Vùng hạ du hồ Ngàn Trươi có lượng dân cư lớn thuộc nhiều địa phương, đặc biệt còn có nhiều công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia
Với cao trình thiết kế đỉnh đập đạt 57,8m, dung tích hồ chứa 775 triệu m3, đập chính hồ Ngàn Trươi có nhiệm vụ tích nước và điều tiết lũ cho vùng hạ du với dung tích phòng lũ 157 triệu m3.
Vùng hạ du đập Ngàn Trươi gồm một phần các huyện: Vũ Quang, Đức Thọ, Hương Sơn, Hương Khê và thị xã Hồng Lĩnh; ngoài ra còn có các công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia như: Tuyến đường sắt Bắc - Nam, đường Hồ Chí Minh, đường dây tải điện 500 KV Bắc - Nam.
Theo quy định về phân loại đập, hồ chứa nước tại Khoản C Điều 3 Nghị định số 114/2018/NĐ-CP ngày 4/9/2018 của Chính phủ về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước, một trong những tiêu chí phân loại hồ chứa nước quan trọng đặc biệt là: “Hồ chứa nước có dung tích từ 500.000.000 m3 đến dưới 1.000.000.000 m3 mà vùng hạ du đập là thành phố thị xã, khu công nghiệp, công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia".
Đối chiếu với quy định trên, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã thống nhất về việc phân loại hồ chứa nước Ngàn Trươi là hồ chứa thủy lợi quan trọng đặc biệt.
Thực hiện Văn bản số 8047/BNN-TCTL ngày 15/10/2018 Bộ NN&PTNT về việc có ý kiến thống nhất đề nghị xếp loại hồ chứa Ngàn Trươi là hồ chứa thủy lợi quan trọng đặc biệt, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã đề nghị Bộ NN&PTNT xem xét, trình Thủ tướng Chính phủ quyết định về danh mục đập với công trình này.