Đầu thập niên 30, thế kỷ XX, thời Pháp thuộc, di chỉ Rú Điệp ở xã Thạch Đài cùng với di chỉ Thạch Lạc và Cồn Sò ở xã Thạch Lâm (Thạch Hà) được nhà khảo cổ học người Pháp Madeleine Colani khảo sát và xác định thuộc di chỉ cồn sò điệp ven biển miền Trung...
Bảng chỉ dẫn Di tích quốc gia Di chỉ Thạch Lạc (Thạch Hà, Hà Tĩnh) nằm khuất trong cây cối, giữa nhiều đồ vật đã qua sử dụng, vừa mất mỹ quan, vừa gây khó khăn cho du khách tìm về địa chỉ này.
Xã Xuân Viên (Nghi Xuân - Hà Tĩnh) là làng cổ, nơi cư trú của người Việt cổ thời tiền sử, cách ngày nay khoảng 5.000 năm trước công nguyên. Di chỉ Phôi Phối - Bãi Cọi được xếp hạng di tích khảo cổ học cấp quốc gia. Đây cũng là địa chỉ hấp dẫn bởi nhiều công trình du lịch độc đáo.
Có tuổi đời hàng trăm, hàng nghìn năm, mỗi cổ vật quý đang được trưng bày tại Bảo tàng Hà Tĩnh đều mang trong mình câu chuyện về lịch sử, văn hóa, con người vùng đất núi Hồng sông La.
Dù được công nhận là di tích cấp quốc gia từ năm 2013 nhưng đến nay, Di tích khảo cổ học Phôi Phối - Bãi Cọi thuộc xã Xuân Viên (Nghi Xuân, Hà Tĩnh) vẫn bị người dân đào xới nham nhở.
Điều này đã được khẳng định tại buổi toạ đàm quốc tế “Giao lưu Việt - Nhật qua tư liệu khảo cổ học Hà Tĩnh" do Đại học Nữ thục Chiêu Hòa (Nhật Bản), Trường Đại học KHXH&NV Hà Nội và Sở VHTT&DL tổ chức trong ngày 25/12 tại Hà Tĩnh.
Quy luật phát triển đã tác động lên vùng đất lưu dấu người Việt cổ cách đây 4.800 năm ở Hà Tĩnh, hình thành diện mạo tươi sáng. Vẻ đẹp ấy là kết quả báo đáp của người đời nay với người đời xưa, đồng thời, chứng minh sức mạnh nội sinh của văn hóa trong tổng thể phát triển xã hội.
