Không khó để có thể “mục sở thị” những cái gọi là bình bơm xăng trên các địa bàn từ thành phố đến huyện, thị. Cấu tạo của thiết bị tự chế này rất đơn giản, gồm bình chứa, bình đo lường, cần bơm và vòi dẫn… Vì tự chế nên bình chứa có hình dáng và cấu tạo khá đa dạng: có cái giống chiếc thùng phuy cỡ nhỏ, có cái lại giống can xăng; thậm chí, để đảm bảo an toàn, chủ nhân cắt một tấm tôn che chắn xung quanh bình. Điều dễ nhận thấy tại các điểm bán xăng này chính là sự “ăn theo” các mặt hàng kinh doanh khác. Đa phần các hộ kinh doanh cá thể bố trí bình bơm xăng chung với các mặt hàng tạp hóa như bánh, kẹo, hoa quả, vàng mã... Bởi là mặt hàng phụ nên bình xăng thường ít được chủ nhân đầu tư, có khi bị bỏ quên ngoài trời hàng tiếng đồng hồ. Có nơi, vòi dẫn được tháo rời, dắt lên thành bình, khi có khách mua thì đấu khớp và tiến hành bơm.
 |
Với kiểu kinh doanh xăng như thế này, thật khó có thể tiên lượng điều gì sẽ xảy ra đối với cả người mua và người bán. |
Theo chỉ dẫn của chủ điểm kinh doanh xăng ở Thạch Hội (Thạch Hà), tôi đến chợ TP Hà Tĩnh để tìm hiểu về thiết bị. Theo quan sát, bình bơm xăng được bày bán công khai ngay trên mặt đường thuộc khu vực bán đồ sắt. Chủ cửa hàng Ngọc Bình “hét giá” như đinh đóng cột: “950.000 đồng một bình. Hàng do công ty sản xuất nên không cần phải trả giá”. Trên bình ghi: “cây xăng mini Việt Cường uy tín, chất lượng”, không có địa chỉ cụ thể. Để giữ “bí kíp” kinh doanh, chủ cửa hàng không chịu tiết lộ: “Mua thì mua, không mua thì thôi, hỏi cặn kẽ làm gì?”. Chính vì không rõ nguồn gốc và quy trình sản xuất, trong đó có việc thực hiện các mối hàn, nên những câu hỏi về tính an toàn của bình bơm xăng không thể không đặt ra, nhất là đã từng xảy ra hiện tượng cháy nổ xe. Ngoài ra, bình đo lường đặt phía trên bình chứa ghi các mốc từ 1-5 lít cũng khó có thể tin cậy về độ chính xác.
Tại điểm bán xăng tự phát bên đường đi Thạch Đồng, thuộc địa phận xã Thạch Hưng, tôi mua 1 lít và cố ý nêu những nghi ngại về bình chứa thì được chị chủ quán cam kết: “Em yên tâm, chị lấy hàng từ cây xăng trên đường 1A, gần Công ty Máy tính Lam Hồng. Bình xăng chị mua nên đảm bảo an toàn. Từ trước đến nay, chẳng có ai và cơ quan nào có ý kiến”. Khi được hỏi “bình đựng bao nhiêu lít”, chị này cho biết: “Không biết mấy lít nữa, cứ đổ đầy thì thôi”.
Trao đổi về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Cẩm Thạch, Trưởng phòng Quản lý thương mại - Sở Công thương, khẳng định: “Mặc dù phục vụ nhu cầu của người dân, nhất là khu vực nông thôn, nhưng việc kinh doanh xăng như vậy là sai quy định. Các điều kiện để kinh doanh không đảm bảo, tiềm ẩn nguy cơ”. Điều kiện kinh doanh xăng dầu được quy định rất cụ thể tại các văn bản, nhất là Nghị định số 83/2014/NĐ-CP của Chính phủ. Trong đó có vấn đề an toàn cháy nổ, đảm bảo môi trường, quy chuẩn, tiêu chuẩn chất lượng… Việc kinh doanh xăng dầu phải được cấp giấy đủ điều kiện”.
Cùng quan điểm với Sở Công thương, Chi cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng cũng khẳng định những sai phạm của việc kinh doanh này. Ông Nguyễn Trọng Hòa - Trưởng phòng Quản lý đo lường cho biết: “Việc kinh doanh xăng như trên là tự phát. Phương tiện đo lường không được Nhà nước công nhận”.
Thiết nghĩ, các ngành chức năng, nhất là Chi cục Quản lý thị trường cần sớm vào cuộc để chấm dứt tình trạng trên, phòng ngừa hiểm họa về cháy nổ và đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng.
