Bảng hiệu “Bán đất hoặc cho thuê” trên một cánh đồng lúa bị khô hạn nghiêm trọng tại tỉnh Bạc Liêu, ảnh chụp ngày 30/3/2016.
Tăng trưởng GDP quý I/2016 Việt Nam giảm xuống còn 5,6% so với cùng kỳ năm trước, tụt hẳn so với mức 6,7% của cả năm 2015, theo thống kê được trích dẫn bởi chuyên gia nghiên cứu châu Á tại Capital Economics - ông Gareth Leader, một trong những nguyên nhân chính là do sản lượng nông nghiệp giảm mạnh.
Theo tổ chức nghiên cứu Capital Economics, hạn hán - mà một phần do tác động của El Nino - đang đe dọa nghiêm trọng đến kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng như gạo, thủy sản và cà phê của Việt Nam.
Nông dân Sóc Trăng thu hoạch mía chết khô do hạn hán và xâm nhập mặn. Ảnh chụp ngày 31/3/2016.
Mực nước ở sông Cửu Long đang ở mức thấp nhất kể từ năm 1926. Đây vùng sản xuất lúa hàng hóa lớn của cả nước, hàng năm đóng góp trên 50% sản lượng lúa, trên 90% tổng lượng gạo xuất khẩu và 60% sản lượng tôm, cá xuất khẩu.
Theo một báo cáo của Liên Hợp Quốc, hiện đã có gần 160.000 héc ta lúa ở Việt Nam bị mất trắng do hạn hán, không những thế, đến khoảng giữa năm 2016, dự kiến có thêm 500.000 ha có nguy cơ hư hại nặng.
Những thiệt hại này đã gây ảnh hưởng lớn đến tình hình sản xuất nông nghiệp của Việt Nam. Gần 700.000 tấn lúa trong quý I/2016 bị thất thoát, tương ứng mức suy giảm 6,2% từ đầu năm đến nay so với cùng kỳ năm trước, và khiến tổng sản lượng nông nghiệp Việt Nam giảm xuống 2,7%, theo Bloomberg.
Các dự báo về tình hình sản xuất lúa gạo Việt Nam trong tương lai cũng không mấy tươi sáng. Trả lời phỏng vấn Bloomberg, một lãnh đạo cấp cao của Công ty Cổ phần Tập đoàn Intimex (Intimex Group) - một trong những nhà xuất khẩu nông sản lớn ở Việt Nam hiện nay - dự báo, sản lượng gạo xuất khẩu của cả nước trong năm nay có thể giảm đến 10%.
Một hồ nuôi tôm ở Bạc Liêu bị cạn trơ đáy do hạn hán hoành hành. Ảnh chụp ngày 30/3/2016.
Hạn hán không chỉ khiến đời sống của nông dân Việt Nam rơi vào cảnh khốn đốn mà còn tác động đến cả những khách mua lớn nhất đối với các mặt hàng nông sản Việt. “Người dân ở Indonesia và Philippines sẽ thiếu lương thực nếu như Thái Lan và Việt Nam không sản xuất đủ gạo” - ông Richard Cronin, giám đốc chương trình Đông Nam Á của Trung tâm Stimson, một tổ chức tư vấn tại Mỹ, nói với Bloomberg.
Đáng chú ý, tình trạng hạn hán xảy ra cùng thời điểm khi các nhà phân tích đang tỏ ra quan ngại về dự báo tăng trưởng tổng thể của Việt Nam năm nay. Mặc dù trong năm 2015, Việt Nam có tốc độ tăng trưởng GDP cao thứ 3 châu Á, chỉ sau Ấn Độ (7,3%) và Trung Quốc (6,8%), tuy vậy với mục tiêu tăng trưởng đầy tham vọng là 6,7% trong năm nay, không ít nhà phân tích đang tỏ ra hoài nghi về con số này.
Theo Capital Economics: “Tốc độ tăng trưởng tín dụng của Việt Nam hiện tại không bền vững, bên cạnh đó Ngân hàng Nhà nước lại đang đặt ra mục tiêu tăng trưởng tín dụng cao hơn trong năm nay. Trong khi tỷ giá giữa VND/USD vẫn diễn biến khá ổn định kể từ đầu năm, dự trữ ngoại hối ở mức thấp, đồng nghĩa với việc đồng nội tệ sẽ dễ bị tổn thương khi tâm lý các nhà đầu tư bất ngờ thay đổi”.
