Ký ức Cách mạng tháng Tám dưới mái đình làng

(Baohatinh.vn) - Những ngôi đình làng ở Hà Tĩnh không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa, mà còn lưu giữ những ký ức, đặc biệt trong phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh và Cách mạng tháng Tám.

Từ xưa, ở đâu có đình làng, ở đó hình thành nếp sinh hoạt văn hóa mang nét đẹp truyền thống của người dân các làng, xã.

Mỗi ngôi đình làng dù thiết kế to, nhỏ khác nhau nhưng đều được thực hiện công phu, từ khâu chọn vật liệu đến chạm khắc tinh xảo, từ vị trí xây dựng đến các yếu tố liên quan. Đi qua thời gian, đình làng vẫn là biểu tượng văn hóa cần phải được quan tâm gìn giữ, phát huy.

a2.jpg

Đình làng Giao Tác (phường Nam Hồng Lĩnh).

Ngày xưa, trong mỗi mái đình giữa làng quê yêu dấu, từng cuộc họp dân, hay việc lập hương ước, giải quyết mâu thuẫn nội bộ… đã góp phần định hình nếp sống có trật tự, giàu bản sắc. Mỗi ngôi đình làng dù ở khu vực đồng bằng, miền núi hay ven biển Hà Tĩnh đều chứa trong mình nét riêng có và những ký ức thời gian, như đình Hoa Vân Hải, đình Hội Thống, đình Đỉnh Lự, đình Trường Lưu, đình Giao Tác...

Trong căn phòng nhỏ giản dị ở thôn Đình, xã Tứ Mỹ, ông Đinh Văn Thủy (89 tuổi), vẫn miệt mài đọc sách, nghiên cứu các tư liệu lịch sử. Đặc biệt mỗi khi nhắc đến những ký ức lịch sử về đình làng Tứ Mỹ - nơi thành lập chi bộ Đảng đầu tiên của huyện Hương Sơn, ông lại hào sảng kể về những dấu mốc lịch sử đầy tự hào.

Ông Đinh Văn Thủy nhớ lại: "Trong phong trào đấu tranh cách mạng 1930 - 1931, dù lúc đó tôi còn nhỏ nhưng vẫn nhớ rất rõ. Ngày 19/8/1945, tại sân đình Tứ Mỹ, một người đứng nói chuyện mà có hàng nghìn người dân tay cầm cờ đỏ búa liềm hưởng ứng với một khí thế hừng hực. Họ kéo nhau đi khắp cả vùng biểu dương lực lượng, rồi đi lên huyện, phá các kho thóc đem đi phát chẩn cho những người đói”

Ông Đinh Văn Thủy nhớ về những dấu mốc lịch sử đầy tự hào.

Ông Đinh Văn Thủy nhớ về những dấu mốc lịch sử đầy tự hào.

Trên địa bàn Hà Tĩnh hiện nay còn lưu giữ, bảo tồn được nhiều ngôi đình làng cổ kính, như những chứng tích lịch sử - văn hóa. Đình Hoa Vân Hải, xã Cổ Đạm, được xây dựng từ năm 1639, không chỉ là nơi thờ tự thành hoàng làng mà còn là trung tâm sinh hoạt văn hóa, hun đúc tinh thần yêu nước của người dân địa phương.

Ngày 12/5/1930, tại đây, chi bộ Đảng đầu tiên của huyện Nghi Xuân được thành lập, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong phong trào cách mạng. Trong cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh, đình là nơi in tài liệu, tổ chức các cuộc đấu tranh. Đến Cách mạng tháng Tám 1945, sân đình trở thành địa điểm tập hợp lực lượng quần chúng nổi dậy giành chính quyền. Trải qua bao biến thiên, đình Hoa Vân Hải vẫn luôn là biểu tượng sinh động về tinh thần đoàn kết, đấu tranh bất khuất, khát vọng độc lập, tự do của Nhân dân và là niềm tự hào của bao thế hệ.

Đình Hoa Vân Hải không chỉ là nơi thờ tự thành hoàng làng mà còn là trung tâm sinh hoạt văn hóa.

Đình Hoa Vân Hải không chỉ là nơi thờ tự thành hoàng làng mà còn là trung tâm sinh hoạt văn hóa.

Từ phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh 1930–1931 đến Cách mạng tháng Tám năm 1945, hầu hết các ngôi đình làng đều trở thành nơi tập hợp lực lượng quần chúng nhân dân đấu tranh cách mạng đi đến thắng lợi cuối cùng.

Có lệnh tổng khởi nghĩa của Tổng bộ Việt Minh và chủ trương của Đảng, các cán bộ, đảng viên đều dùng đình làng thành nơi tập hợp lực lượng và từ đó quần chúng nhân dân nhất loạt vùng dậy tổng khởi nghĩa giành chính quyền. Đây cũng là nét độc đáo trong cuộc tổng khởi nghĩa năm 1945” - PGS.TS Nguyễn Quang Hồng, giảng viên cao cấp Khoa Lịch sử, Đại học Vinh cho biết.

Hà Tĩnh hiện có 694 di tích lịch sử, văn hóa được xếp hạng, trong đó có nhiều ngôi đình làng được xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh, cấp quốc gia. Dưới mái đình làng cổ kính, trong từng hồi trống hội, từng câu ví giặm cất lên, ký ức lịch sử lại bừng sáng, hun đúc thêm tinh thần cách mạng, trở thành những địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống cho thế hệ hôm nay và mai sau.

Chủ đề CÁCH MẠNG THÁNG 8 VÀ QUỐC KHÁNH 2/9

Đọc thêm

Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Cầu Nhe (Hà Tĩnh), kể từ 15/4/1968, không đơn thuần chỉ là một địa danh mà đã trở thành một vùng đất thiêng. Tháng Bảy, dưới chân cầu, sông vẫn thì thầm câu chuyện bi hùng một thuở cha ông...
Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Trong vô vàn câu chuyện về Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại đã trở nên quen thuộc, ít ai biết rằng, những con ngõ, ngôi nhà ở thôn Mai Long (xã Xuân Lộc, Hà Tĩnh) là nơi từng lưu dấu bước chân, tiếng cười nói của 10 nữ liệt sỹ TNXP Tiểu đội 4, Đại đội 552 trước lúc họ đi vào bất tử.
Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Làng Trường Lưu xưa - xã Trường Lưu nay tự hào với 3 di sản được UNESCO vinh danh. Không dừng lại ở một danh xưng hành chính ở Hà Tĩnh, Trường Lưu còn ẩn chứa trong đó nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, riêng có, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Từ một câu chuyện trong sử sách, tên gọi Thành Sen (Hà Tĩnh) đã ra đời và theo suốt dặm dài lịch sử của vùng đất này. Tên gọi ấy đã ăn sâu vào ký ức, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.
 Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Tháng 7 này trở nên đặc biệt hơn với nhiều gia đình liệt sỹ ở Hà Tĩnh khi phần mộ người thân được đưa về yên nghỉ nơi đất mẹ, khi tấm bằng “Tổ quốc ghi công” được trao tặng trang nghiêm, trọng thể.
Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Những ngày tháng Bảy, đất nước lại lặng mình trong những ký ức thiêng liêng về những năm tháng khói lửa. Trong dòng chảy lịch sử ấy, lực lượng TNXP Hà Tĩnh để lại nhiều dấu ấn hào hùng, góp phần viết nên bản hùng ca bất tử bằng sức trẻ và lòng yêu nước cháy bỏng.
Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Truyện Kiều có sức sống mãnh liệt trong văn học Việt Nam, phổ biến trong các tầng lớp nhân dân. Dù gần 100 tuổi, cụ Trần Thị Tám ở xã Hồng Lộc (Hà Tĩnh) vẫn thuộc và say sưa luận giải Kiều.
Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Giữa một vùng quê ven sông La - nơi được biết đến là xã nhỏ nhất của tỉnh Hà Tĩnh lại tồn tại một góc phố mang dáng dấp cổ kính, phảng phất hồn xưa như một “phố cổ Hà Nội” thu nhỏ.
Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Về thôn Phú Quý, xã Đông Kinh, tỉnh Hà Tĩnh. Dạo bước trên những tuyến đường bê tông nhựa rộng rãi, không chỉ cảm nhận được sự bình yên, trù phú mà còn thấy rõ sức sống mới của miền quê trù phú, xanh tươi