Giữ gìn và lan tỏa các giá trị văn hóa
Các nghệ nhân hát ca trù
Nằm bên dòng sông Lam thơ mộng, Nghi Xuân đang sở hữu hơn 200 di tích văn hóa - lịch sử, trong đó, 83 di tích đã được cấp bằng di tích cấp tỉnh, cấp quốc gia (1 di tích cấp quốc gia đặc biệt, 8 di tích cấp quốc gia và 74 di tích cấp tỉnh). Nghi Xuân còn được biết đến với các di sản văn hóa phi vật thể như: ca trù, dân ca ví, giặm, trò Kiều, sắc bùa, chầu văn; các lễ hội... Các bậc thiên tài như cụ Nguyễn Du, Nguyễn Công Trứ... đều có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của văn nghệ dân gian.
Năm 2023, nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc được huyện tổ chức như: Tuần văn hóa Nguyễn Du; lễ giỗ đền Thánh Mẫu (xã Xuân Lam); lễ hội đánh cá Vực Rào (xã Xuân Viên); lễ hội cầu ngư ở làng Cam Lâm (xã Xuân Liên); lễ hội đền Chợ Củi (xã Xuân Hồng); lễ kỷ niệm 245 năm sinh, 165 năm mất Uy Viễn Tướng công Nguyễn Công Trứ... “Những sự kiện này có ý nghĩa sâu sắc, thu hút hàng vạn người dân, du khách, góp phần lan tỏa các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của địa phương, nâng cao chất lượng đời sống cho Nhân dân” - ông Phan Văn Lĩnh, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện Nghi Xuân cho hay.
Lễ hội đánh cá Vực Rào
Nhằm lưu giữ, phổ biến các loại hình văn nghệ dân gian trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân, huyện tổ chức các cuộc thi: Đọc thuộc Truyện Kiều; khám phá Nghi Xuân qua hình ảnh và video clip; biểu diễn và công chiếu các bộ phim nghệ thuật về Truyện Kiều - Nguyễn Du... góp phần nâng cao ý thức của Nhân dân, nhất là thế hệ trẻ trong việc tham gia giữ gìn, bảo vệ và phát huy các giá trị văn hóa của địa phương, các dòng họ... Bởi vậy, đến bất kỳ một địa phương nào ở Nghi Xuân cũng đều được nghe, được thấy và cảm nhận câu chuyện về văn hóa. Trong câu chuyện ấy, họ không thể không nhắc đến những em học sinh học hát dân ca ví, giặm, ca trù, lẩy Kiều, trò Kiều...
Theo ông Bùi Việt Hùng - Phó Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân: Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, TDTT quần chúng trên địa bàn được duy trì và phát triển sôi nổi; công tác quản lý tổ chức lễ hội có nhiều chuyển biến tích cực, nhiều lễ hội dân gian được khôi phục, bảo tồn..., Nghi Xuân từng bước tạo nên một thương hiệu văn hóa du lịch độc đáo và hấp dẫn mang đậm nét đặc trưng.
Tạo đà đưa du lịch “cất cánh”
Biển Xuân Thành
Nằm ở vị thế “tam hợp”, Nghi Xuân có cả sông, núi và biển. Khu du lịch Xuân Thành được xem là điểm nhấn về du lịch biển của địa phương với vẻ đẹp nguyên sơ, nước trong xanh, cát trắng. Đây là địa điểm gần cầu Cửa Hội nối với Nghệ An và liên kết vùng khá thuận lợi với các địa phương của Hà Tĩnh theo tuyến đường ven biển. Từ Xuân Thành về Khu di tích Nguyễn Du, nhà thờ Nguyễn Công Trứ, thị trấn Tiên Điền chỉ hơn 10 cây số.
Nơi đây còn hấp dẫn du khách bởi hạ tầng du lịch được triển khai đồng bộ như: Khách sạn Mường Thanh Luxury Xuân Thành, khu biệt thự nghỉ dưỡng Hoa Tiên Paradise cao cấp, điểm du lịch sinh thái Hoa Nắng - một điểm nghỉ dưỡng độc đáo với 130 phòng bằng container. Không chỉ là nơi để thư giãn, nghỉ dưỡng, Khu du lịch Xuân Thành còn là nơi để mỗi du khách khám phá, học hỏi và trải nghiệm văn hóa, dịch vụ vui chơi, giải trí như: chèo thuyền, cưỡi ngựa, xem đua chó... và nhiều lễ hội như trò sĩ - nông - công - thương - ngư.
Ngư dân Nghi Xuân kéo lưới rùng
Năm 2023, khu du lịch biển Xuân Thành được tỉnh chọn tổ chức khai trương mùa du lịch biển cấp tỉnh với chủ đề “Hà Tĩnh - Trang thơ hòa cánh sóng”. Cùng với những hoạt động đặc sắc, sôi nổi trong Tuần văn hóa - du lịch Nguyễn Du đã mang đến cho người dân và du khách những trải nghiệm mới mẻ. Hàng ngàn du khách thích thú được trải nghiệm kéo lưới rùng, tham gia lễ hội ẩm thực, xem trình diễn “Tôi yêu áo dài Việt Nam”, hào hứng với các giải bóng chuyền, tennis, golf, đồng thời tham quan chợ đêm, gian hàng trưng bày các sản phẩm OCOP cùng chương trình ca nhạc đặc sắc và màn bắn pháo hoa đẹp mắt trong đêm khai mạc du lịch biển...
Ông Trần Minh Đức - Phó Trưởng ban Quản lý Dịch vụ công ích và các điểm du lịch huyện cho hay: “Nhờ đổi mới hình thức và hoạt động xúc tiến quảng bá nên du lịch Nghi Xuân có nhiều khởi sắc. Tổng lượt khách về tham quan, nghỉ dưỡng trên địa bàn đạt hơn 641.000 lượt, trong đó có 2.934 khách quốc tế (tăng 228% so với cùng kỳ năm 2022), đạt 183% kế hoạch năm 2023.
Ông Lê Anh Dũng - Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân cho biết: Tạo đà cho du lịch “cất cánh”, huyện đã và đang từng bước triển khai những giải pháp toàn diện và đồng bộ để phát triển du lịch bền vững. Theo đó, huyện tiếp tục khai thác và phát huy các giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số nhằm đáp ứng nhu cầu và xu thế của du lịch hiện đại. Đẩy mạnh các hình thức quảng bá, nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ, tạo sự tin tưởng và niềm tin về một điểm đến an toàn, thân thiện và hài lòng của du khách.