Xây dựng Đảng

Tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước

Cách đây 75 năm, ngày 11/6/1948, Lời kêu gọi thi đua ái quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh truyền đi vang vọng núi sông, thức tỉnh lòng người Việt Nam, tạo sức mạnh, ý chí quyết tâm vừa kháng chiến vừa kiến quốc để “Dân tộc độc lập/ Dân quyền tự do/ Dân sinh hạnh phúc”…

Tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước

Lời rằng: “Thi đua ái quốc sẽ ăn sâu, lan rộng khắp về mọi mặt và mọi tầng lớp nhân dân, và sẽ giúp chúng ta dẹp tan mọi nỗi khó khăn và mọi âm mưu của địch để đi đến thắng lợi cuối cùng”(1). Ngày nay, lời kêu gọi ấy vẫn như đang giục giã, thôi thúc người Việt Nam đoàn kết, đồng tâm hợp sức để khơi dậy khát vọng xây dựng đất nước hùng cường. Từ Lời kêu gọi thi đua ái quốc (11/6/1948) đến “Hăng hái tiến lên đánh thắng hoàn toàn giặc Mỹ xâm lược” (3/11/1968), Bác Hồ đã có 28 bài viết, lời kêu gọi, bài nói chuyện, thư, điện về thi đua ái quốc.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước

Lời kêu gọi thi đua ái quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ảnh tư liệu TTXVN

Thời kỳ đó, sau chiến thắng Việt Bắc Thu - Đông, bước sang năm 1948, nghe theo Lời kêu gọi thi đua ái quốc của Hồ Chủ tịch, cả nước tiếp tục diệt “giặc đói”, diệt “giặc dốt”, diệt giặc ngoại xâm, góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” vào năm 1954. Rồi đến các phong trào tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm…

Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, các phong trào thi đua “Quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược” và rất nhiều phong trào thi đua khác ra đời trong thời kỳ cả nước cùng đi lên chủ nghĩa xã hội, thực hiện công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển. Những thành quả to lớn trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc suốt chiều dài lịch sử đều gắn liền với tổ chức thực hiện các phong trào thi đua ái quốc. Điều gì đã làm cho các phong trào thi đua trở thành động lực, sức mạnh diệu kỳ như vậy?

Tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước

Chủ tịch Hồ Chí Minh phát biểu tại Đại hội Anh hùng, chiến sĩ thi đua lần thứ IV ở Hà Nội (tháng 12/1966), . Ảnh tư liệu TTXVN

Thi đua vốn tồn tại khách quan trong xã hội, là động lực to lớn đẩy mạnh các hoạt động KT-XH đạt hiệu quả cao nhất. Trong mỗi thời kỳ, thi đua đều có nội dung, đặc điểm, hình thức mới. Cái tài của Chủ tịch Hồ Chí Minh là đã phát hiện, tạo sự liên kết, mối quan hệ chặt chẽ giữa phong trào thi đua với truyền thống quý báu, tốt đẹp của dân tộc Việt Nam - đó là truyền thống yêu nước. Đây là sự sáng tạo trong tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua ái quốc. Người khởi xướng, lãnh đạo, chỉ đạo và gương mẫu thực hiện các phong trào thi đua.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước

Trong “Thư gửi thanh niên về thi đua ái quốc” (1/8/1951), Bác viết: “Thi đua ái quốc phải có phương hướng đúng và vững. Nghĩa là phải nâng cao lòng nồng nàn yêu nước và giác ngộ chính trị của mọi người. Yêu nước thì phải thi đua, thi đua tức là yêu nước”(2). Đến “Lời phát biểu trong buổi lễ khai mạc Đại hội các chiến sỹ thi đua và cán bộ gương mẫu toàn quốc” (1/5/1952), Người khẳng định: “Thi đua là một cách yêu nước thiết thực và tích cực… Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua. Và những người thi đua là những người yêu nước nhất”(3).

Tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước

Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chuyện với các đại biểu nữ tại Đại hội Anh hùng, chiến sỹ thi đua lần thứ IV ở Hà Nội (tháng 12/1966). Ảnh tư liệu

Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, thi đua yêu nước là biện pháp cực kỳ quan trọng để tổ chức vận động phong trào hành động cách mạng, huy động sức mạnh Nhân dân; khơi dậy tính năng động, sáng tạo của quần chúng, tạo mối quan hệ xã hội tốt đẹp của con người với nhau trong xã hội, là biện pháp tốt nhất để giáo dục con người. Đó là phong trào rộng khắp, liên tục ở các lĩnh vực và phải thiết thực. Người cho rằng: Công việc hằng ngày chính là nền tảng thi đua, thi đua phải làm thế nào để ngày hôm nay tốt hơn ngày hôm qua. Cán bộ của hệ thống chính trị phải gương mẫu đi đầu trong các phong trào thi đua. Người thường nói: Lúc khổ sở, khó khăn thì đảng viên ta đi trước, khi sướng thì đảng viên ta hưởng sau.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước

Đối với Người, đã nói là phải làm, lý luận đi đôi với thực tiễn, không có kiểu “đánh trống bỏ dùi”, “phát mà không động”, “đầu voi đuôi chuột”. Người rất ghét bệnh hình thức, bệnh thành tích. Người hay phê bình kiểu phát động phong trào thi đua trống giong cờ mở, khẩu hiệu rất kêu, xong rồi phong trào cách mạng không có. Thi đua không đúng thực chất, không đi vào giáo dục, giải thích, hướng dẫn, tổ chức thực hiện vừa không có kết quả, vừa làm mất niềm tin trong Nhân dân. Cũng do nhận thức không đầy đủ nên khi thực hiện đã có không ít cán bộ, đảng viên thiếu bàn bạc dân chủ với dân, nặng về hành chính mệnh lệnh, máy móc, nên có nơi làm cho dân không kham nổi, thậm chí họ không đồng tình và phản kháng.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước

Bác Hồ nói chuyện tại hội nghị cán bộ nhân dịp Người về thăm Hà Tĩnh ngày 15/6/1957. Ảnh tư liệu

Thực tế hiện có người vẫn nghĩ đơn giản rằng: Trong kháng chiến, kiến quốc gian khổ, khó khăn cần phát động các phong trào thi đua, còn trong thời bình, xây dựng kinh tế, cơ chế thị trường đều do sự cạnh tranh, thúc đẩy nên chẳng cần thi đua người ta vẫn cố gắng, đó là nhận thức sai lầm. Trong thời bình, trong công cuộc đổi mới và hội nhập hôm nay, càng phải phát động các phong trào thi đua yêu nước. Có thi đua yêu nước mới tạo được sự phát triển toàn diện, mới bảo vệ được đất nước, mới phát huy được ý thức tự tôn, tự hào dân tộc. Cũng có người quan niệm thi đua là trách nhiệm của mặt trận và các tổ chức, đoàn thể, cơ quan Nhà nước chỉ xét thưởng theo đề nghị của các tổ chức này. Thực tế không phải như vậy. Các cơ quan Nhà nước không thực hiện nhiệm vụ qua các phong trào thi đua thì sao gọi là dựa vào dân, lấy dân làm gốc được.

Thấm nhuần tư tưởng về thi đua yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Hà Tĩnh đã tạo dựng được nhiều phong trào với nhiều thành tích nổi bật trên các lĩnh vực. Từ trong khói lửa của chiến tranh, với phong trào thi đua chiến đấu giỏi và sản xuất giỏi, Đại hội tổng kết phong trào “ba sẵn sàng” (25/4/1973), Đại hội liên hoan mừng công thi đua xây dựng tổ, đội lao động xã hội chủ nghĩa (1/6/1973) đã được tổ chức với khí thế vang dội trên đất Hà Tĩnh; tỉnh nhiều lần được Bác Hồ gửi thư khen ngợi, động viên. Những năm gần đây, Hà Tĩnh tiếp tục có bước phát triển mới, nhất là thu hút đầu tư, xây dựng các công trình, nông thôn mới, đô thị văn minh. Các phong trào thi đua đã trở thành nguồn năng lượng mới cho phát triển.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cùng lãnh đạo bộ, ngành Trung ương và các đồng chí lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh chúc mừng các nhà đầu tư tại lễ công bố Quy hoạch tỉnh và xúc tiến đầu tư. (tháng 5/2023).

Hào khí của cha anh đang tiếp thêm động lực, sức mạnh cho công cuộc đổi mới, phát triển và hội nhập để Hà Tĩnh vượt qua thử thách, khó khăn, vững bước trên con đường thực hiện khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, Nhân dân hạnh phúc.

________

(1). Theo Hồ Chí Minh toàn tập, CD - ROM, NXB Quốc gia - Sự thật (xuất bản lần thứ 3), tập 5, trang 556; (2) tập 7, trang 145; (3) trang 407.

Ảnh: Tư liệu

thiết kế - Kỹ thuật: Huy Tùng - Khôi Nguyễn

Chủ đề THI ĐUA ÁI QUỐC

Đọc thêm

Các Mác và những cống hiến mang tính thời đại

Các Mác và những cống hiến mang tính thời đại

Kỷ niệm 207 năm ngày sinh Các Mác là dịp để chúng ta đẩy mạnh nghiên cứu, học tập, vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin phù hợp với điều kiện cụ thể của cách mạng Việt Nam.
Những thành tựu của Hà Tĩnh sau 50 năm đất nước thống nhất

Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã - mở đường phát triển

Hoàn thành đồng bộ, bài bản, chất lượng các bước, quy trình, thủ tục, Hà Tĩnh đã trình Bộ Nội vụ và được Bộ Nội vụ thông qua để trình Chính phủ Đề án sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp xã năm 2025, thể hiện sự quyết tâm, quyết liệt của cả hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân vì sự phát triển trên chặng đường mới.
Tổng Bí thư Trần Phú - khí phách hiên ngang của người cộng sản

Tổng Bí thư Trần Phú - khí phách hiên ngang của người cộng sản

Hơn 8 năm hoạt động cách mạng, gần một năm trên cương vị Tổng Bí thư, đồng chí Trần Phú đã để lại cho Đảng, cho các thế hệ cán bộ, đảng viên và Nhân dân ta một tấm gương sáng ngời về trí tuệ, đạo đức, khí phách hiên ngang của người cộng sản.
Hồ Chí Minh với khát vọng thống nhất non sông

Hồ Chí Minh với khát vọng thống nhất non sông

Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam (30/4/1975 - 30/4/2025), trong không khí rạo rực của đất trời rợp bóng cờ hoa, mỗi chúng ta càng trân trọng, biết ơn, tự hào về Đảng quang vinh, Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại cùng các anh hùng liệt sỹ đã ngã xuống cho đất nước thống nhất, giang sơn gấm vóc như ngày hôm nay.
Cho chúng con giữa vui này được khóc!

Cho chúng con giữa vui này được khóc!

Đã 50 năm đi qua, trái tim tôi vẫn còn rạo rực khi nhớ lại ngày 30/4/1975 - ngày đất nước hát khúc khải hoàn chào mừng miền Nam hoàn toàn giải phóng.
Yêu nước theo cách của Gen Z

Yêu nước theo cách của Gen Z

Thế hệ Gen Z – những người trẻ trong thời đại số đang viết tiếp câu chuyện yêu nước bằng chính ngôn ngữ của mình, không ồn ào nhưng thấm sâu, không phô trương nhưng đầy chân thành.
Vận dụng tư tưởng của V.I.Lê-nin “thà ít mà tốt” trong tổ chức bộ máy

Vận dụng tư tưởng của V.I.Lê-nin “thà ít mà tốt” trong tổ chức bộ máy

V.I.Lê-nin yêu cầu phải kiên quyết tinh giảm bộ máy, cắt bỏ những bộ phận thừa theo nguyên tắc “thà ít mà tốt”. "Chúng ta phải thực hành tiết kiệm tột mức trong bộ máy nhà nước của chúng ta… chỉ có giảm bớt đến mức tối đa tất cả những cái không tuyệt đối cần thiết, chúng ta mới có thể đứng vững được”.
Nỗ lực phát triển đảng viên trong học sinh, sinh viên

Nỗ lực phát triển đảng viên trong học sinh, sinh viên

Nhận định số lượng học sinh, sinh viên (HS-SV) được kết nạp Đảng chưa tương xứng với tiềm lực, Đảng bộ Trường Đại học Hà Tĩnh không ngừng thực hiện các giải pháp phát triển Đảng ở nhóm đối tượng này.
Xác định quyết tâm chính trị cao nhất trong thực hiện các nội dung Nghị quyết Trung ương 11

Xác định quyết tâm chính trị cao nhất trong thực hiện các nội dung Nghị quyết Trung ương 11

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, cả nước đang cùng lúc triển khai nhiều nhiệm vụ quan trọng, đội ngũ cán bộ, đảng viên từ Trung ương đến cơ sở cần phát huy cao tinh thần trách nhiệm trước Đảng và Nhân dân, tập trung hoàn thành cao nhất các kế hoạch, mục tiêu Hội nghị Trung ương 11 đã đề ra.
Kết luận của Bộ Chính trị hướng dẫn xây dựng phương án nhân sự cấp ủy cấp tỉnh thuộc diện hợp nhất, sáp nhập và cấp xã thành lập mới

Kết luận của Bộ Chính trị hướng dẫn xây dựng phương án nhân sự cấp ủy cấp tỉnh thuộc diện hợp nhất, sáp nhập và cấp xã thành lập mới

Ngày 14/4, thay mặt Bộ Chính trị, đồng chí Trần Cẩm Tú - Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư ký ban hành Kết luận của Bộ Chính trị hướng dẫn xây dựng phương án nhân sự cấp uỷ cấp tỉnh thuộc diện hợp nhất, sáp nhập và cấp xã thành lập mới (Kết luận số 150-KL/TW).