Sự thật khó chấp nhận về thời trang

Mỗi năm, có tới 80 tỷ món quần áo được bán ra trên toàn cầu. Tức là hơn bốn lần so với số lượng đã được tiêu thụ trong hai thập kỷ trước.

Mỗi năm có gần 70 triệu thùng dầu được sử dụng để chế tạo sợi polyester, chất liệu được ứng dụng nhiều nhất trong sản xuất đồ may mặc và phải mất hàng trăm năm mới phân hủy được.

Một nghiên cứu của Quỹ Ellen MacArthur đã phát hiện ra rằng cứ mỗi giây người ta lại vứt đi lượng đồ may mặc đủ chứa vừa một xe tải rác.

85% rác thải nhựa trong đại dương là từ các sợi microfiber vốn có trong vải tổng hợp. Chúng đe dọa đời sống hoang dã của các sinh vật biển và lẫn vào nguồn thức ăn của chúng ta.

Hơn 65 triệu cây xanh bị khai thác mỗi năm để chế tạo các loại vải như rayon, viscose, modal và lyocell.

Một phần tư số chất hóa học trên thế giới được sản xuất để phục vụ ngành dệt may.

Để làm thành một chiếc áo phông cần tới 2.700 lít nước, tương đương lượng nước trung bình đủ cho một người uống trong vòng 900 ngày.

85% rác thải nhựa trong đại dương là từ các sợi microfiber vốn có trong vải tổng hợp. Ảnh: Bebiodiversity.

Fast fashion

Thuật ngữ “fast fashion” đương đại được các nhà thời trang bán lẻ sử dụng để chỉ các mẫu thiết kế nhanh chóng ra khỏi sàn catwalk và bắt kịp các xu hướng thời trang hiện có.

Hãy thực tế một chút. Fast fashion bóp méo hoàn toàn nhận thức của chúng ta về giá trị. Một ly cà phê ở London có thể dễ dàng lấy từ ví bạn 3,4 bảng Anh và thường thì bạn chỉ thưởng thức thứ đồ uống chứa caffein này trong vẻn vẹn chưa đầy 30 phút.

Tuy nhiên, bạn có thể mua một chiếc áo phông trong cửa hàng bán lẻ giữa phố xá sầm uất với mức giá 1,5 bảng Anh. Đó chính là chiếc áo mà việc sản xuất cần tới hơn 2.700 lít nước và khoảng 55 người trong chuỗi cung ứng qua đủ các công đoạn, từ chọn lựa bông tới may vải.

Tiếp đó, nó chu du khắp thế giới, tạo ra một lượng khí CO2 khổng lồ rồi mới tới tay bạn. Sao một ly cà phê lại đắt tiền hơn chiếc áo đó được cơ chứ?

Trong quá khứ, quần áo là món đồ thực dụng. Chúng là những thứ chúng ta trân trọng, được truyền lại qua hàng thế hệ, được sửa chữa mỗi khi bị hỏng và chỉ vứt đi khi không thể sửa được nữa.

Khi chúng ta thảo luận về thời trang và xét về tính bền, chúng ta thường có xu hướng than thở, nuối tiếc cho những lề thói xưa cũ từ thời cha mẹ: Quần áo của người này được truyền lại cho người khác trong gia đình, được sửa chữa tới khi không thể nữa mới thôi.

Nhưng, thành thật mà nói, sử dụng những lý lẽ của thế hệ trước để bàn tới tính bền vững trong thế kỷ 20 thì không thực tế chút nào.

Ngày xưa, mọi người, nhất là những người trẻ tuổi, không có nhiều quần áo vì họ không thể mua mới. Chúng ta đã vượt qua quãng thời gian đó để tới hiện tại đầy cực đoan. Giá cả là chìa khóa và lý do lớn giải thích tại sao chúng ta lại trở thành như thế này. Nếu quần áo rẻ và vừa túi tiền, thì chúng ta sẽ mua.

Nhưng khi chúng ta có tới hàng nghìn nhà bán lẻ trên phố và trên mạng giành được lợi ích từ nền văn hóa dùng một lần do chính chúng ta tạo ra, thì câu chuyện mất đi tính hấp dẫn. Hệ thống thời trang khiến con người tận hưởng việc mua sắm, mở đường cho những lối sống và cơ hội nhất định.

Fast fashion có vòng đời ngắn ngủi. Ảnh minh họa: Storyblocks

Vòng đời ngắn ngủi của đồ may mặc ngày nay

Đồ may mặc theo lối fast fashion thường chỉ được mặc ít hơn 5 lần và được giữ trong vòng 35 ngày trước khi bị vứt đi.

Giới trẻ nước Anh thường xếp những món quần áo mà họ đã mặc một hoặc hai lần vào diện “cũ”. Các công ty fast fashion cố tình thiết kế quần áo để chúng nhanh bị hỏng. Họ theo đuổi chiến lược gọi là “lỗi thời có kế hoạch”. Tức là họ thiết kế đồ may mặc để chúng nhanh chóng trở nên không hợp thời trang, cũ, mất dáng và dễ bung rách để ép khách hàng tiếp tục mua quần áo mới.

Chúng tôi biết điều này vì thời xưa chỉ có hai mùa thời trang xuân hè và thu đông. Nhưng từ năm 2014 trở đi, ngành thời trang có tới 52 mùa nhỏ mỗi năm.

Những bộ sưu tập này có giá rất rẻ, khiến người tiêu dùng cảm thấy giàu có vì có thể mua được nhiều quần áo hơn trước.

Theo Zing

Đọc thêm

'Săn' mai anh đào nở sớm

'Săn' mai anh đào nở sớm

Thời điểm này, trên khắp các diễn đàn mạng xã hội, người dân và du khách đã bày tỏ sự vui mừng khi hoa mai anh đào đã bắt đầu nở rộ tại khắp các vùng ngoại ô TP Đà Lạt.
Kịch bản 'Táo quân 2025' bị lộ?

Kịch bản 'Táo quân 2025' bị lộ?

Theo bảng phân vai "Táo quân 2025" được NSƯT Chí Trung đăng tải, buổi chầu năm nay của các Táo sẽ thay bằng hình thức cuộc thi.
Podcast truyện ngắn: Hơi ấm đêm xuân

Podcast truyện ngắn: Hơi ấm đêm xuân

Tim tôi như đứng lặng trong lồng ngực. Cớ gì mọi thứ lại trùng hợp đến vậy. Tôi khẽ nhìn khuôn mặt anh Ba qua kính chiếu hậu, thấy anh hiền, chân chất, lương thiện, nhân hậu như má, như ba...
VTV tung những hình ảnh đầu tiên về 'Táo quân 2025'

VTV tung những hình ảnh đầu tiên về 'Táo quân 2025'

Mới đây, chương trình "VTV Kết nối" đã thực hiện phóng sự đột nhập phòng tập "Táo quân" lúc nửa đêm. Các nghệ sĩ Chí Trung, Quang Thắng, Vân Dung... cũng có những chia sẻ đầu tiên về chương trình.
Podcast tản văn: Mùi của tết

Podcast tản văn: Mùi của tết

Những ngày cuối đông, tiết trời hao hao rét. Giữa khung cảnh ngược xuôi tấp nập của phố phường, ta thoảng nghe trong gió lạnh một mùi vị rất quen thuộc...
Dân ca Quan họ Bắc Ninh lời cổ: Vui bốn mùa

Dân ca Quan họ Bắc Ninh lời cổ: Vui bốn mùa

Tiết mục Vui bốn mùa (dân ca quan họ Bắc Ninh lời cổ), phối khí: NSƯT Quang Hưng, biên đạo: NSƯT Khánh Toàn, do Đoàn nghệ thuật tỉnh Bắc Ninh biểu diễn tại Liên hoan Di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO vinh danh tại Hà Tĩnh.
Podcast truyện ngắn: Hoa muộn

Podcast truyện ngắn: Hoa muộn

Bên trong vẫn ồn ào náo nhiệt, ngoài này tĩnh lặng bất thường. Chú nắm tay Thụy, ấm áp và yêu thương. Đêm bỗng nở hoa. Muộn mằn nhưng nồng nàn...
Podcast: Bức họa tháng Chạp

Podcast: Bức họa tháng Chạp

Thế là tháng Chạp đã trở về trong sự dùng dằng của đất trời buổi cuối đông. Lòng người vào Chạp cũng trở nên khác lạ với những hối hả để gói ghém lại một năm dài, với những chậm rãi, níu kéo trong sự ươm ủ đón chờ năm mới…
Podcast truyện ngắn: Chiếc khăn xanh

Podcast truyện ngắn: Chiếc khăn xanh

Tôi không biết điều kỳ diệu nào đã giữ bà tôi gắng gượng ở lại đón cái Tết cuối cùng với gia đình năm đó. Nhưng mãi về sau này, trên những hành trình xuôi ngược, tôi luôn giữ bên mình chiếc khăn len màu xanh bà trao cho tôi ngày ấy...
Podcast tản văn: Có hẹn với mùa xuân

Podcast tản văn: Có hẹn với mùa xuân

Nỗi nhớ bỗng thắt chặt ngực tôi lúc này khi chợt nhận ra, đã bao nhiêu năm mình lỗi hẹn, đã bao nhiêu cái Tết cứ vội vã trở về để rồi lại vội vã đi...