Kinh tế - xã hội tiếp tục xu hướng tích cực
Phiên họp cho biết, từ đầu năm đến nay, các cấp, các ngành, các địa phương đã tập trung triển khai chủ động, quyết liệt, linh hoạt các nhiệm vụ, giải pháp theo các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, đã ban hành 110 Nghị định, 163 Nghị quyết, 975 quyết định, 30 chỉ thị; 83 công điện. Cùng với đó, Thủ tướng Chính phủ chủ trì nhiều hội nghị, cuộc họp quan trọng chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Trong đó, tập trung thực hiện nhất quán mục tiêu ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; chú trọng vào 3 lĩnh vực: rà soát, hoàn thiện thể chế; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, đẩy nhanh tiến độ các công trình, dự án trọng điểm, trong đó, đã khánh thành đường dây tải điện 500 kV mạch 3; phát động thi đua cao điểm "500 ngày đêm thi đua hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc"; chủ động, tích cực cắt giảm thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho sản xuất, kinh doanh, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.
Nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, người dân, doanh nghiệp, tình hình kinh tế - xã hội tiếp tục xu hướng tích cực. Kinh tế tiếp tục đà tăng trưởng tích cực ở cả 3 khu vực, trong đó, nông nghiệp tiếp tục tăng trưởng ổn định, công nghiệp tăng 2% so với tháng 7 và tăng 9,5% so cùng kỳ; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 8 tăng 7,9%, 8 tháng tăng 8,5%; khách quốc tế tính chung 8 tháng đạt gần 11,4 triệu lượt, tăng 45,8% so với cùng kỳ 2023 và tăng 1% so với cùng kỳ 2019.
Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm và có thặng dư; chỉ số giá tiêu dùng bình quân 8 tháng tăng 4,04%, lạm phát cơ bản tăng 2,71%. Các chính sách tiền tệ, tài khóa được điều hành linh hoạt theo diễn biến thị trường; tỷ giá, lãi suất cơ bản ổn định. Xuất khẩu tiếp tục tăng cao, tính chung 8 tháng tăng 15,8%, xuất siêu 19,07 tỷ USD.
Tổng thu ngân sách Nhà nước 8 tháng ước đạt 78,5% dự toán năm, tăng 17,8% so với cùng kỳ, trong khi đã thực hiện miễn, giảm 90 nghìn tỷ đồng thuế, phí, lệ phí. Giải ngân vốn đầu tư công 8 tháng đạt 40,49% kế hoạch. Thu hút FDI đạt 20,52 tỷ USD, tăng 7%; vốn FDI thực hiện đạt 14,15 tỷ USD, tăng 8%, cao nhất trong 5 năm qua. Phát triển doanh nghiệp tiếp tục xu hướng tích cực, tính chung 8 tháng có 168,1 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và tái gia nhập thị trường, tăng 12,5% so với cùng kỳ.
Các lĩnh vực văn hóa, xã hội được chú trọng; an sinh xã hội được bảo đảm. Thực hiện cải cách chính sách tiền lương từ tháng 7/2024 đạt kết quả tốt, cơ bản không làm tăng giá. Lễ khai giảng năm học mới được tổ chức trang trọng, tiết kiệm, an toàn. Công tác xây dựng pháp luật được tập trung. Cải cách hành chính, nhất là cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính, chuyển đổi số, Đề án 06 được tích cực triển khai; phòng chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh, góp phần củng cố niềm tin trong nhân dân. Chính trị - xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được tăng cường; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; đối ngoại, hội nhập quốc tế được đẩy mạnh; uy tín, vị thế đất nước được nâng lên. Nhiều tổ chức, chuyên gia quốc tế tiếp tục đánh giá cao kết quả và triển vọng của kinh tế Việt Nam, nền kinh tế Việt Nam tiếp đà phát triển tích cực.
Theo các thành viên Chính phủ thẳng thắng nhìn nhận những khó khăn, hạn chế như: sức ép lạm phát cao; tổng cầu, khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế cần tiếp tục thúc đẩy; một số lĩnh vực sản xuất kinh doanh khó khăn; chi phí tăng; áp lực trả nợ trái phiếu doanh nghiệp đến hạn lớn; phát triển các ngành, lĩnh vực mới như kinh tế số, kinh tế xanh, chíp, bán dẫn, AI… chưa có chuyển biến rõ nét; một số vấn đề tồn đọng, kéo dài vẫn chưa được giải quyết triệt để; tiếp cận vốn tín dụng còn hạn chế; tiến độ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, dự án bất động sản, triển khai các dự án đầu tư còn chậm; giải ngân vốn đầu tư công thấp hơn so với cùng kỳ; việc triển khai gói tín dụng 140 nghìn tỷ cho nhà ở xã hội rất chậm…
Nhất trí với ý kiến của các thành viên Chính phủ, kết luận Phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính điểm lại 8 kết quả nổi bật trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội tháng 8 và 8 tháng năm 2024.
Trong đó, công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành của Chính phủ đã tập trung tháo gỡ về thể chế, pháp lý thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, bảo đảm an ninh quốc phòng, đẩy mạnh công tác đối ngoại, giữ vững ổn định chính trị; đẩy mạnh 3 đột phá chiến lược; chuẩn bị cho Hội nghị Trung ương 10, Kỳ họp thứ 8 của Quốc hội khoá XV; xử lý các vấn đề liên quan giáo dục, y tế; đẩy mạnh công tác an sinh xã hội, phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát; kiện toàn công tác cán bộ trong hệ thống chính trị; lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường phân cấp, phân quyền, giảm thủ tục hành chính, giảm phiền hà cho người dân, doanh nghiệp, xoá bỏ cơ chế xin-cho; xử lý các vấn đề đột xuất, bất ngờ liên quan an ninh chính trị, độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, công tác đối ngoại.
Khẳng định, tình hình kinh tế - xã hội tiếp tục xu hướng tích cực, nhìn chung kết quả tháng 8 cao hơn tháng 7 và tính chung 8 tháng tốt hơn so với cùng kỳ năm 2023 trên hầu hết các lĩnh vực, tạo đà phát triển trong năm 2024 và 2025, Thủ tướng Chính phủ cũng thẳng thắn chỉ rõ những hạn chế, khó khăn, thách thức, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm; đồng thời cho biết, tình hình thế giới với dự báo tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường; thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn.
Do đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn; đã nỗ lực rồi nỗ lực cao hơn nữa, đã cố gắng rồi cố gắng cao hơn nữa; theo dõi sát tình hình quốc tế, trong nước; chủ động tích cực có phản ứng chính sách phù hợp, giải pháp linh hoạt, hiệu quả, hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và cấp trên giao phó; cũng như xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh.
Tháo gỡ về thể chế, tập trung cho các động lực tăng trưởng
Trên tinh thần đó, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, trong đó, tiếp tục ưu tiên cho tăng trưởng, phấn đấu tăng trưởng năm 2024 và 2025 cao hơn để bù lại cho 3 năm trước của nhiệm kỳ; đẩy mạnh sản xuất lương thực, thực phẩm; kiểm soát cung cấp đầy đủ nhiên nguyên liệu, năng lượng cho sản xuất, tiêu dùng.
Nêu quan điểm điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả; phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm và các chính sách vĩ mô khác, Thủ tướng chỉ rõ, Ngân hàng Nhà nước phải tập trung giữ ổn định tỷ giá, phấn đấu giảm lãi suất cho vay, tiếp tục tăng tiếp cận vốn tín dụng, tập trung cho lĩnh vực ưu tiên; thúc đẩy mạnh mẽ gói tín dụng nhà ở xã hội.
Bộ Tài chính phấn đấu tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách Nhà nước; quyết liệt triển khai chuyển đổi số, áp dụng hóa đơn điện tử trong quản lý thu; triệt để tiết kiệm chi thường xuyên, tăng chi đầu tư phát triển; triển khai hiệu quả các chính sách gia hạn, giảm thuế, phí, lệ phí; khai thác dư địa chính sách tài khóa để huy động thêm nguồn lực cho đầu tư phát triển hạ tầng chiến lược; phát huy mạnh mẽ vai trò của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước trong đầu tư các dự án lớn, các ngành, lĩnh vực quan trọng.
Các bộ, ngành thực hiện đồng bộ các giải pháp kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra; có giải pháp phù hợp, hiệu quả ổn định thị trường, giá, nhất là đối với xăng, dầu, các hàng hóa thiết yếu, nhà ở và lương thực, thực phẩm; chuẩn bị kỹ, đánh giá tác động, có lộ trình điều chỉnh giá phù hợp do Nhà nước quản lý; không tăng giá cùng lúc như giá điện, giáo dục, dịch vụ khám, chữa bệnh…
Chỉ rõ phải tập trung đẩy mạnh, tạo đột phá giải ngân vốn đầu tư công, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương bám sát kế hoạch giải ngân chi tiết từng dự án; kịp thời điều chuyển vốn; thúc đẩy mạnh mẽ 3 Chương trình mục tiêu Quốc gia; đẩy mạnh hoạt động của các Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ và 26 Tổ công tác của thành viên Chính phủ; xử lý nghiêm các trường hợp cố tình làm chậm; tiếp tục đơn giản hóa, rút ngắn thủ tục giải ngân.
Bộ Giao thông vận tải, Công Thương, Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình, dự án hạ tầng quan trọng, trọng điểm quốc gia; hệ thống đường bộ cao tốc; chuẩn bị đầu tư một số dự án đường sắt quan trọng theo kế hoạch; đặc biệt khẩn trương xây dựng các dự án, đề án chuẩn bị triển khai các tuyến giao thông kết nối với các nước.
“Việc triển khai các dự án, nhất là các công trình dự án quan trọng, trọng điểm Quốc gia phải trên tinh thần như triển khai xây dựng đường dây 500kW mạch 3 vừa qua”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu tập trung làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới. Trong đó, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, tập trung thúc đẩy đầu tư tư nhân; tăng cường hợp tác công tư và thu hút FDI có hàm lượng công nghệ, giá trị gia tăng cao; khai thác hiệu quả các thị trường lớn, truyền thống và xúc tiến mạnh mẽ các thị trường mới, giầu tiềm năng; hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá, xúc tiến thương mại…; đẩy mạnh phát triển thị trường, kích cầu tiêu dùng trong nước, cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, thương mại điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt gắn với hoá đơn điện tử, thu thuế.
Các bộ, ngành, địa phương phải thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới như chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ; rà soát, có cơ chế, chính sách hiệu quả thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới, nhất là về thể chế, cơ chế, chính sách; phát triển kinh tế vùng, liên kết vùng, đô thị; chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, các ngành, lĩnh vực mới nổi như chíp bán dẫn, AI…
Để đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, nhất là phục vụ cho tăng trưởng, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo từng bộ, ngành, địa phương tập trung rà soát, đề xuất phương án xử lý các cơ chế, chính sách, quy định pháp luật không phù hợp để sửa đổi, bổ sung; báo cáo Ban chỉ đạo rà soát, xử lý vướng mắc trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; đẩy mạnh cải cách, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, Đề án 06, xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia; phát huy vai trò của Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia.
Cùng với đó, khẩn trương thành lập Tổ công tác thúc đẩy việc tổ chức thực hiện Kết luận số 77 của Bộ Chính trị về Đề án 153 do Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình làm Tổ trưởng; ban hành Kế hoạch triển khai các quy hoạch đã ban hành, đặc biệt là các quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh; hoàn thiện hồ sơ trình Chính phủ đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025; yêu cầu tiếp tục tập trung xử lý dứt điểm các vấn đề tồn đọng, kéo dài như cơ cấu lại Ngân hàng Phát triển Việt Nam, chuyển giao bắt buộc các ngân hàng yếu kém; có các phương án xử lý đối với Ngân hàng SCB, Dự án Nhà máy bột giấy Phương Nam, các dự án đầu tư xây dựng cơ sở 2 của các Bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức…
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu chú trọng các lĩnh vực văn hoá, xã hội, môi trường; bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân; theo dõi chặt chẽ diễn biến thiên tai, bão lũ, ứng phó kịp thời, hiệu quả, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại; làm tốt công tác hỗ trợ khắc phục hậu quả bão số 3; bảo đảm xuất cấp gạo kịp thời hỗ trợ kịp thời, không để ai bị đói; thực hiện hiệu quả, thực chất Phong trào thi đua chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước; khẩn trương hoàn thiện, ban hành Đề án Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050 và Chiến lược phát triển ngành công nghiệp bán dẫn; tập trung giải quyết tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế; tăng cường nắm tình hình; chủ động các giải pháp bảo đảm cân đối cung cầu lao động, nhất là ở các khu công nghiệp.
Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh phải tăng cường quốc phòng, an ninh; đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, tiêu cực; nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế; tổ chức tốt các hoạt động đối ngoại của Lãnh đạo cấp cao; khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết và đẩy mạnh đàm phán các FTA mới; tăng cường thông tin, truyền thông, nhất là truyền thông chính sách, góp phần tạo đồng thuận xã hội và khí thế phấn khởi, nỗ lực phấn đấu vươn lên của toàn xã hội.
Các Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính chủ động xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia, Kế hoạch đầu tư công trung hạn 2026 - 2030, bảo đảm chất lượng, tiến độ; khẩn trương trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội về nguyên tắc tiêu chí, định mức phân bổ chi thường xuyên ngân sách Nhà nước năm 2026 và chi đầu tư ngân sách Nhà nước giai đoạn 2026 - 2030.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, cơ quan được giao nhiệm vụ tập trung chuẩn bị, rà soát, hoàn thiện, đảm bảo chất lượng, tiến độ các Đề án báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư và chuẩn bị kỹ các tài liệu phục vụ Hội nghị Trung ương 10 và Kỳ họp thứ 8 Quốc hội XV; đồng thời, tích cực triển khai các nhiệm vụ của Tiểu ban Kinh tế - Xã hội; chuẩn bị chu đáo phục vụ Đại hội Đảng bộ các cấp, tiến đến Đại hội lần thứ XIV của Đảng.
Yêu cầu tăng cường thông tin, truyền thông, tạo động lực, truyền cảm hứng và khí thế phấn khởi, nỗ lực phấn đấu vươn lên của toàn xã hội, giữ đà, giữ nhịp phát triển, Thủ tướng mong muốn và tin tưởng, các bộ, ngành, địa phương tiếp tục nỗ lực, cố gắng, thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra để kết quả phát triển kinh tế - xã hội tháng 9 này tốt hơn tháng 8, quý III tốt hơn quý II, năm 2024 tốt hơn năm 2023 và 2025 cao hơn để bù lại cho 3 năm đầu nhiệm kỳ.
