Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

(Baohatinh.vn) - Trong hiu hiu gió lạnh của những ngày cuối năm Canh Tý 2020, trên con phố Phan Đình Phùng (Thành phố Hà Tĩnh), hình bóng “ông đồ” trẻ Sử Thanh Vân hí hoáy bên nghiên mực, gợi nhắc bao người hoài cổ về một khoảng không gian xưa cũ: “Mỗi năm hoa đào nở/ Lại thấy ông đồ già/ Bày mực tàu giấy đỏ/ Bên phố đông người qua...”

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

“Ông đồ” Sử Thanh Vân sinh năm 1987, là giáo viên dạy mỹ thuật của Trường Tiểu học Hà Tông Mục (xã Tùng Lộc - Can Lộc). Vân được biết đến là một trong những “ông đồ” hiếm hoi, có thâm niên viết thư pháp Việt ở Hà Tĩnh.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Anh Vân cho biết: “Công việc chính của tôi là dạy học nhưng vì niềm đam mê với thư pháp nên tôi đã theo đuổi từ khi còn học phổ thông, rồi đầu tư công sức học hỏi thêm, đến nay cũng đã gần 15 năm gắn bó rồi”.

Sau những giờ lên lớp, anh Vân vẫn thường nhận lời tham gia các sự kiện để “cho chữ”, nhưng tết mới thật sự là dịp để anh thỏa niềm đam mê và thả hồn vào từng nét chữ, khuôn giấy.

Không đầu bạc, da mồi, không guốc mộc, khăn xếp, “ông đồ trẻ” Sử Thanh Vân chỉ giản dị với chiếc áo the mặc cùng quần tây, chân đi giày tây vô cùng hiện đại. Thế nhưng, khi khi ngồi lên manh chiếu nhỏ, hí hoáy mài mực tàu, vung tay phóng nét bút trên khuôn giấy đỏ, Vân cũng ra dáng dấp những ông đồ thuở trước.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Cẩn trọng vuốt tờ giấy phẳng phiu, cẩn thận mài mực, chọn bút, vén tay áo và viết chữ cho khách, anh Vân cho hay: “Có những khách đến yêu cầu viết chữ theo sở thích của mình, nhưng cũng có nhiều người “xin chữ” đúng nghĩa. Sẽ chẳng có một quy định nào trong việc cho chữ, tất cả là tùy vào cảm nhận của mình với người đối diện mà quyết định cho chữ gì mà thôi”.

Nghề viết chữ trông thì đơn giản nhưng thực ra lại lắm nỗi công phu. Đầu tiên là chuẩn bị bộ đồ nghề bao gồm những vật dụng không thể thiếu: bút lông, nghiên mực, giấy gió, nẹp tre để treo chữ, dấu triện... trong đó, bút lông là vật dụng quan trọng nhất.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Nhiều năm trong nghề viết chữ, anh Vân đã thử qua rất nhiều loại bút làm từ các chất liệu khác nhau nhưng anh cho biết, bút làm từ lông thỏ là có độ đàn hồi tốt, sẽ cho nét chữ mềm mại, sắc nét nhất.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Ngoài chất lượng của bút thì kỹ thuật của người viết chính là yếu tố quan trọng nhất quyết định sự thành bại của bức tranh chữ. Để có được một tác phẩm thư pháp đẹp, ý nghĩa mà lại phù hợp với thị hiếu của khách hàng, “ông đồ” phải biết sắp xếp bố cục chữ, thơ và hình ảnh minh họa sao cho cân xứng; khi đưa bút phải thực hiện kỹ thuật “viên nét” (tạo độ tròn cho nét chữ) một cách dứt khoát, biết nhấn thả để tạo nét thanh - nét đậm. Bên cạnh đó, người viết chữ cũng phải thuộc nhiều câu đối, thơ để minh họa cho phù hợp với từng đối tượng.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Phố xá những ngày giáp tết tấp nập kẻ bán người mua nhưng người xin chữ thì không nhiều. Cậu bé Nguyễn Hải Phong và bạn mình là Phan Thị Mai Ngân (học sinh lớp 4A - Trường Tiểu học Bắc Hà - TP Hà Tĩnh) theo chân mẹ dạo phố buổi chiều cuối năm. Gian hàng thư pháp của ông đồ trẻ lôi cuốn sự tò mò của hai cô cậu học trò nhỏ.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Hải Phong và Mai Ngân ngồi xếp bằng trên chiếu, háo hức dõi theo từng nét bút của ông đồ và thích thú khi nhận được bức tranh giấy có thảo tên mình cùng những câu thơ ý nghĩa. Hải Phong chia sẻ: “Dù không hiểu nhiều về thư pháp nhưng cháu vẫn rất thích xem ông đồ viết chữ. Được nhận chữ ngày tết, cháu sẽ cố gắng học hành và hy vọng năm mới gặp nhiều điều may mắn, tốt lành”.

Ngoài thư pháp, gian hàng của anh Vân còn có thêm nhiều sản phẩm phục vụ cho ngày tết như hoa quả, lon nước ngọt được viết vẽ đẹp mắt.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Anh Vân chia sẻ: “Thị hiếu của khách hàng ngày càng thay đổi và việc xin chữ ngày tết không còn giới hạn trong ý nghĩa nguyên bản của nó nữa. Ngày nay, không còn nhiều người thích chữ thư pháp trên giấy, hơn nữa thiết khế không gian của nhà phố hiện đại cũng không phù hợp cho lối chơi này. Để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, chúng tôi phải phát triển thêm những hình thức thể hiện mới...”.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

Để viết vẽ chữ trên chất liệu như dưa hấu, quả dừa, lon nước..., anh Vân phải dùng đến một loại sơn màu nước khó phai. Các vật phẩm được quét lên một lớp màu nền bắt mắt, sau đó là những chữ viết mang ý nghĩa cầu bình an may mắn, đi kèm hình ảnh quen thuộc của ngày tết như hoa đào, hoa mai, pháo đỏ...

Dù thể hiện trên chất liệu nào thì người viết vẫn rất chỉn chu trong từng nét bút. Để duy trì niềm đam mê và lưu giữ một nét văn hóa truyền thống tốt đẹp, ngoài những phiên buôn bán cuối năm như thế này thì các “ông đồ” như anh Vân thường mang giấy bút, nghiên mực lên chùa ngày đầu xuân. Với không gian thanh tịnh của chốn tâm linh, du khách dễ phát sinh mong muốn được xin chữ để cầu một năm mới an lành, may mắn, phát tài phát lộc.

Chuyện “ông đồ” thời nay ở Hà Tĩnh

“Ở Hà Tĩnh hiện nay không có nhiều sân chơi cho người viết thư pháp. Chúng tôi vẫn luôn mong muốn thường xuyên có những không gian sinh hoạt văn hóa để thể hiện đam mê, góp phần duy trì phong tục tốt đẹp này” - anh Vân chia sẻ.

Dù không thể “phục dựng” ý nghĩa nguyên bản của nét văn hóa xin chữ ngày xuân, nhưng những “ông đồ” thời nay với mong muốn lưu giữ truyền thống văn hóa của dân tộc vẫn là một nét chấm phá trầm mặc trong nhịp sống hối hả, xô bồ của cuộc sống hiện đại.

trình bày: huy tùng

Chủ đề LỄ HỘI XUÂN QUÝ MÃO 2023

Đọc thêm

Lan tỏa lối sống xanh trong đô thị

Lan tỏa lối sống xanh trong đô thị

Xây dựng các khu dân cư “sáng - xanh - sạch - đẹp”, tận dụng ban công, sân thượng để trồng rau, cây cảnh…, người dân Hà Tĩnh đang góp phần tạo nên bộ mặt đô thị trong lành, đáng sống.
Người đàn ông khuyết bàn tay có biệt tài vẽ, đắp tranh nổi

Người đàn ông khuyết bàn tay có biệt tài vẽ, đắp tranh nổi

Anh Nguyễn Văn Mạnh (SN 1985, ở phường Thành Sen, tỉnh Hà Tĩnh) khuyết một bàn tay nhưng lại có biệt tài vẽ và đắp tranh nổi. Dù mất đi đôi bàn tay nhưng việc được sống với niềm đam mê, thỏa sức tạo nên những bức tranh tường sống động, anh Mạnh cảm thấy cuộc đời mình vẫn vẹn nguyên ý nghĩa.
Trải nghiệm "sống chậm" ở Thiên Cầm

Trải nghiệm "sống chậm" ở Thiên Cầm

Không còi xe, không khói bụi, rừng đước Thiên Cầm (tại thôn Nhân Hòa, xã Thiên Cầm, tỉnh Hà Tĩnh) là một điểm hẹn lý tưởng mang đến cho du khách cảm giác "sống chậm" trong hương vị rừng và biển.
Giữ lửa hạnh phúc từ giá trị văn hóa truyền thống

Giữ lửa hạnh phúc từ giá trị văn hóa truyền thống

Từ điểm tựa là các giá trị truyền thống, gia đình ông Kiều Minh Khánh và bà Nguyễn Thị Dung ở phường Bắc Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) đã viết nên câu chuyện đẹp về một mái ấm gần nửa thế kỷ đong đầy yêu thương, lan tỏa giá trị sống tích cực trong cộng đồng.
Cá trích nướng Đan Hải - ẩm thực đậm tình quê

Cá trích nướng Đan Hải - ẩm thực đậm tình quê

Nghề đánh bắt và chế biến cá trích đã theo các ngư dân ở xã Đan Hải (tỉnh Hà Tĩnh) từ đời nhiều đời nay. Nhờ bí quyết riêng, cá trích nướng ở đây cũng mang hương vị đặc trưng, thu hút thực khách.
Cựu lính Trường Sa hồi sinh vùng "đất chết"

Cựu lính Trường Sa hồi sinh vùng "đất chết"

Từ vùng “đất chết” oằn mình trong lửa đạn chiến tranh, cựu binh Trường Sa Nguyễn Hải Đường ở thôn Hồng Sơn (xã Trường Lưu, Hà Tĩnh) đã hồi sinh, trở thành mô hình kinh tế trù phú, cho thu nhập 2 tỷ đồng/năm.
Biển Xuân Thành ngày càng thêm quyến rũ

Biển Xuân Thành ngày càng thêm quyến rũ

Nhờ chú trọng công tác chỉnh trang, đa dạng dịch vụ nên từ đầu năm đến nay, Khu du lịch Xuân Thành (xã Tiên Điền, Hà Tĩnh) đã đón gần 300 ngàn lượt khách.
Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Cầu Nhe (Hà Tĩnh), kể từ 15/4/1968, không đơn thuần chỉ là một địa danh mà đã trở thành một vùng đất thiêng. Tháng Bảy, dưới chân cầu, sông vẫn thì thầm câu chuyện bi hùng một thuở cha ông...
Biển về đêm

Biển về đêm

Nếu ban ngày, biển Kỳ Ninh (phường Hải Ninh, Hà Tĩnh) rực rỡ ánh nắng và sôi động thì khi đêm xuống, nơi đây lại khoác lên mình vẻ đẹp huyền bí, thơ mộng.
Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Trong vô vàn câu chuyện về Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại đã trở nên quen thuộc, ít ai biết rằng, những con ngõ, ngôi nhà ở thôn Mai Long (xã Xuân Lộc, Hà Tĩnh) là nơi từng lưu dấu bước chân, tiếng cười nói của 10 nữ liệt sỹ TNXP Tiểu đội 4, Đại đội 552 trước lúc họ đi vào bất tử.
Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Làng Trường Lưu xưa - xã Trường Lưu nay tự hào với 3 di sản được UNESCO vinh danh. Không dừng lại ở một danh xưng hành chính ở Hà Tĩnh, Trường Lưu còn ẩn chứa trong đó nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, riêng có, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Thức giấc cùng biển Thạch Hải

Thức giấc cùng biển Thạch Hải

Khi trời chưa sáng hẳn thì tại bãi biển Thạch Hải (Hà Tĩnh), một nhịp sống khác đã bắt đầu. Nhiều người tìm về với biển lúc bình minh, đánh thức cơ thể bằng một "liều thuốc" từ gió, sóng và cát.
Giữa tuần, biển Thiên Cầm vẫn kín người

Giữa tuần, biển Thiên Cầm vẫn kín người

Dù đang ở thời điểm giữa tuần nhưng rất đông du khách vẫn tìm về với biển Thiên Cầm (Hà Tĩnh) để xua tan sự oi bức, nắng nóng của thời tiết những ngày tháng 7.
Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Từ một câu chuyện trong sử sách, tên gọi Thành Sen (Hà Tĩnh) đã ra đời và theo suốt dặm dài lịch sử của vùng đất này. Tên gọi ấy đã ăn sâu vào ký ức, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.