Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

(Baohatinh.vn) - Trong hiu hiu gió lạnh của những ngày cuối năm Canh Tý 2020, trên con phố Phan Đình Phùng (Thành phố Hà Tĩnh), hình bóng “ông đồ” trẻ Sử Thanh Vân hí hoáy bên nghiên mực, gợi nhắc bao người hoài cổ về một khoảng không gian xưa cũ: “Mỗi năm hoa đào nở/ Lại thấy ông đồ già/ Bày mực tàu giấy đỏ/ Bên phố đông người qua...”

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

“Ông đồ” Sử Thanh Vân sinh năm 1987, là giáo viên dạy mỹ thuật của Trường Tiểu học Hà Tông Mục (xã Tùng Lộc - Can Lộc). Vân được biết đến là một trong những “ông đồ” hiếm hoi, có thâm niên viết thư pháp Việt ở Hà Tĩnh.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Anh Vân cho biết: “Công việc chính của tôi là dạy học nhưng vì niềm đam mê với thư pháp nên tôi đã theo đuổi từ khi còn học phổ thông, rồi đầu tư công sức học hỏi thêm, đến nay cũng đã gần 15 năm gắn bó rồi”.

Sau những giờ lên lớp, anh Vân vẫn thường nhận lời tham gia các sự kiện để “cho chữ”, nhưng tết mới thật sự là dịp để anh thỏa niềm đam mê và thả hồn vào từng nét chữ, khuôn giấy.

Không đầu bạc, da mồi, không guốc mộc, khăn xếp, “ông đồ trẻ” Sử Thanh Vân chỉ giản dị với chiếc áo the mặc cùng quần tây, chân đi giày tây vô cùng hiện đại. Thế nhưng, khi khi ngồi lên manh chiếu nhỏ, hí hoáy mài mực tàu, vung tay phóng nét bút trên khuôn giấy đỏ, Vân cũng ra dáng dấp những ông đồ thuở trước.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Cẩn trọng vuốt tờ giấy phẳng phiu, cẩn thận mài mực, chọn bút, vén tay áo và viết chữ cho khách, anh Vân cho hay: “Có những khách đến yêu cầu viết chữ theo sở thích của mình, nhưng cũng có nhiều người “xin chữ” đúng nghĩa. Sẽ chẳng có một quy định nào trong việc cho chữ, tất cả là tùy vào cảm nhận của mình với người đối diện mà quyết định cho chữ gì mà thôi”.

Nghề viết chữ trông thì đơn giản nhưng thực ra lại lắm nỗi công phu. Đầu tiên là chuẩn bị bộ đồ nghề bao gồm những vật dụng không thể thiếu: bút lông, nghiên mực, giấy gió, nẹp tre để treo chữ, dấu triện... trong đó, bút lông là vật dụng quan trọng nhất.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Nhiều năm trong nghề viết chữ, anh Vân đã thử qua rất nhiều loại bút làm từ các chất liệu khác nhau nhưng anh cho biết, bút làm từ lông thỏ là có độ đàn hồi tốt, sẽ cho nét chữ mềm mại, sắc nét nhất.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Ngoài chất lượng của bút thì kỹ thuật của người viết chính là yếu tố quan trọng nhất quyết định sự thành bại của bức tranh chữ. Để có được một tác phẩm thư pháp đẹp, ý nghĩa mà lại phù hợp với thị hiếu của khách hàng, “ông đồ” phải biết sắp xếp bố cục chữ, thơ và hình ảnh minh họa sao cho cân xứng; khi đưa bút phải thực hiện kỹ thuật “viên nét” (tạo độ tròn cho nét chữ) một cách dứt khoát, biết nhấn thả để tạo nét thanh - nét đậm. Bên cạnh đó, người viết chữ cũng phải thuộc nhiều câu đối, thơ để minh họa cho phù hợp với từng đối tượng.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Phố xá những ngày giáp tết tấp nập kẻ bán người mua nhưng người xin chữ thì không nhiều. Cậu bé Nguyễn Hải Phong và bạn mình là Phan Thị Mai Ngân (học sinh lớp 4A - Trường Tiểu học Bắc Hà - TP Hà Tĩnh) theo chân mẹ dạo phố buổi chiều cuối năm. Gian hàng thư pháp của ông đồ trẻ lôi cuốn sự tò mò của hai cô cậu học trò nhỏ.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Hải Phong và Mai Ngân ngồi xếp bằng trên chiếu, háo hức dõi theo từng nét bút của ông đồ và thích thú khi nhận được bức tranh giấy có thảo tên mình cùng những câu thơ ý nghĩa. Hải Phong chia sẻ: “Dù không hiểu nhiều về thư pháp nhưng cháu vẫn rất thích xem ông đồ viết chữ. Được nhận chữ ngày tết, cháu sẽ cố gắng học hành và hy vọng năm mới gặp nhiều điều may mắn, tốt lành”.

Ngoài thư pháp, gian hàng của anh Vân còn có thêm nhiều sản phẩm phục vụ cho ngày tết như hoa quả, lon nước ngọt được viết vẽ đẹp mắt.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Anh Vân chia sẻ: “Thị hiếu của khách hàng ngày càng thay đổi và việc xin chữ ngày tết không còn giới hạn trong ý nghĩa nguyên bản của nó nữa. Ngày nay, không còn nhiều người thích chữ thư pháp trên giấy, hơn nữa thiết khế không gian của nhà phố hiện đại cũng không phù hợp cho lối chơi này. Để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, chúng tôi phải phát triển thêm những hình thức thể hiện mới...”.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Để viết vẽ chữ trên chất liệu như dưa hấu, quả dừa, lon nước..., anh Vân phải dùng đến một loại sơn màu nước khó phai. Các vật phẩm được quét lên một lớp màu nền bắt mắt, sau đó là những chữ viết mang ý nghĩa cầu bình an may mắn, đi kèm hình ảnh quen thuộc của ngày tết như hoa đào, hoa mai, pháo đỏ...

Dù thể hiện trên chất liệu nào thì người viết vẫn rất chỉn chu trong từng nét bút. Để duy trì niềm đam mê và lưu giữ một nét văn hóa truyền thống tốt đẹp, ngoài những phiên buôn bán cuối năm như thế này thì các “ông đồ” như anh Vân thường mang giấy bút, nghiên mực lên chùa ngày đầu xuân. Với không gian thanh tịnh của chốn tâm linh, du khách dễ phát sinh mong muốn được xin chữ để cầu một năm mới an lành, may mắn, phát tài phát lộc.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

“Ở Hà Tĩnh hiện nay không có nhiều sân chơi cho người viết thư pháp. Chúng tôi vẫn luôn mong muốn thường xuyên có những không gian sinh hoạt văn hóa để thể hiện đam mê, góp phần duy trì phong tục tốt đẹp này” - anh Vân chia sẻ.

Dù không thể “phục dựng” ý nghĩa nguyên bản của nét văn hóa xin chữ ngày xuân, nhưng những “ông đồ” thời nay với mong muốn lưu giữ truyền thống văn hóa của dân tộc vẫn là một nét chấm phá trầm mặc trong nhịp sống hối hả, xô bồ của cuộc sống hiện đại.

trình bày: huy tùng

Chủ đề LỄ HỘI XUÂN QUÝ MÃO 2023

Đọc thêm

Sức mạnh nội sinh trên chặng đường mới

Sức mạnh nội sinh trên chặng đường mới

Con người Hà Tĩnh, với những giá trị đặc trưng không ngừng được củng cố, hun đúc, phát triển qua các thời kỳ chính là sức mạnh nội sinh để xây dựng và phát triển quê hương.
Gia đình 4 thế hệ giữ trọn truyền thống hiếu nghĩa

Gia đình 4 thế hệ giữ trọn truyền thống hiếu nghĩa

Gia đình cụ bà Trần Thị Lực ở xã Thạch Lạc (Hà Tĩnh) hiện có 4 thế hệ cùng chung sống gắn kết và yêu thương. Trong mái ấm ấy, truyền thống hiếu nghĩa luôn được gìn giữ và trao truyền từ đời này sang đời khác.
Trải nghiệm cùng người chế tác trầm hương

Trải nghiệm cùng người chế tác trầm hương

Không riêng xã Phúc Trạch mà thời gian qua, tại một số địa phương ở Hà Tĩnh đã xuất hiện nhiều cơ sở sản xuất, chế tác trầm hương, mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần lan tỏa giá trị của trầm.
Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

“Quả ngọt” hôm nay trên hành trình xây dựng tỉnh đạt chuẩn NTM ở Hà Tĩnh được kết tinh từ “ý Đảng, lòng dân”, sự chung tay, góp sức của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân.
Để ca trù trở thành đặc sản du lịch

Để ca trù trở thành đặc sản du lịch

Khi đến xã Cổ Đạm, tỉnh Hà Tĩnh, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp yên bình của vùng quê này mà còn được nghe những nhịp phách, tiếng đàn, lời ca ngọt ngào, thấm đẫm hồn quê.
Bên bến Tam Soa

Bên bến Tam Soa

Về bến Tam Soa, xã Đức Thọ, vào những ngày tháng 9 mùa thu, du khách sẽ có một trải nghiệm ý nghĩa vì đó không chỉ là chuyến đi mà còn là hành trình trở về nguồn cội, với những giá trị giản dị, thiêng liêng.
"Nhịp cầu" nối lịch sử và hiện tại

"Nhịp cầu" nối lịch sử và hiện tại

Thuyết minh viên tại các khu di tích lịch sử, văn hóa là nhịp cầu nối giữa lịch sử và hiện tại, góp phần khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước và thêm trân trọng hòa bình.
Chuyện về người đội trưởng cảm tử quân của phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh

Chuyện về trung đội trưởng cảm tử quân của Xô Viết Nghệ Tĩnh

Cả cuộc đời dấn thân cho lý tưởng cách mạng, Nguyễn Em Cầm - người chiến sỹ kiên trung của cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh đã để lại cho quê hương, dòng họ một di sản vô giá. Đó là tinh thần đấu tranh bất khuất, lòng son sắt với Đảng, với dân tộc. Những giá trị ấy được thế hệ con cháu tiếp nối và tỏa sáng cho đến hôm nay.
Nhạc trưởng của những "bản hòa tấu" văn hóa quê hương

Nhạc trưởng của những "bản hòa tấu" văn hóa quê hương

Trong những năm gần đây, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống (NTTT) Hà Tĩnh được đông đảo khán giả trong và ngoài tỉnh ghi nhận bởi các chương trình nghệ thuật để lại nhiều dấu ấn. Góp phần làm nên những thành công ấy, có sự đóng góp lớn của nhạc sỹ Trần Quốc Dũng - Trưởng phòng Nghệ thuật biểu diễn.
Biển mây bồng bềnh nơi đại ngàn Hà Tĩnh

Biển mây bồng bềnh nơi đại ngàn Hà Tĩnh

Sớm tinh mơ, vùng đồi rừng Hà Tĩnh có một vẻ đẹp khác lạ với biển mây bồng bềnh trải dài bất tận. Khung cảnh ấy vừa hùng vĩ vừa nên thơ khiến bất kỳ ai có dịp chứng kiến đều ngỡ như lạc vào chốn tiên cảnh.
“Uy tín không nằm ở chức danh mà ở sự thấu hiểu bà con”

“Uy tín không nằm ở chức danh mà ở sự thấu hiểu bà con”

Đó là chia sẻ đầy tâm huyết của bà Trần Thị Yên, một tấm gương về sự cống hiến thầm lặng. Với vai trò Bí thư Chi bộ tổ dân phố 17 (phường Hà Huy Tập, Hà Tĩnh), bà đã chứng minh rằng, uy tín của người lãnh đạo không nằm ở chức danh, mà ở sự thấu hiểu và gắn bó với bà con.
Thôn Khoai Vạc - rực vàng mùa bưởi chín

Thôn Khoai Vạc - rực vàng mùa bưởi chín

Thời điểm này, về thôn Khoai Vạc, xã Hương Phố (Hà Tĩnh), chúng ta có thể cảm nhận rõ hơn hương vị ngọt ngào của những vườn bưởi trĩu cành, để thấy bức tranh nông thôn mới trù phú, vui tươi.
Rằm tháng Bảy trong tâm thức người Hà Tĩnh

Rằm tháng Bảy trong tâm thức người Hà Tĩnh

Tại nhiều làng quê Hà Tĩnh, rằm tháng Bảy không chỉ là một ngày lễ trọng kế tục từ văn hóa truyền thống ngàn đời của ông cha, mà còn là dịp mỗi người trở về với nguồn cội, sum họp anh em, họ hàng.