Kinh doanh hơn 10 năm tại chợ Hội (xã Cẩm Xuyên), với bà Lê Thị Tiếp – tiểu thương bán rau, việc áp dụng thanh toán không dùng tiền mặt trong 1 năm trở lại đây đã trở thành thói quen giúp việc mua bán thuận lợi hơn trước rất nhiều.
Bà Tiếp chia sẻ: “Ngày trước, bán hàng cứ lo chuẩn bị tiền lẻ để hoàn trả, không ít lần nhầm lẫn khi thanh toán. Giờ đây, tôi chỉ cần sử dụng mã QR, khách hàng chỉ việc quét mã là xong. Bên cạnh đó, việc lắp đặt thêm loa thông báo cũng giúp tôi dễ dàng kiểm soát, cuối ngày khi thống kê, kiểm đếm cũng thuận tiện hơn rất nhiều”.
Theo bà Lê Thị Tiếp, thời gian đầu tiếp cận hình thức thanh toán bằng điện thoại thông minh, không ít tiểu thương còn lúng túng; thậm chí có người cho rằng những giao dịch nhỏ, chỉ 5 – 10 nghìn đồng cho một bó rau cũng chuyển khoản thì rườm rà. Tuy nhiên, sau một thời gian làm quen, hiệu quả mang lại đã rõ. “Nhiều khách hàng, nhất là giới trẻ, rất thoải mái khi đi chợ mà không phải mang theo nhiều tiền mặt. Cách trả tiền này không chỉ tiện cho người mua mà còn giúp chúng tôi phục vụ nhanh hơn, đỡ mất công đếm trả tiền lẻ. Quan trọng hơn là giảm nguy cơ gặp tiền giả, sai sót khi thối tiền” - bà Tiếp chia sẻ.
Tại chợ Hà Tĩnh (phường Thành Sen) – khu chợ trung tâm, có lượng giao thương lớn mỗi ngày, mã QR code dần trở thành công cụ hỗ trợ quen thuộc, được triển khai đồng bộ, bài bản, góp phần thay đổi rõ nét cách thức mua bán truyền thống, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân đô thị. Theo đó, các quầy hàng đều được hướng dẫn đăng ký mã QR, cài đặt ứng dụng thanh toán và tập huấn sử dụng ngay tại chợ.
Bà Nguyễn Thị Tú – tiểu thương bán thực phẩm tại chợ Hà Tĩnh cho biết: “Ban quản lý chợ và ngân hàng xuống tận nơi hỗ trợ từng hộ, từ tạo tài khoản, in mã QR đến hướng dẫn cách kiểm tra giao dịch. Nhờ vậy, tiểu thương ai cũng dễ tiếp cận, không còn lúng túng như trước. Việc triển khai đồng bộ tạo thói quen chung cho khách đi chợ. Bây giờ khách vào chợ Hà Tĩnh, từ mua quần áo đến rau củ, thịt cá đều có thể quét mã thanh toán. Tiền vào tài khoản nhanh, rõ ràng, an toàn, chúng tôi cũng yên tâm buôn bán hơn”.
Được biết, chợ Hà Tĩnh hiện có khoảng 2.300 quầy hàng với gần 1.800 hộ kinh doanh. Việc ứng dụng chuyển đổi số, sử dụng mã QR trong giao dịch đã trở thành yêu cầu thiết yếu tạo thuận lợi cho cả người mua và người bán, từng bước thúc đẩy hoạt động kinh doanh. Ông Nguyễn Thăng Long – Trưởng Ban Quản lý chợ Hà Tĩnh chia sẻ: “Nhằm xây dựng chợ 4.0 phát triển bền vững, thời gian qua, ban quản lý chợ đã tăng cường phối hợp với các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông, ngân hàng để hỗ trợ người dân cài đặt, sử dụng các ứng dụng thanh toán điện tử như: VietQR, ZaloPay, Mobile Money, Momo… Đây cùng là nền tảng để chợ bắt kịp xu hướng văn minh, hiện đại, tạo thói quen “đi chợ không tiền mặt” với người dân”.
Bên cạnh thanh toán các giao dịch mua bán hằng ngày, nhiều chợ truyền thống tại Hà Tĩnh còn ứng dụng mã QR, các ứng dụng số để thu phí, kiểm soát an ninh, quảng bá thông tin thị trường… Từ đó, giúp các giao dịch, hoạt động tại chợ rõ ràng, minh bạch hơn.
Không chỉ tạo thuận lợi trong quá trình thanh toán, giao dịch, theo nhiều tiểu thương, việc sử dụng mã QR, các ứng dụng số để thanh toán còn giúp nâng cao doanh số bán hàng từ các kênh livestream, nền tảng mua sắm trực tuyến.
“Trước đây tôi chỉ bán cho khách mua trực tiếp tại chợ. Giờ đây, tôi còn thường xuyên livestream bán hàng qua Tiktok, Facebook. Trên không gian mạng, việc sử dụng mã QR để thanh toán cũng giúp tôi thuận lợi hơn khi buôn bán, từ đó, nâng mức doanh số lên 20 – 25% so với trước”, chị Nguyễn Mai Anh – tiểu thương bán quần áo tại chợ Nghèn (xã Can Lộc) chia sẻ.
Toàn tỉnh hiện có 151 chợ, trong đó có 6 chợ hạng I, 6 chợ hạng II, 139 chợ hạng III. Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Khu vực 8, trên địa bàn Hà Tĩnh đã có 45.346 điểm chấp nhận thanh toán không dùng tiền mặt, trong đó: số điểm chấp nhận thẻ là 1.423, số điểm chấp nhận thanh toán QR code là 43.923. Tại các chợ truyền thống, hầu hết các tiểu thương đã tích hợp quét mã QR code – thanh toán không dùng tiền mặt.
Tuy nhiên, cùng với sự phổ biến của thanh toán bằng mã QR, các cơ quan chức năng cũng khuyến cáo người dân và tiểu thương cần nâng cao cảnh giác trong quá trình giao dịch. Người mua nên kiểm tra kỹ thông tin người nhận, số tiền thanh toán trước khi xác nhận quét mã; chỉ sử dụng các ứng dụng thanh toán chính thống, hạn chế truy cập đường link lạ. Đối với tiểu thương, cần bảo quản mã QR, không chia sẻ thông tin tài khoản, mã xác thực cho người khác, đồng thời thường xuyên kiểm tra biến động số dư để kịp thời phát hiện những giao dịch bất thường, đảm bảo an toàn trong quá trình thanh toán không dùng tiền mặt tại chợ.