Bãi biển Kỳ Nam nhìn từ trên cao.
Để đạt các tiêu chí thành lập phường giai đoạn 2022 - 2025, xã Kỳ Nam dự kiến tổng nhu cầu vốn hơn 40 tỷ đồng đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật; hạ tầng xã hội; quy hoạch và chính sách xã hội. Tuy nhiên, việc huy động nguồn lực xây dựng xã Kỳ Nam đạt các tiêu chí thành phường vào năm 2024 hiện còn nhiều khó khăn.
Theo đánh giá, các tiêu chí thành lập phường thuộc thị xã theo Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị, đến nay, xã Kỳ Nam đạt 11/18 tiêu chí (bao gồm: diện tích tự nhiên; cân đối thu chi ngân sách; tỷ lệ lao động phi nông nghiệp; trạm y tế; đất công trình giáo dục; đất công trình văn hóa, thể dục thể thao; cấp điện sinh hoạt; diện tích đất giao thông; tỷ lệ hộ dân được cấp nước sạch, hợp vệ sinh; mật độ đường cống thoát nước chính; tỷ lệ chất thải rắn được thu gom); 7 tiêu chí chưa đạt gồm: quy mô dân số; tỷ lệ hộ nghèo chuẩn đa chiều trung bình 3 năm gần nhất; cơ sở hạ tầng thương mại; cơ sở giáo dục; tỷ lệ đường được chiếu sáng; đất cây xanh sử dụng công cộng; tỷ lệ hộ gia đình thực hiện thu gom, xử lý nước thải bằng biện pháp phù hợp, hiệu quả.
Cán bộ xã và thôn Tân Tiến, xã Kỳ Nam hỗ trợ các hộ dân lắp đặt hệ thống hố xử lý nước thải sinh hoạt.
Ông Trần Quang Hạnh - Bí thư Đảng ủy xã Kỳ Nam cho biết: “Trong 7 tiêu chí chưa đạt thì khó khăn nhất của Kỳ Nam là tiêu chí quy mô dân số và tiêu chí tỷ lệ hộ nghèo chuẩn đa chiều trung bình 3 năm gần nhất. Bên cạnh đó, tiêu chí cơ sở hạ tầng thương mại (chợ); cơ sở giáo dục và hệ thống đường điện chiếu sáng cũng cần có sự quan tâm hỗ trợ đầu tư từ nguồn lực của thị xã. Nguyên nhân chính là do các cơ chế, chính sách ban hành để tạo nguồn lực xây dựng xã Kỳ Nam thành phường chưa thật sự mạnh mẽ. Nguồn lực cần để thực hiện thì rất lớn nhưng nội lực trên địa bàn rất hạn chế, thu nhập người dân vẫn còn rất thấp, thu ngân sách chủ yếu từ thuế của người dân, việc thu hút đầu tư trên địa bàn chưa xứng tầm với tiềm năng lợi thế của xã nên chưa có sự bứt phá trong phát triển kinh tế…”.
Kỳ Nam còn 7 tiêu chí cần tập trung hoàn thành để xây dựng phường. Trong ảnh: Bí thư Thị ủy Kỳ Anh Đặng Văn Thành (ngoài cùng bên phải) kiểm tra mô hình trồng mai của bà Võ Thị Nở ở thôn Tân Thành, xã Kỳ Nam.
Để tập trung “gỡ” từng tiêu chí khó, Đảng ủy, UBND xã Kỳ Nam đã chỉ đạo tập trung rà soát, đánh giá sát từng tiêu chí, xác định rõ từng nhiệm vụ, xác định lộ trình cụ thể, xây dựng xã NTM nâng cao gắn với tiêu chí xã lên phường để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo. Trong đó, đặc biệt chú trọng đến công tác quy hoạch khu trung tâm xã; hệ thống giao thông, đèn chiếu sáng..., đề xuất xây dựng, lập quy hoạch các khu dân cư theo quy hoạch đô thị; tranh thủ các nguồn lực để đầu tư có trọng tâm, trọng điểm các công trình hạ tầng về giao thông, giáo dục; cơ sở vật chất văn hóa.
Theo báo cáo từ Ban chỉ đạo thành lập phường Kỳ Nam, 6 tháng đầu năm 2023, đối với các tiêu chí chưa đạt đã có được những kết quả ban đầu: xã đã huy động trồng gần 7.000 cây xanh các loại tại các trục đường đáp ứng tiêu chí cây xanh đất công cộng; trong tiêu chí đường điện chiếu sáng, xã đã phối hợp với Phòng Quản lý đô thị và Phòng Tài chính - Kế hoạch, Trung tâm Dịch vụ hạ tầng rà soát xây dựng tờ trình gửi UBND thị xã hỗ trợ lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng cao áp 5,5km ở xã Kỳ Nam và 2,18km ở thôn Đông Yên 4 (xã Kỳ Lợi).
Đối với tiêu chí tỷ lệ hộ nghèo chuẩn đa chiều trung bình 3 năm gần nhất, xã đã tiến hành rà soát, phân loại hộ nghèo; hộ không có khả năng thoát nghèo; hộ có khả năng thoát nghèo, qua đó giao cho các tổ chức đoàn thể giúp đỡ từng hộ nhằm giảm khoảng 11 hộ nghèo như mục tiêu đề ra...
Các hộ dân thôn Tân Thành ra quân tổng vệ sinh môi trường, cắt tỉa hàng rào xanh các trục đường trên địa bàn.
Cùng với triển khai đề án thành lập phường, để tranh thủ nguồn lực hỗ trợ Kỳ Nam đạt các tiêu NTM nâng cao, thời gian tới, xã sẽ tập trung bố trí nguồn vốn đầu tư cho cơ sở hạ tầng. Trong đó, trọng tâm là đề xuất xin chủ trương và nguồn lực của thị xã để tu sửa các hạng mục ở chợ trung tâm; đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện cơ sở hạ tầng tại trường mầm non và xây dựng nhà ở nội trú trường tiểu học, trung học cơ sở, hệ thống đường điện chiếu sáng tại một số trục đường chính; tập trung hoàn thành việc sáp nhập thôn 4 - Đông Yên (xã Kỳ Lợi) vào thôn Quý Huệ, xã Kỳ Nam; phối hợp với UBND xã Kỳ Lợi rà soát, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân; tăng cường thu hút khách du lịch...
Theo lộ trình, quý III/2023, thị xã sẽ tham mưu tỉnh báo cáo rà soát trình độ phát triển cơ sở hạ tầng để trình Bộ Xây dựng thẩm định. Nếu phù hợp, sẽ tiếp tục xây dựng đề án thành lập 2 phường, phấn đấu trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định thành lập phường trong quý II/2024.
Để hoàn thành kế hoạch, cấp ủy, chính quyền xã Kỳ Nam cần huy động cả hệ thống chính trị tăng cường tuyên truyền, vận động, tạo sự đồng thuận cao trong Nhân dân; phát huy nội lực, phấn đấu hoàn thành các tiêu chí thành lập phường vào năm 2024, góp phần đưa thị xã Kỳ Anh trở thành thành phố vào năm 2025…