Chị là Elisabeth Simelton (SN 1967, quốc tịch Thụy Điển) đến Việt Nam từ năm 1995. Trên cương vị chuyên gia của Trung tâm Nghiên cứu nông lâm thế giới (ICRAF), năm 2011, chị bắt đầu thực hiện một số dự án nông nghiệp tại Hà Tĩnh. Người phụ nữ này đã dành gần nửa cuộc đời hiện tại của mình để đến khắp miền quê khó khăn ở Việt Nam giúp đỡ nông dân phát triển kinh tế, chống xói mòn, bảo vệ môi trường. Hà Tĩnh là một trong những mảnh đất mà chị gắn bó.
Chị Elisabeth Simelton bỏ tiền túi hỗ trợ người dân xã Kỳ Sơn (huyện Kỳ Anh) trồng cây xanh.
Năm 1995, khi đang là sinh viên Đại học Sư phạm Thụy Điển, nhận được học bổng nghiên cứu tại nước ngoài, chị chọn Tuyên Quang - Việt Nam làm điểm đến. Sau quá trình học tập, nghiên cứu về biến đổi khí hậu (BĐKH) tại nhiều quốc gia như Nga, Trung Quốc, Anh và cả châu Phi… năm 2010, chị trở lại tỉnh Hòa Bình để thực hiện dự án nuôi cá trên ruộng. Từ đó đến nay, chị ở hẳn tại Việt Nam, khoảng 2 năm mới quay về châu Âu một lần. Năm 2011, chị đến Hà Tĩnh tham gia dự án đánh giá sự hiểu biết của nông dân về BĐKH, tiếp đó là dự án thôn thông minh thích ứng với BĐKH.
Khi chấp bút viết bài là lần thứ ba tôi gặp chị. Lần đầu tiên, chị tham gia thực địa cùng một lớp tập huấn do Hội Nông dân Hà Tĩnh tổ chức tại huyện Hương Sơn. Từ những mô hình thực tế, chị đã giới thiệu, hướng dẫn các học viên về mô hình sản xuất nông nghiệp thông minh ứng phó với BĐKH, đảm bảo an ninh lương thực. Chị đã tham gia rất nhiều lớp tập huấn như thế ở Hà Tĩnh.
Lần thứ hai, chị cùng một người khác thuộc trung tâm đã bỏ tiền túi hơn 20 triệu đồng để hỗ trợ giống cây bóng mát cho nông dân thôn Mỹ Lợi (xã Kỳ Sơn, huyện Kỳ Anh). Khi được hỏi về lý do hỗ trợ người dân trồng cây, chị vội lấy giấy bút ra để giải thích, đại ý rằng: Chuyến bay từ Thụy Điển đến Việt Nam sẽ phát thải một lượng lớn khí thải, do đó, chị cần phải trồng hơn 100 cây xanh để tạo ra các tín chỉ các-bon (carbon credit) để đền bù cho môi trường. Chị cười và nói thêm, mình sinh ngày 5/6 - ngày Môi trường thế giới. Thôn Mỹ Lợi cũng là một trong 6 địa phương ở Đông Nam Á được trung tâm triển khai dự án “Thôn bản thông minh thích ứng với BĐKH”, giai đoạn 2015 - 2018. Đây cũng là địa phương mà chị Elisabeth gắn bó nhất ở Hà Tĩnh.
Chị Elisabeth Simelton chia sẻ cùng tác giả.
Chị cho biết, dự án đã triển khai các mô hình nông nghiệp tại thôn Mỹ Lợi theo các nhóm sở thích gồm cải tạo vườn tạp, xen canh, chăn nuôi và trồng rừng... Mỗi nhóm được hỗ trợ 50 triệu đồng, các thành viên có thể vay để làm nguồn vốn thực hiện các mô hình nông nghiệp thông minh. Đặc biệt, trong đơn xin vay vốn và kế hoạch SXKD của nông dân cần đảm bảo được 3 yếu tố: Đảm bảo an ninh lương thực; tăng sản lượng hoặc giảm đầu vào trong sản xuất; ít nhất thích ứng với một trong các hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, lũ lụt, mưa bão.
Lần thứ ba tôi gặp chị cũng tại xã Kỳ Sơn, khi chị cùng các đoàn công tác đến trao quà viện trợ người dân bị thiệt hại sau cơn bão số 10 vừa qua. Mặc dù là chuyên gia quốc tế, nhưng chị khá gần gũi, ăn những món ăn bình dân, nghỉ trưa bằng võng xếp… trong các hoạt động của tổ chức. Cứ khoảng 2 tháng, chị lại về Hà Tĩnh một lần. Chị kể, những món ăn ưa thích nhất là đậu phụ sốt cà chua, cu đơ Hà Tĩnh. Tên tiếng Việt của chị là Mỹ Linh. Mong muốn lớn nhất của chị là người nông dân ngày càng khấm khá hơn và bản thân được gắn bó lâu hơn với Hà Tĩnh.
