Ngày 26/12, tại UBND xã Kỳ Thượng, Ban Tiếp công dân Trung ương phối hợp với UBND tỉnh Hà Tĩnh, UBND xã Kỳ Thượng tổ chức buổi đối thoại với người dân có kiến nghị liên quan chính sách chuyển đổi nghề và tạo việc làm khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện Dự án Cấp nước cho Khu kinh tế Vũng Áng - hạng mục lòng hồ Rào Trổ.
Buổi đối thoại được tổ chức trên cơ sở thực hiện Văn bản số 7344/BTCDTW-P.2 ngày 9/12/2025 của Ban Tiếp công dân Trung ương về việc chuyển đơn của công dân.
Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương Nguyễn Hồng Điệp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Hồ Huy Thành và Chủ tịch UBND xã Kỳ Thượng Nguyễn Cao Cường chủ trì hội nghị.
Trên tinh thần trao đổi cởi mở, thẳng thắn, trách nhiệm, ý kiến của các công dân đại diện 181 hộ tập trung vào các nội dung về cách áp dụng chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề đối với các hộ dân bị thu hồi đất, bảo đảm đúng quy định, công bằng, phù hợp thực tiễn, đồng thời tháo gỡ những vướng mắc khiến kiến nghị kéo dài, phát sinh tâm lý bức xúc và việc đi lại nhiều lần.
Giải thích cho dân hiểu, làm cho dân tin
Tại buổi đối thoại, Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương Nguyễn Hồng Điệp nhấn mạnh, bà con đã kiến nghị, phản ánh trong thời gian dài, địa phương đã có đối thoại, có văn bản trả lời nhưng chưa tạo được sự thông hiểu và đồng thuận cần thiết, dẫn tới việc công dân tiếp tục có ý kiến.
Khi làm việc với người dân, không thể “thiên về đọc văn bản” mà cần giải thích mạch lạc, dễ hiểu, rõ từng nội dung, sát từng trường hợp, bởi nếu chỉ viện dẫn quy định theo lối hành chính, “đọc mãi cũng khó hiểu” thì càng khó thuyết phục người dân trong những vụ việc phức tạp và liên quan đến sinh kế người dân.
Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương Nguyễn Hồng Điệp
Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương nói về vấn đề “tạo điều kiện” trong tiếp công dân theo đúng tinh thần phục vụ Nhân dân, đó là: Người dân thực hiện quyền khiếu nại, kiến nghị là quyền hợp pháp, chính quyền phải tạo điều kiện để dân được trình bày, được lắng nghe, đồng thời tăng đối thoại thực chất để hạn chế việc công dân phải đi lại đông người, kéo dài.
"Quyền khiếu nại, kiến nghị, phản ánh là quyền công dân, tuy nhiên, khi thực hiện quyền đó cần đúng giới hạn pháp luật, tránh để bức xúc chuyển thành hành vi vượt ngưỡng, phát sinh vi phạm hành chính hoặc hình sự", Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương trao đổi về nguyên tắc ở góc độ bảo đảm trật tự.
Thông điệp Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương đưa ra là: Người dân cần hợp tác, tôn trọng cán bộ; lực lượng thực thi nhiệm vụ bảo đảm an ninh trật tự cũng cần hành xử chuẩn mực, đúng mực, trên tinh thần tôn trọng quyền công dân và giảm căng thẳng không đáng có. Tinh thần chung là xử lý vụ việc bằng đối thoại – thuyết phục – minh bạch, hạn chế tối đa những tình huống làm “nóng” không khí tiếp dân. Vấn đề cốt lõi là chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề cần “rà soát đến từng hộ”, không thể đánh đồng.
Về nội dung kiến nghị của công dân, Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương nhìn nhận, chủ trương của dự án là đúng đắn, phục vụ lợi ích chung, song phần vướng mắc hiện nay tập trung chủ yếu vào chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề, tạo việc làm, đặc biệt là cách áp dụng trong điều kiện mỗi hộ có hoàn cảnh, hồ sơ, nguồn gốc đất khác nhau.
Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương đề nghị tỉnh chỉ đạo cơ quan chuyên môn chủ trì rà soát, nhưng điều quan trọng là phải làm cụ thể từng trường hợp, tránh cách làm “đánh đồng” bởi mỗi hộ có diện tích, loại đất, nguồn gốc sử dụng khác nhau; có hộ đã được cấp giấy tờ, có hộ chưa; có trường hợp khai hoang, có trường hợp được cấp đất, có trường hợp sử dụng ổn định theo thời điểm khác nhau; nhu cầu và điều kiện sinh kế cũng không giống nhau.
Trên quan điểm này, ông Nguyễn Hồng Điệp đề nghị lập danh sách, phân nhóm, đối chiếu quy định, trả lời có lý, có tình để người dân hiểu mình thuộc diện nào, đủ điều kiện hay không, và “vì sao”. Đây là điểm then chốt để “nói cho dân hiểu” và “làm cho dân tin”.
Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương cũng đặt vấn đề tư duy chính sách trên nền tảng nhân văn, những trường hợp người dân có công sức khai hoang, tạo lập sinh kế là sự đóng góp, hy sinh cho phát triển chung. Vì vậy, khi áp dụng chính sách cần vừa đúng pháp luật, vừa chú trọng thấu tình đạt lý, bảo đảm quyền lợi hợp pháp và ổn định đời sống người dân sau thu hồi đất.
Một nội dung khác được người đứng đầu cơ quan Tiếp công dân Trung ương nhấn mạnh là cách xử lý khi có vướng mắc vượt thẩm quyền. Theo ông Nguyễn Hồng Điệp, không thể chỉ dừng lại ở câu “hết thẩm quyền” trong bối cảnh vụ việc kéo dài, phát sinh đông người. Nếu rà soát cho thấy có bất cập cần cơ chế riêng hoặc hướng dẫn cụ thể hơn, địa phương cần chủ động báo cáo, kiến nghị cấp có thẩm quyền để có phương án xử lý phù hợp, vừa đúng quy định vừa giải quyết được thực tiễn. Đồng thời, đề nghị nghiên cứu giải pháp kết nối đối thoại trực tuyến giữa địa phương, người dân và cơ quan Trung ương khi cần thiết. Cách làm này vừa giảm đi lại, vừa giúp “ba mặt một lời”, thông tin công khai, hạn chế hiểu nhầm, hạn chế phát sinh tập trung đông người.
Công khai, minh bạch, khi cần có thể đối thoại trực tuyến
Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương và ý kiến của công dân, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Hồ Huy Thành cho biết, tỉnh ghi nhận những khó khăn đặc thù của địa bàn Kỳ Thượng và thấu hiểu tác động của thu hồi đất đối với sinh kế người dân. Tỉnh xác định đối thoại không chỉ để “nghe” mà phải đi tới hướng xử lý cụ thể, tạo đồng thuận.
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, ngay sau đối thoại, tỉnh sẽ giao cơ quan chuyên môn chủ trì rà soát toàn bộ nội dung liên quan hỗ trợ chuyển đổi nghề, phối hợp UBND xã và các đơn vị liên quan xác định cụ thể từng trường hợp, phân loại rõ ràng, làm đến đâu chắc đến đó.
Tỉnh cũng thống nhất nguyên tắc, khi rà soát phải công khai, minh bạch, trả lời rõ cho người dân về điều kiện áp dụng, căn cứ quy định, trường hợp đủ, không đủ và lý do. Trường hợp phát sinh nội dung vượt thẩm quyền, tỉnh sẽ tổng hợp, báo cáo, kiến nghị theo quy định, đồng thời cập nhật thông tin để người dân nắm được tiến độ.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh đồng tình với hướng tiếp cận tăng cường đối thoại, kể cả đối thoại trực tuyến khi cần, để việc trao đổi thường xuyên hơn, giảm bức xúc, giảm phát sinh khiếu kiện đông người.
Buổi đối thoại tại xã Kỳ Thượng cho thấy điểm chung của các bên là đều hướng tới mục tiêu giải quyết dứt điểm, ổn định tình hình, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người dân và triển khai dự án đúng quy định. Tinh thần “đối thoại để tháo gỡ” chỉ có thể đạt kết quả khi chính quyền kiên trì, minh bạch, người dân hợp tác và các cơ quan liên quan cùng hành động theo một nguyên tắc: Đúng pháp luật – thấu tình – rõ trách nhiệm – rõ tiến độ.