(Baohatinh.vn) - Hoàng Xuân Hãn là Giáo sư Toán học, kỹ sư, nhà sử học, nhà ngôn ngữ học, nhà nghiên cứu văn hóa, giáo dục nổi tiếng. Suốt cuộc đời, ông không ngừng cống hiến miệt mài cho nhiều lĩnh vực khác nhau.
GS Hoàng Xuân Hãn sinh ra và lớn lên ở xã nào của Hà Tĩnh?
Giải thích
Hoàng Xuân Hãn (18/3/1908 - 10/3/1996) sinh ra và lớn lên ở làng Yên Phúc, tổng Yên Hồ, huyện La Sơn, sau là xã Yên Hồ (huyện Đức Thọ), nay là xã Đức Quang, tỉnh Hà Tĩnh. Thuở nhỏ, ông học chữ Hán với cha mình, sau học chữ quốc ngữ tại quê. Lúc này, mặc dù gia đình rất túng bấn nhưng cha mẹ ông vẫn quyết tâm nuôi dạy các con ăn học đến nơi đến chốn. Năm 1926, sau khi đỗ bằng Thành chung, ông chuyển ra Hà Nội thi vào Trường Bưởi, 1 năm sau thì chuyển sang Khoa Toán, Trường Trung học Albert Sarraut. Đến năm 1928, sau khi thi đỗ tú tài toàn phần, ông nhận được học bổng du học Pháp. Tại đây, ông lần lượt thi đỗ và theo học ở các trường đại học danh tiếng như: Sư phạm, Bách khoa và Trường Cầu đường Paris (Ponts et Chaussées). Năm 1934, ông trở về nước trong một thời gian ngắn trước khi quay lại Pháp. Đến năm 1935, ông hoàn tất chương trình cao học và nhận bằng thạc sĩ Toán tại Trường Đại học Sorbonne, rồi trở về nước giảng dạy tại Trường Bưởi.
Trong chính phủ Trần Trọng Kim, ông giữ chức vụ gì?
Giải thích
Từ đầu năm 1945, tình hình chính trị có nhiều biến động. Ngày 9/3/1945, Nhật đảo chính gạt bỏ thực dân Pháp để độc chiếm Ðông Dương. Chính phủ Trần Trọng Kim được thành lập. Hoàng Xuân Hãn được mời làm Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Mỹ thuật. Trên cương vị này, chỉ trong một thời gian rất ngắn, ông đã xây dựng và ban hành Chương trình giáo dục bằng chữ Quốc ngữ; áp dụng việc học và thi tú tài bằng tiếng Việt. Sau Cách mạng tháng Tám, ông được Chủ tịch Hồ Chí Minh mời gặp. Tháng 4/1946, được cử làm Trưởng Tiểu ban Chính trị trong phái đoàn nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa tại Hội nghị Việt - Pháp tổ chức ở Đà Lạt. Sau hội nghị, ông tham gia giảng dạy môn kỹ thuật quân sự cho các khóa huấn luyện của Trường Võ bị Trần Quốc Tuấn. Khi kháng chiến toàn quốc bùng nổ, ngôi nhà của vợ chồng GS Hoàng Xuân Hãn ở Hà Nội trở thành cơ sở bí mật để liên lạc và cung cấp tài chính, thuốc men cho cách mạng. Năm 1950, gia đình ông sang định cư ở Pháp, ông tham gia tổ chức Việt kiều yêu nước ủng hộ cho công cuộc kháng chiến của Nhân dân ta.
Tác phẩm nào của ông góp phần giúp hàng triệu người thoát nạn mù chữ sau Cách mạng tháng Tám?
Giải thích
GS Hoàng Xuân Hãn là tác giả cuốn “Danh từ khoa học”, dùng tiếng Việt diễn đạt hàng loạt khái niệm khoa học thuộc các bộ môn Toán, Lý, Hoá, Cơ học và Thiên văn học. Tác phẩm này đã đặt nền móng cho việc xây dựng hệ thống khái niệm và thuật ngữ khoa học bằng tiếng Việt, được trao giải thưởng của Hội Khuyến học Nam Kỳ vào năm 1943. Cũng trong năm 1943, khi Hội Truyền bá chữ Quốc ngữ được thành lập, GS Hoàng Xuân Hãn tham gia với tư cách một thành viên chính thức và là Trưởng ban Tu thư của hội. Ông đã cùng một số tác giả cho công bố cuốn: “Phương pháp học i tờ”, đổi mới hẳn cách học chữ quốc ngữ. Cuốn sách đã được phổ biến rộng rãi trong Nhân dân, đặc biệt từ khi cách mạng tháng Tám thành công, phong trào “Diệt giặc dốt” được phát động thì phương pháp học chữ Quốc ngữ của GS Hoàng Xuân Hãn đã trở thành một phương pháp chủ đạo giúp hàng triệu người thoát nạn mù chữ. Ngoài ra, ông còn là tác giả của nhiều cuốn sách như: Lịch và lịch Việt Nam, Lý Thường Kiệt - Lịch sử ngoại giao và tôn giáo triều Lý, La Sơn Phu Tử, Chinh phụ ngâm bị khảo, Nghiên cứu về Kiều, Thiên tình sử Hồ Xuân Hương, Thi văn Việt Nam... cùng nhiều công trình nghiên cứu, biên tập, chú thích các tác phẩm văn cổ như: Đại Nam quốc sử diễn ca (Lê Ngô Cát), Mai Đình mộng ký (Nguyễn Huy Hổ), Văn tế thập loại chúng sinh (Nguyễn Du)...
GS Hoàng Xuân Hãn đã đóng góp công lớn trong việc phát hiện di tích lịch sử đặc biệt nào?
Giải thích
Năm 1942, nhân một chuyến điền dã ở vùng sông Lèn, GS Hoàng Xuân Hãn đã tình cờ phát hiện những dấu tích nền móng của một công trình cổ trong khu vực được gọi là “vòng tay ngai” phía Tây Nam của núi Kim Âu (núi Đại Lại), cách sông Lèn chừng 1 km. Ngắm hình sông thế núi cùng với trực giác của một nhà nghiên cứu hàng đầu, GS Hoàng Xuân Hãn đã nghĩ ngay đến Bảo Thanh cung (hay còn gọi là Ly cung Trần - Hồ) gắn với tên tuổi của Hồ Quý Ly - một nhân vật lịch sử khai sinh triều đại nhà Hồ ở thế kỷ XIV. Sau này, với các đợt khai quật khảo cổ, làm xuất lộ nền móng cùng nhiều hiện vật quan trọng, đã khẳng định phát hiện của GS Hoàng Xuân Hãn là hoàn toàn chính xác. Với nhiều giá trị đặc biệt, năm 1997, Ly cung Trần - Hồ ở thị trấn Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa ngày nay được công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia. Đây là điểm tham quan phụ cận nằm trong hành trình khám phá Di sản văn hóa thế giới Thành nhà Hồ.
GS Hoàng Xuân Hãn được đặt tên cho giảng đường Trường Ponts et Chaussées ở Pháp vào năm nào?
Giải thích
Tháng 8/2011, Trường Cầu đường Paris (Ponts et Chaussées) - nơi ông từng học đầu những năm 30 của thế kỷ trước đã đặt tên GS Hoàng Xuân Hãn cho giảng đường đại học của trường. Trước đó, nhân kỷ niệm 100 năm truyền thống, ông cũng được Trường Cầu đường Paris vinh danh là một trong 100 sinh viên tiêu biểu nhất trong lịch sử của trường. Việc lấy tên danh nhân đặt cho các phòng học hay giảng đường là một truyền thống của nước Pháp. Chẳng hạn, phòng thực hành Tin học của Trung tâm Sư phạm quốc tế (CIEP) tại Sèves (Paris) được đặt tên là phòng Marie Curie, tòa nhà lớn của Đại học Joseph Fourier (Grenoble) có tên là Maison Kunzmann... Với những đóng góp, cống hiến không biết mệt mỏi, ngày 13/3/1996, GS Hoàng Xuân Hãn đã được Chủ tịch Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam truy tặng Huân chương Độc lập hạng Nhì.
Quá trình sắp xếp đơn vị hành chính, tên các xã, phường mới ở Hà Tĩnh được lựa chọn kỹ lưỡng, mang nhiều ý nghĩa, gắn với lịch sử, văn hóa, lợi thế địa phương và phù hợp với xu thế hội nhập, nhận được sự đồng thuận từ Nhân dân.
Hà Tĩnh có nhiều đóng góp to lớn cho các cuộc kháng chiến của dân tộc. Từ mảnh đất kiên trung ấy, biết bao người con đã lập nên những chiến công oanh liệt, trở thành huyền thoại sống mãi trong lòng đất nước.
Tuổi thọ bình quân năm 2024 của người dân Hà Tĩnh thấp hơn mức bình quân chung của cả trước. Trung bình phụ nữ Hà Tĩnh sống lâu hơn nam giới khoảng hơn 5 năm.
Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc sinh thời luôn đề cao vai trò của gia đình đối với sự phát triển chung của xã hội. Người khẳng định: “Hạt nhân của xã hội là gia đình”.
Chính phủ sẽ căn cứ quy mô dân số, diện tích tự nhiên của các đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp và trên cơ sở đề xuất của địa phương để xây dựng tiêu chí bố trí biên chế cán bộ, công chức xã theo vị trí việc làm và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Trong cao trào cách mạng 1930–1931, một số tờ báo của các cấp ủy Đảng tại Hà Tĩnh ra đời. Mặc dù được in ấn thủ công, phát hành hạn chế nhưng đã trở thành phương tiện quan trọng trong việc đưa ánh sáng cách mạng đến với Nhân dân, góp phần cổ vũ đấu tranh giành độc lập.
Đại tá Tư Chu - Chỉ huy trưởng lực lượng biệt động quân khu Sài Gòn - Gia Định là một người con của quê hương Hà Tĩnh. Ông là người kiến tạo các cách đánh “xuất quỷ nhập thần”, là cái tên đứng đằng sau nhiều chiến công huyền thoại của biệt động Sài Gòn.
Hà Tĩnh với bản sắc văn hóa, lịch sử, tiềm năng kinh tế riêng biệt đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ, trở thành một trong những địa phương phát triển năng động ở khu vực Bắc Trung Bộ.
Cùng nhìn lại hành trình thi đấu đầy kịch tính của Hồng Lĩnh Hà Tĩnh tại V.League 2024/25 để xem liệu đội bóng này thường bị dẫn trước rồi gỡ hòa hay là dẫn trước nhưng lại bị đối thủ gỡ hòa nhiều hơn?
Ông từng có nhiều năm du học ở Pháp, là con của một vị quan đại thần trong triều đình nhà Nguyễn. Tuy bị bệnh hiểm nghèo nhưng với nghị lực phi thường, ông đã nghiên cứu, sáng tạo nên phương pháp dưỡng sinh nổi tiếng, "đẩy lùi giờ hẹn" với thần chết tới hơn 50 năm.
Ông sinh năm 1845 (Ất Tỵ). Không chỉ là một vị quan giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều đình, ông còn là một nghệ sĩ lớn giai đoạn thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX.
Ông quê huyện Can Lộc, Hà Tĩnh, làm quan dưới thời Vua Lê Hiển Tông nhà Lê Trung Hưng. Khi đi sứ phương Bắc, ông được Vua nhà Thanh phong làm Lưỡng quốc Đình nguyên Thám hoa và tặng áo cẩm bào.
“Tố Tâm” - một trong những tiểu thuyết quốc ngữ đầu tiên của Việt Nam, tác phẩm đã đưa nhà văn quê Hà Tĩnh trở thành một trong những người mở đầu cho dòng tiểu thuyết lãng mạn hiện đại của văn học nước nhà.
Danh họa Nguyễn Phan Chánh quê ở phường Tân Giang, TP Hà Tĩnh. Ông được coi là người đặt nền tảng cho tranh lụa Việt Nam hiện đại. Lần đầu tiên công chúng Pháp biết đến tranh lụa Việt Nam là qua bút pháp của Nguyễn Phan Chánh.
Bà quê ở Đức Thọ, Hà Tĩnh; là người phụ nữ Việt Nam đầu tiên đỗ thủ khoa Tiến sĩ Luật học ở Pháp; được Trung tâm Tiểu sử quốc tế bầu chọn là “Người phụ nữ quốc tế của thiên niên kỷ”…
Trong suốt cuộc đời hoạt động của mình, Bác Hồ luôn gắn bó với báo chí, coi báo chí là phương tiện quan trọng để thực hiện thành công cuộc cách mạng của Nhân dân ta. Bác cũng chính là người đã sáng lập ra tờ báo đầu tiên của nền báo chí cách mạng Việt Nam.
Ông quê ở xã Sơn Mỹ (nay là xã Tân Mỹ Hà), huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh. Ông có công trực tiếp xây dựng Thông tấn xã Việt Nam và Đài Tiếng nói Việt Nam, là cán bộ thông tấn đầu tiên hy sinh trong kháng chiến chống Pháp.
Ông sinh ra trong một gia đình nhà giáo tại xã Song Lộc (nay là xã Kim Song Trường), huyện Can Lộc, Hà Tĩnh. Ông là Ủy viên Bộ Chính trị khóa VIII, được xem là người đặt nền móng cho ngành Năng lượng nguyên tử Việt Nam.
Năm 26 tuổi, ông được bổ nhiệm là Bộ trưởng Canh nông (nay là Bộ NN&PTNT) trong Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ông là một trong những nhà thơ lớn, nhà hoạt động văn hóa xuất sắc của Việt Nam thế kỷ XX.
Trong trận đánh mở màn chiến dịch Điện Biên Phủ, người anh hùng quê Hà Tĩnh đã chiến đấu kiên cường và dũng cảm lấy thân mình lấp lỗ châu mai, dập tắt hỏa lực của địch, tạo điều kiện cho đơn vị xông lên tiêu diệt cứ điểm Him Lam.
Ông sinh năm 1912 ở Đức Thọ, Hà Tĩnh. Không một ngày qua trận mạc, nhưng ông được Chủ tịch Hồ Chí Minh tin cậy, giao trọng trách Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.
Tiến sĩ Toán học đầu tiên của Việt Nam sinh ngày 29/3/1918 tại Trung Lễ (nay là xã Lâm Trung Thủy, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh). Ông là một trong số những nhà khoa học tiêu biểu nhất của Việt Nam thế kỷ XX.
Đại Hội đồng Liên hợp quốc lấy ngày 20/3 hằng năm là Ngày Quốc tế hạnh phúc (International Day of Happiness) nhằm tôn vinh, phát triển và nâng cao giá trị hạnh phúc trên toàn cầu.
Người đoàn viên thanh niên cộng sản này quê ở Việt Xuyên (nay là xã Việt Tiến), huyện Thạch Hà, Hà Tĩnh. Anh nổi tiếng với câu nói: “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác”.
![[Quiz] GS Hoàng Xuân Hãn sinh ra và lớn lên ở xã nào của Hà Tĩnh?](https://cdn.baohatinh.vn/images/664fdb724af89144eff41f2447f2e77b60cc1f4adbaaa4c5db5eae87e4f6bfaa91d3ccf415457703c481e58b1ebdbd56/123.jpg)
![[Quiz] Tên gọi xã Đông Kinh lần đầu xuất hiện trên bản đồ Hà Tĩnh vào năm nào?](https://cdn.baohatinh.vn/images/016d39b2f4f91829b0c07f2d62218ea5ef10ad0fdcfbf6cdceeb9c34200e128743662e60aca2cbf67056b956d92dd4bfc64db0ec857a408f890642ce478df764/b-9965-1746.jpg)
![[Quiz] Ngày Gia đình Việt Nam được chọn từ năm nào?](https://cdn.baohatinh.vn/images/bf0281bfe88e8abd7a4741f6c7dfc50d60cc1f4adbaaa4c5db5eae87e4f6bfaa6969e411b971dfac0224bfefea6a21270497eae807a0094b9a74dc9d7c8c8bb425378eaeaa14dfd6889f93d1e59233c3f7845fb3ae81c6fb2921d8a218ac12200b1dc88b66b4a880c73c65e0b8269701499e61c27f3b802755bb56ac08275392b23d18bd18e107a1863eed8dc36fc592fe7f5a7999fee1bed6674216670e5b3c/screenshot-2024-06-22-at-05-54-49-bao-ha-tinh-tin-ha-tinh-24h-tin-tuc-ha-tinh-cap-nhat-lien-tuc-bao-ha-tinh-6963.png)
![[Quiz] Đơn vị cấp xã có bao nhiêu biên chế sau sắp xếp?](https://cdn.baohatinh.vn/images/016d39b2f4f91829b0c07f2d62218ea5a2f64f1e48765f817b3485dda9d4d38f0c925c917c475d40e0fd1c9412e0860f/dt-dsc1886.jpg)
![[Quiz] ĐVHC cấp xã nào của Hà Tĩnh có diện tích lớn nhất sau sắp xếp?](https://cdn.baohatinh.vn/images/bf0281bfe88e8abd7a4741f6c7dfc50d60cc1f4adbaaa4c5db5eae87e4f6bfaafd4ae76ebff723303b828ff896c9724a66e738488158861d5557f1e702c19051/vu-quang.jpg)
