gặp là ông Nguyễn Đăng Trí, 66 tuổi, một cựu chiến binh đã từng gắn bó 12 năm trong quân đội và tham gia chiến đấu trên khắp các chiến trường Quảng Trị, Thừa Thiên Huế nhưng giờ đây vẻ mặt lại xanh xao, yếu ớt.

Cuộc sống, sinh hoạt của nhân dân xóm 2 Bồng Giang không còn bình yên!

Cuộc sống, sinh hoạt của nhân dân xóm 2 Bồng Giang không còn bình yên!

Ông Trí cho biết, năm 1980 ông xuất ngũ trở về địa phương và từ tháng 8 năm 2009 đến nay là quảng thời gian mà bản thân và gia đình ông đau buồn nhất. Qua nhiều lần khám bệnh tại Bệnh viện đa khoa huyện Đức Thọ, bệnh viện đa khoa Cửa Đông (Nghệ An) và mới đây nhất là kết quả chẩn đoán lâm sàng, chụp cắt lớp tại bệnh viện K Hà Nội, các bác sỹ kết luận ông đã bị u gan giai đoạn cuối, với kích thước khối u dài 12cm, rộng 8,5cm và dày 1cm.

Rầu rĩ sống chung với căn bệnh ung thư mà theo ông do phát hiện muộn nên giờ đây vô phương cứu chữa thì đã đành, nhưng ông lo lắng nhất là 2 người anh trai cùng chung cha khác mẹ là ông Nguyễn Đăng Thận đã chết vì căn bệnh ung thư và ông Nguyễn Đăng Cận hiện cũng đang phải ngày đêm vật vả với bệnh ung thư giai đoạn cuối.

Vẻ mặt trầm ngâm, hai dòng lệ tuôn trào, ông Trí nghẹn ngào nấc lên: Rồi đây thế hệ con cháu sẽ ra sao khi mà 3 người cùng chung huyết thống đều bị mắc bệnh ung thư!

Ung thư- cả làng đều lo.

Ông Lê Trọng Tường, cho biết: Rời vùng đất xóm Cầu vào lập nghiệp từ những thập niên 70 của thế kỷ trước, đến hôm nay toàn xóm có 125 hộ dân, 482 nhân khẩu, đời sống của bà con chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp. Theo thống kê, trong vòng 5 năm trở lại đây, toàn thôn có rất nhiều trường hợp bị mắc các chứng bệnh ung thư, hoặc nghi ung thư trong đó có 7 người đã chết vì bệnh ung thư. Độ tuổi người bị bệnh và chết thường giao động từ 45- 60 tuổi, trong đó người trẻ nhất mới có 2 tuổi đầu.

Trong câu chuyện với ông Tường, chúng tôi được biết, từ trước đến nay tại xóm 2 Bồng Giang không hề có vết tích của kho chứa xăng dầu, thuốc sâu, nước sinh hoạt của bà con chủ yếu là nước giếng. Chính vì vậy, dù số người bị bệnh, trường hợp tử vong ngày một nhiều hơn nhưng về phía cấp uỷ, chi bộ thôn xóm cũng chỉ biết tuyên truyền nâng cao nhận thức cho nhân dân chủ động giữ vệ sinh trong ăn uống, sinh hoạt cá nhân, vệ sinh môi trường, thu gom xử lý triệt để bao bì đựng thuốc trừ sâu vứt trên đồng ruộng và thành lập đoàn đi thăm hỏi, động viên những gia đình có người thân bị bệnh.

Để hiểu rõ hơn về cuộc sống, sinh hoạt và những lo toan của bà con trước diễn biến hết sức phức tạp của căn bệnh ung thư, chúng tôi đã tìm đến với một số hộ dân trong làng. Ông Phan Văn Thông, tâm sự: Nhiều năm trở lại đây xóm chúng tôi hay nói đúng hơn là vùng đất Bãi Ran màu mỡ một thời nay đã không còn bình yên, níu giữ chân người như trước. Con trai của ông lên làm công nhân ở tận Công ty Cao su Hương Khê cũng được mọi người ví von là người cố thoát ra khỏi ngôi làng chết và rất nhiều thanh niên trai tráng trong làng cũng lũ lượt kéo nhau đi lập nghiệp ở phương xa với hy vọng bệnh ung thư sẽ không “ghé thăm” khi tuổi đời còn trẻ.

Điều mà Ông Thông và nhân dân xóm 2 Bồng Giang mong muốn, là một ngày gần nhất các cấp, các ngành, các cơ quan chuyên môn về tận thôn xóm, hộ gia đình để tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh ung thư và có các biện pháp phòng bệnh từ xa.

Đừng vào cuộc…rồi bỏ mặc!

Từ nhiều năm nay, câu chuyện về căn bệnh ung thư ở xóm 2 Bồng Giang luôn trở thành một vấn đề nóng, đặc biệt đối với người dân sinh sống ở vùng hạ lưu huyện miền núi Vũ Quang. Mặc dù vậy, theo ông Phan Hân- P. Chủ tịch UBND xã Đức Giang, cách đây chưa lâu, Sở Tài nguyên môi trường và một số cơ quan chức năng của tỉnh Hà Tĩnh đã về tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh ung thư và lấy mẫu nước đưa đi kiểm định nhưng kể từ đó đến nay vẫn chưa thấy hồi âm. Ông Hân khẳng định, bệnh ung thư đã phần nào làm xáo trộn cuộc sống, sinh hoạt của bà con nên giá như qua lần kiểm định đó, dù nguồn nước có bị nhiễm chất Asen hay không, nguyên nhân gây bệnh ung thư từ đâu thì cấp trên cũng cần có kết luận cụ thể để chính quyền xã thông báo sâu rộng cho bà con, tránh tình trạng người dân luôn phải sống trong tâm trạng hoang mang, nghi hoặc.

Về phía chính quyền địa phương, trong những năm gần đây thấy tình trạng bệnh tật của bà con ngày một nhiều hơn nhưng cũng chỉ biết thăm hỏi, động viên nhân dân đoàn kết, khắc phục mọi khó khăn, chủ động vệ sinh đường làng, ngõ xóm, thường xuyên theo dõi diễn biến sức khoẻ, khám chữa bệnh kịp thời nhằm ổn định sản xuất, đời sống cũng như sinh hoạt, học tập của con em. Còn về lâu dài nếu không có sự vào cuộc quyết liệt, đầy tinh thần trách nhiệm của các cấp, các ngành liên quan thì nỗi lo và những hiểm hoạ khó lường từ căn bệnh ung thư mang đến chắc chắn sẽ không dừng lại ở đó…

Đọc thêm

Tin mới Emagazine Truyền hình Podcast